Zoran Sulejmanov - Komentar na ZIS (p. 563)

- prodol`eni poseti ili poseti bez nadzor vo prostoriite na
ustanovata,
- poseti vo posebni prostorii na ustanovata,
- poseti nadvor od prostoriite na ustanovata,
- sloboden izlez od ustanovata do 7 ~asa,
- otsustvo do sedum dena vo tekot na godinata,
- celosno ili delumno koristewe na odmorot nadvor od ustanovata.
(2) Uslovite i na~inot na davaweto na pogodnostite od stav 1
na ovoj ~len i drugi vidovi na pogodnosti so ogled na vidot na
ustanovata se opredeluvaat so ku}niot red na ustanovata.
________________________
1. Vo vrska so pogodnostite na osudenite lica ZIS sodr`i
nekolku odredbi. Najprvin vo ovoj ~len dadena e normativna razrabotka
na pogodnostite za polnoletnite lica osudeni na kazna li{uvawe
od sloboda. Od negovata analiza mo`e da se vidi deka sodr`i re{enija
za: a) nadle`nosta pri dodeluvaweto na pogodnostite, b) kriteriumite
i na~inot na nivnoto dodeluvawe, v) uslovite za nivno skratuvawe ili
zamena, g) vidot na pogodnostite i, d) nivniot fakultatiten karakter.
a) Za dodeluvawe pogodnosti iako toa ne e naglaseno vo ZIS
ovlasten e direktorot na kazneno-popravnata ustanova. Nivnoto dodeluvawe
me|utoa ne e prepu{teno na negovata sopstvena inicijativa,
tuku po predhoden predlog na komisijata sostavena od slu`bite na kazneno-popravnata
ustanova.
b) Op{tite kriteriumi za dodeluvawe pogodnosti na osudenite
lica spored ZIS se dobroto povedenie i zalagaweto vo rabotata,
odgovorniot odnos i interes za sorabotka vo tretmanot {to se sproveduva
vo ustanovata. Od nivnata konkretna razrabotka vo praktikata
proizleguva deka toa se: nekoi posebni rezulatati od rabotata i
povedenieto na osudenikot, prifatlivo povedenie na osudenikot vo
me|u~ove~kite odnosi (primerni odnosi kon drugite osudenici i
upravata), urednost i disciplina, u~estvo vo osudeni~koto samoorganizairawe,
kulturno-zabavniot i fiskulturniot `ivot, pravilen
odnos kon rabotata, u~eweto, dobrovolnite akcii i drugi aktivnosti,
urednost vo iskoristuvaweto na ve}e dodelenite pogodnosti i sl.
Posebnite kriteriumi za dodeluvawe pogodnosti i na~inot na
nivnoto koristewe soglasno ~l. 149 st. 2 ZIS se opredluvaat so ku}niot
red na ustanovata. Me|u niv vo teorijata i praktikata obi~no se
istaknuvaat: vidot na krivi~noto delo za koe i izre~ena kaznata, dol-
`inata na izre~enata i izdr`anata kazna, vidot na oddelenieto vo koe
se klasificirani osudenicite, recidivizmot, vremeto {to treba da
pomine od eventualnoto disciplinsko kaznuvawe, i, samo nekoi karak-
287