21.11.2015 Views

Zoran Sulejmanov - Komentar na ZIS (p. 563)

Penologija

Penologija

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

faktot {to se u{te postojat mislewa {to se obiduvaat da go soprat<br />

ovoj istoriski razvoj zasolnuvaj}i se zad argumentite <strong>na</strong> bo`emniot<br />

preteran humanizam koga se raboti za lu|eto {to gi prekr{ile<br />

op{testvenite normi <strong>na</strong> povedenie.<br />

Opravdanosta <strong>na</strong> humaniot pristap kon delinkvenite, vsu{nost,<br />

i ne treba posebno da se doka`uva. Taka <strong>na</strong> primer, koga se raboti za<br />

izvr{uvaweto <strong>na</strong> kaznite li{uvawe od sloboda taa opravdanost ja<br />

potvrduvaat rezultatite do koi dovede ubla`uvaweto <strong>na</strong> re`imot <strong>na</strong><br />

nejzinoto izvr{uvawe preku unifikacija <strong>na</strong> kaz<strong>na</strong>ta zatvor i ubla`uvaweto<br />

<strong>na</strong> discipli<strong>na</strong>ta, sî po{irokoto koristewe <strong>na</strong> institutot<br />

usloven otpust, pro{iruvaweto <strong>na</strong> pravata i pogodnostite <strong>na</strong> osudenite<br />

lica, podoslednoto ostvaruvawe <strong>na</strong> osudeni~noto samoorganizirawe<br />

i drugite formi <strong>na</strong> osudeni~ka rabota. Seto toa se elementi<br />

{to <strong>na</strong>o|aat {iroka prime<strong>na</strong> vo sovremenite penitencijarni sistemi.<br />

Taa praktika vo koja centralnoto mesto go dobija principite <strong>na</strong> individualizacija<br />

i klasifikacija <strong>na</strong> osudenite lica kako posebno z<strong>na</strong>-<br />

~ajni gi isfrlija <strong>na</strong> povidok i otvorenite kazneno-popravni ustanovi<br />

koi, od svoja stra<strong>na</strong> se poka`aa kako mo{ne z<strong>na</strong>~aj<strong>na</strong> klasifikacio<strong>na</strong><br />

forma kade {to <strong>na</strong>joptimalno mo`at da se ostvarat celite i site<br />

drugi proklamirani <strong>na</strong>~ela <strong>na</strong> kaz<strong>na</strong>ta li{uvawe od sloboda so sredstva<br />

i metodi {to posebno go obezbeduvaat po~ituvaweto <strong>na</strong> ~ovekovata<br />

li~nost i negovoto dostoinstvo. Otvorenite kazneno-popravni<br />

ustanovi gi karakterizira takov pristap vo realizacijata <strong>na</strong> prevospitnite<br />

programi {to ovozmo`uva vistinska prime<strong>na</strong> <strong>na</strong> individualizirani<br />

postapki so koi, pred se, se razviva li~<strong>na</strong>ta odgovornost i<br />

samodiscipli<strong>na</strong>ta <strong>na</strong> osudenite lica i vo isto vreme vo maksimal<strong>na</strong><br />

mo`<strong>na</strong> mera se otstranuvaat posledicite od zatvorskite frustracii i<br />

deprivacii. Vo ovie ustanovi toa go ovozmo`uva otsustvoto <strong>na</strong> materijalnite<br />

pre~ki za begstvo i <strong>na</strong>stojuvaweto so izvr{uvaweto <strong>na</strong><br />

kaz<strong>na</strong>ta zatvorenicite da se dobli`at do uslovite {to pove}e <strong>na</strong>likuvaat<br />

<strong>na</strong> onie vo slobodniot `ivot. Toa go ovozmo`uva i individualizacijata<br />

<strong>na</strong> tretmanot vo ovie ustanovi vo koi vode~kata uloga ja<br />

dobivaat onie aktivnosti i kvaliteti {to se <strong>na</strong>so~eni kon razvivawe<br />

<strong>na</strong> svesta, samodiscipli<strong>na</strong>ta, odgovornosta i doverbata <strong>na</strong> zatvorenicite<br />

kako sprema neformalniot zatvorski sistem taka i sprema op{testvoto<br />

i negovite vrednosti vo celost. Vo seto toa se gledaat golemi<br />

perspektivi koi {to poradi real<strong>na</strong>ta protkaenost so humanisti~kite<br />

barawa ostavaat mal prostor za prime<strong>na</strong> <strong>na</strong> prisilni merki.<br />

Vo soglasnost so <strong>na</strong>vedenoto mo`e slobodno da se ka`e deka<br />

otvorenite kazneno-popravni ustanovi pretstavuvaat eden od <strong>na</strong>jsovremenite<br />

dostreli vo prime<strong>na</strong>ta <strong>na</strong> <strong>na</strong>~eloto <strong>na</strong> humanizacijata vo izvr-<br />

{uvaweto <strong>na</strong> kaz<strong>na</strong>ta li{uvawe od sloboda. Niv<strong>na</strong>ta dlaboka protka-<br />

99

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!