Zoran Sulejmanov - Komentar na ZIS (p. 563)

- Ako na osudenikot mu e izre~ena posebna merka osamuvawe.
Vo site ovie slu~ai se raboti za posebno izre~ena privremena
merka {to prestanuva vo onoj moment koga }e prestanat pri~inite za
nejzinoto izrekuvawe.
4. Zakonskata obvrska spored koja osudenite lica od razli~en
pol kaznata li{uvawe od sloboda ja izdr`uvaat odvoeno e pomestena
vo ~l. 14 st. 2 ZIS i nao|a polna primena vo na{ata penitencijarna
praktika.
5. Zakonskata odredba koja go predviduva odvoenoto izdr`uvawe
na kaznata maloletni~ki zatvor vo na{ata zemja ne e za`iveana so
ogled na toa {to sî u{te ne e izgraden odnosno prilagoden objekt za
taa namena. Od tie pri~ini maloletni~kiot zatvor se izvr{uva vo
mo{ne nesoodvetni uslovi na posebno oddelenie vo ramkite na KPD
Idrizovo.
6. So ZIS e predvideno i oddelno smestuvawe na pritvorenicite
od osudenite lica. Za taa cel vo site zatvori vo Makedonija se
prilagodeni posebni izdvoeni prostorii odnosno oddelenija. Tie
oddelenija naj~esto se vklopeni vo samata zatvorska zgrada i na takov
na~in uredeni i obezbedeni da se onevozmo`i bilo kakov fizi~ki ili
drug kontakt me|u pritvorenite i osudenite lica. Odelenijata za
pritvor naj~esto se sostojat od nekolku prostorii (kelii) i isklu~itelno
mal prostor za pro{etka na ~ist vozduh. Zaradi vakvata sostojba
se uka`uva na potrebata od nejzino adekvatno menuvawe. Vo ovoj pogled
ne e problem samo toa {to pritvorenicite prestojuvaat vo mo{ne
nepovolni uslovi tuku i toa {to za nivnoto obezbeduvawe, ishrana i
razmestuvawe vo golem obem se anga`iraat materijalni sredstva i
vremeto na onoj personal {to vo ovie ustanovi treba celosno da im se
posveti na tretmanot na osudenite. Edinstven isklu~ok vo ovoj pogled
pretstavuva sostojbata so istra`niot zatvor vo Skopje.
7. Koga se zboruva za smestuvaweto vo kazneno-popravnite
ustanovi vo prv red se misli na nivno smestuvawe vo onie prostorii
{to se nameneti za spiewe na osudenite. Ovie sobi me|utoa go so~inuvaat
smestuvaweto samo vo potesna smisla na zborot. Pokraj niv vo
ustanovite postojat i sobi za dneven prestoj (zanimalni, biblioteki,
~italni, kantini, u~ilnici, rabotilnici, TV sali, fiskulturni sali,
trpezarii, stacionari i sl.). Ovie prostorii se odnesuvaat na poimot
na smestuvaweto vo po{iroka smisla na zborot. Interesot na
penolo{kata literatura e naso~en kon opredeluvaweto na merila {to
poedenakvo se odnesuvaat i na edniot i na drugiot prostor i vo toj
pogled e prisutna intencija da se dostigne nivoto na standard {to
va`i i na sloboda. Sledej}i gi tie nasoki vo na{ata zemja za prv pat e
odreden minimumot na smestuva~kiot prostor so Pravilnikot za
68