21.11.2015 Views

Zoran Sulejmanov - Komentar na ZIS (p. 563)

Penologija

Penologija

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

mo{ne nisko izrazeno. Spored toa ed<strong>na</strong> od bitnite zada~i <strong>na</strong> penitencijarnite<br />

ustanovi e vlo`uvawe kontinuirani usilbi za podigawe <strong>na</strong><br />

obrazovnoto nivo <strong>na</strong> site, a osobeno <strong>na</strong> pomladite osudenici. Vo taa<br />

smisla ogrom<strong>na</strong> e ulogata <strong>na</strong> u~ili{teto kako osnov<strong>na</strong> kletka kade<br />

<strong>na</strong>merno i organizirano mo`e da se vr{i obrazovniot proces. So<br />

pomo{ <strong>na</strong> <strong>na</strong>stavata {to se organizira vo nego osudenite lica mo`at<br />

da se stek<strong>na</strong>t so z<strong>na</strong>ewa od razli~ni podra~ja <strong>na</strong> ~ovekovata dejnost.<br />

Tie z<strong>na</strong>ewa od svoja stra<strong>na</strong> im ovozmo`uvaat da se interioriziraat<br />

socijalno prifatlivi mislewa, stavovi, uveruvawa, moralni normi i<br />

takvi <strong>na</strong>viki {to vo osnova go menuvaat odnosot kon trudot,<br />

semejstvoto, drugite lu|e, tu|ite materijalni i duhovni dobra i<br />

elementarnite op{testveni vrednosti i interesi. Stek<strong>na</strong>tite z<strong>na</strong>ewa<br />

se <strong>na</strong>tamu vo sostojba da izvr{at promeni vo psiholo{kata struktura<br />

<strong>na</strong> li~nosta za{to vrz niv <strong>na</strong>j~esto se gradi emocio<strong>na</strong>lniot i afektiniot<br />

`ivot <strong>na</strong> ~ovekot. Vo tekot <strong>na</strong> obrazovniot proces koj li~nosta<br />

<strong>na</strong> ~ovekot se razvivaat i brojni sposobnosti kako <strong>na</strong> primer:<br />

sposobnost za vnimanie, posmatrawe, pomnewe, sudewe, zaklu~uvawe,<br />

generalizacija, kriti~no rasuduvawe i sl. Takvata sposobnost vo<br />

semejstvoto so stek<strong>na</strong>tite z<strong>na</strong>ewa i umeewa go ovozmo`uvaat s<strong>na</strong>o|aweto<br />

vo slobodnoto op{testvo i uspe{noto sovladuvawe <strong>na</strong> destruktivnite<br />

porivi i motivi {to obi~no se javuvaat koga vo `ivotot se <strong>na</strong>ide<br />

<strong>na</strong> pote{ki problemi.<br />

Imaj}i ja vo vid vakvata uloga <strong>na</strong> obrazovanieto vo kaznenopopravnite<br />

i vospitno-popravnite ustanovi se vr{at golemi usilbi za<br />

sozdavawe materijalni, prostorni i kadrovski uslovi {to }e go<br />

ovozmo`at negovoto realizirawe kako del od prevospitniot tretman.<br />

Vo soglasnost so istak<strong>na</strong>tata potereba za steknuvawe odreden<br />

vid <strong>na</strong> obrazovanie <strong>na</strong>sekade vo svetot se predlagaat i primenuvaat<br />

programi so koi se ostvaruvaat razli~ni vidovi <strong>na</strong> {kolska <strong>na</strong>stava vo<br />

i <strong>na</strong>dvor od ustanovata. Vo zavisnost od potrebite i individualnite<br />

svojstva <strong>na</strong> osudenikot se odi kon opismenuvawe, dovr{uvawe <strong>na</strong><br />

osnovnoto obrazovanie ili pak kon dovr{uvawe <strong>na</strong> ve}e zapo~<strong>na</strong>toto<br />

sredno, vi{e ili visoko obrazovanie. Z<strong>na</strong>~eweto <strong>na</strong> ovie prevospitni<br />

procesi e sogledano i vo <strong>ZIS</strong> kade {to se veli deka vo kaznenopopravnite<br />

ustanovi zadol`iteno se organizira osnovno obrazovanie<br />

kako del <strong>na</strong> op{tiot sistem <strong>na</strong> obrazovanie i vospituvawe koe treba<br />

da se organizira vo samata ustanova ili vo mestoto <strong>na</strong> sedi{teto <strong>na</strong><br />

ustanovata.<br />

Vidot <strong>na</strong> obrazov<strong>na</strong>ta aktivnost zavisi od brojot i strukturata<br />

<strong>na</strong> onie <strong>na</strong> koi im e neophoden obrazovniot proces. Za toa se od<br />

z<strong>na</strong>~ewe i psihofizi~kite osobini, li~nite svojstva, sklonosti i<br />

`elbite za steknuvawe so odreden vid <strong>na</strong> obrazovanie vo ramkite <strong>na</strong><br />

253

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!