21.11.2015 Views

Zoran Sulejmanov - Komentar na ZIS (p. 563)

Penologija

Penologija

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

o<strong>na</strong>ka kako {to toa e storeno vo Ustavot i ~l. 26 UDP^, a ne i kako vo<br />

Minimalnite pravila. So prisilba mo`e da se ostvari mnogu no, ni<br />

oddaleku o<strong>na</strong> {to ja opredeluva osnov<strong>na</strong>ta zamisla <strong>na</strong> rabotata vo<br />

sovremeniot sistem <strong>na</strong> izvr{uvaweto <strong>na</strong> kaz<strong>na</strong>ta li{uvawe od sloboda:<br />

steknuvawe rabotni <strong>na</strong>viki i osposobuvawe <strong>na</strong> osudenikot. Ako<br />

osudeni~kata rabota e komponenta <strong>na</strong> resocijalizacijata <strong>na</strong> osudenicite<br />

toga{ i za nea va`i zlatnoto pravilo vo ovaa oblast koe treba da<br />

glasi: "Na ~ovek so sila mo`e da mu se odzeme sî, so sila me|utoa ne<br />

mo`e da mu se dade {to i da î". Od tie pri~ini kon rabotata <strong>na</strong><br />

osudenite lica, kako i vrz site osta<strong>na</strong>ti oblici, metodi i sredstva <strong>na</strong><br />

tretman, vpro~em, treba da se poa|a od pozicijata <strong>na</strong> ~ovekovata<br />

priroda koja <strong>na</strong>j~esto z<strong>na</strong>e da bide blago<strong>na</strong>klo<strong>na</strong> kon dobro<strong>na</strong>mernite<br />

pottici i `estoko da se sprotivstavi kon sekoja obvrska <strong>na</strong>lo`e<strong>na</strong> vo<br />

vid <strong>na</strong> pritisok. Ottamu rabotata î, i treba da bide pravo <strong>na</strong><br />

osudenikot, za{to sekoj akt <strong>na</strong> prisilba nejzi<strong>na</strong>ta huma<strong>na</strong> sodr`i<strong>na</strong> ja<br />

pretvara vo kaz<strong>na</strong>. Tvrdeweto deka opredelen vid <strong>na</strong> korist mo`e da ja<br />

pretvori prisilbata vo plemenit akt e spekulativno zamajuvawe od<br />

tipot <strong>na</strong> Kantoviot stav deka duri i lagata e moralen ~in dostoen za<br />

po~it ako se la`e od ~ovekoqubie.<br />

Vakviot stav poa|a od soz<strong>na</strong>nieto deka op{testvoto treba da mu<br />

obezbedi pravo <strong>na</strong> osudenikot za sopstveno potvrduvawe, a zatvorskata<br />

uprava treba da gi pottikne koleblivite vo iskoristuvaweto <strong>na</strong> toa<br />

pravo so predo~uvawe <strong>na</strong> {tetnite i poleznite konsekvencii od<br />

negoviot izbor. Onoj {to }e go prifati vistinskiot pat }e gi koristi<br />

site dopolnitelni prava vrzani so rabotata. Osta<strong>na</strong>tite }e mo`at<br />

bezgrani~no da se dosaduvaat i protegaat svesni deka nema ni{to da<br />

dobijat za vozvrat. (v. objasnuvawa <strong>na</strong> ~l. 21 pod 2/b)<br />

3. Osudenoto lice treba da se upati <strong>na</strong> izvr{uvawe produktiv<strong>na</strong><br />

i ekonomski isplatliva rabota. Pri toa treba da vodi poseb<strong>na</strong> smetka<br />

za traeweto <strong>na</strong> kaz<strong>na</strong>ta, odnesuvaweto, negovata vozrast, negovata<br />

zdravstve<strong>na</strong> sostojba i sposobnosti, `elbata, <strong>na</strong>klonetostite i spremnosta<br />

da se zanimava so toj vid rabota.<br />

Osudenoto lice e obrzano rabotata {to mu e dovere<strong>na</strong> da ja vr{i<br />

soglasno so negoviata teles<strong>na</strong> sostojba i mo`nosti.<br />

Na osudeno lice ne smeeat da se upatuvaat <strong>na</strong> rabota so koja se<br />

ovozmo`uva uvid vo sudski ili upravni akti i vo li~nite odnosi <strong>na</strong><br />

drugite osudenici.<br />

V. Penolo{ki kompendium, str. 328-330 i objasnuvawa <strong>na</strong> ~l. 21 i<br />

112.<br />

219

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!