Zoran Sulejmanov - Komentar na ZIS (p. 563)

treba da bide smesteno sekoe osudeno lice tri meseci pred istekot na
kaznata bez ogled na osnovot po koj toa treba da se otpu{ti.
Te{kotijata deka sekoga{ ne mo`e da se predvidi osnovot spored koj
osudenikot }e bide pu{ten na sloboda ima svoe zna~ewe. Izgledite
toa da se pretpostavi se sepak realni ako se znae stepenot na postignatata
resocijalizacija na osudenikot, vremenskiot ostatok na negovata
kazna i podneseniot predlog za oprostuvawe na del od negovata kazna
koj, vpro~em, vo najgolemiot broj slu~ai treba da poteknuva od strana
na upravata, a ne kako vo dosega{anta praktika, od samiot osudenik
ili od negovite bliski srodnici.
Za licata osudeni na pokratki vremenski kazni a, osobeno za
prekr{o~no kaznetite lica, mo`nostite {to gi pru`a ovaa odredba se
stesneti. Sepak i za niv podgotovkite se mnogu va`ni duri i toga{
koga se sveduvaat na najelementarnite formi kako {to se davaweto na
osnovni soveti, ili pomo{ na tehni~ko nivo ili vo li~niot `ivot (na
primer, problemite vrzani za nao|aweto vrabotuvawe, problemite vo
semejstvoto, problemi so smestuvaweto i sl.).
Site ~lenovi na zatvorskaat uprava treba da se osposobuvaat za
u~estvo vo podgotvuvaweto na zatvorenikot za otpu{tawe. Vospituva-
~ot, psihologot, socijalniot rabotnik, lekarot, nadzornikot i
instruktorot treba da znaat kako da rabotat so liceto i kakvo vnimanie
da mu posvetat za da pomogne vo re{avaweto na osnovnite pra{awa
od zna~ewe za negoviot `ivot na sloboda. Ova osposobuvawe treba da
se sproveduva vo tesna sorabotka ne samo so Direkcijata, tuku i so
centrite za socijalni raboti, fakultitetite, institutite i drugi
stru~waci {to se vraboteni nadvor od zatvorskite ustanovi.
Te{kotiite {to se sre}avaat na toa podra~je nastanuvaat glavno
zaradi nedostigot na sredstva ili na samiot tretman vo ustanovata.
Drugi te{koti nastanuvaat zaradi nedovolnata koordiniranost me|u
organite na dr`avnata uprava. Me|utoa, bez ogled na toa, treba se da
stori sî, takvite problemi da se ostranat preku ostvaruvawe na
posebni vidovi sorabotka. Propustite vrz ovoj plan ne mo`at da im se
prepi{at samo na zatvorskata uprava, no sepak zatvorskata uprava e
taa {to i natamu treba da gi vlo`uva glavnite usilbi vo nasoka na
inicirawe i ostvaruvawe najtesna sorabotka so site onie op{testveni
faktori {to mo`at da dadat makar i najmal pridones za uspe{no
ostvaruvawe na barawata predvideni vo ovaa odredba. Inventivnosta,
propagandata i ~estite kontakti vo propa|iraweto na ovie celi se
nesomneno samo del od aktivnostite koi treba da mu pomognat na
liceto, koe se nao|a pred otpu{tawe, da se soo~i so po~etnite te{kotii
i u{te dodeka se nao|a vo ustanovata da najde sili so koi }e go
375