Zoran Sulejmanov - Komentar na ZIS (p. 563)

Za primena na merkata, po odr`an glaven pretres, re{ava sudot
{to e nadle`en za sudewe vo prv stepen. Ako sudot utvrdi deka
obvinetiot go storil deloto vo nepresmetliva sostojba, }e odlu~i da
mu izre~e merka na bezbednost zadol`itelno psihijatrisko lekuvawe
i ~uvawe vo zdravstvena ustanova ili zadol`itelno psihijatrisko
lekuvawe na sloboda nezavisno od predlogot na javniot obvinitel.
Ovie merki mo`at da se izre~at i koga javniot obvinitel na glavniot
pretres }e go izmeni podignatiot obvinitelen akt, odnosno obvinitelen
predlog so podnesuvawe predlog za izrekuvawe na tie merki. Ako
najde deka obvinetiot bil presmetliv, sudot }e ja zapre postapkata (v.
~l. 479-480 ZKP).
Po slu`bena dol`nost ili po predlog od zdravstvenata ustanova
ili od centarot za socijalni raboti sudot, {to vo prv stepen ja
izrekol merkata }e ja zapre istata i }e opredeli otpu{tawe na storitelot
od zdravstvenata ustanova, ako vrz osnova na misleweto na lekarot
utvrdil deka prestanala potrebata od lekuvawe i ~uvawe na
storitelot, a mo`e da opredeli negovo zadol`itelno psihijatrisko
lekuvawe na sloboda (v. ~l. 483 st. 1 ZKP).
- Sprema bitno namaleno presmetlivite lica ovaa merka se
izrekuva kon kaznata li{uvawe od sloboda ottamu {to se raboti za
krivi~no odgovorni lica. So odlukata, koja e vo forma na presuda, se
izrekuva i kaznata i merkata na bezbednost. Vo takov slu~aj najprvin
se izvr{uva merkata na bezbednost, a potoa eventulano i kaznata.
Pritoa spored sistemot na supstitucija ako osudenikot vo zdravstvenata
ustanova bil zadr`an za period kolku {to iznesuva izre~enata
kazna, nema da ja izdr`uva izre~enata kazna. Dokolku pak toa vreme e
pokratko od izre~enata kazna sudot mo`e da odlu~i osudenikot da go
izdr`i ostatokot na kaznata vo soodvetna kazneno-popravna ustanova
ili da go pu{ti na usloven otpust. Pri odlu~uvaweto za pu{tawe na
usloven otpust sudot ne e vrzan za rokovite na izdr`uvaweto na kaznata
predvideni vo ~l. 36 KZ. Sudot e me|utoa obvrzan osobeno da go
zeme predvid uspehot na lekuvaweto na osudenikot, negovata zdravstvena
sostojba, vremeto pominato vo zdravstvenata ustanova i ostatokot
na kaznata {to osudenikot ja izdr`al. Za vreme na proveruvaweto
na uslovno otpu{teniot mo`e da mu se nalo`at posebni
obvrski vo prv red vo pogled na negovoto lekuvawe. (v. ~l. 63 KZ i ~l.
481 ZKP). Na storitelot {to se pu{ta na usloven otpust mo`e da mu
se izre~e i merka na bezbednost zadol`itelno psihijatrisko lekuvawe
na sloboda, ako za toa postojat zakonski uslovi (~l. 64 KZ i ~l. 483 st.
2 ZKP). Za novostoreno krivi~no delo uslovniot otpust se otpovikuva.
430