21.11.2015 Views

Zoran Sulejmanov - Komentar na ZIS (p. 563)

Penologija

Penologija

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

(2) Programite <strong>na</strong> tretman bi trebalo da sodr`at i mo`nost za<br />

izleguvawe od zatvorot koja {to isto taka treba da se dozvoluva do<br />

<strong>na</strong>jvisok stepen vrz osnova <strong>na</strong> zdravstveni, profesio<strong>na</strong>lni, semejni i<br />

drugi socijalni motivi.<br />

(3) Stranskite dr`avjani ne bi smeelo samo zaradi nivnoto<br />

dr`avjanstvo da bidat li{eni od mo`nosta da dobivaat otsustvo.<br />

Po<strong>na</strong>tamu treba da se prezeme sî za da im se ovozmo`i u~estvo vo<br />

zaedni~ki programski aktivnosti so cel da se ubla`i nivnoto ~uvstvo<br />

<strong>na</strong> izoliranost.<br />

Od ovie pravila proizleguva deka slobodata <strong>na</strong> zatvorenikot,<br />

negovite <strong>na</strong>dvore{ni kontakti i mo`nosti za li~en razvoj ne smeeat<br />

da se ograni~at pove}e odo{to toa e neophodno i deka zatvorskite<br />

pravila i potrebi treba da se soodvetni <strong>na</strong> podgotovkata za normalen<br />

`ivot <strong>na</strong> osudenikot po negovoto vra}awe vo op{testvoto. Principot<br />

<strong>na</strong> normalizacija <strong>na</strong> `ivotot <strong>na</strong> zatvorenicite vo kazneno-poprav<strong>na</strong>ta<br />

ustanova ne z<strong>na</strong>~i deka uslovite <strong>na</strong> zatvorskiot `ivot mora da se<br />

ed<strong>na</strong>kvi <strong>na</strong> <strong>na</strong>dvore{niot `ivot, <strong>na</strong> primer, da se odlikuvaat so luksuz<br />

vo bogatite, ili so mizernost vo siroma{nite op{testva. Su{ti<strong>na</strong>ta<br />

e vo toa da se <strong>na</strong>dmi<strong>na</strong>t drasti~nite razliki me|u uslovite vo kaznenopoprav<strong>na</strong>ta<br />

ustanova i onie vo op{testvoto za{to takvite razliki gi<br />

otu|uvaat zatvorenicite od niv<strong>na</strong>ta smisla za odgovornost ili od<br />

respektot kon sopstvenoto dostoinstvo. Nastojuvaweto do minimum da<br />

se <strong>na</strong>malat razlikite ma|u `ivotot vo ustanovata i `ivotot <strong>na</strong>dvor od<br />

ustanovata e osobeno z<strong>na</strong>~ajno pra{awe za zatvorenikot po otpu{taweto<br />

da mo`e da se prilagodi <strong>na</strong> `ivotot vo op{testvoto. Ova<br />

osobeno e potrebno za{to zatvorskite re`imi tradicio<strong>na</strong>lno se potpiraat<br />

<strong>na</strong> organizirawe <strong>na</strong> `ivotot <strong>na</strong> zatvorenikot vo minuta, poradi<br />

{to se <strong>na</strong>maluvaat mo`nostite za realizirawe <strong>na</strong> negovata li~<strong>na</strong><br />

inicijativa i odgovornost.<br />

Treba da se zabele`i deka Praviloto 60 (2) preferira da se<br />

obezbedi postapno vra}awe vo `ivotot vo op{testvoto preku eden<br />

fleksibilen pristap. Re`imot <strong>na</strong> prethodno premestuvawe vo ed<strong>na</strong><br />

ista ili vo razli~<strong>na</strong> ustanova se spomenuva kako ed<strong>na</strong> od mo`nite<br />

varijanti. Primer za toa e koga zatvorenikot koj izdr`uva kaz<strong>na</strong> vo<br />

zatvore<strong>na</strong> kazneno-poprav<strong>na</strong> ustanova se premesti vo ustanova od poluotvoren<br />

ili otvoren vid {to e blisku do negovoto `iveali{te, za<br />

podgotovkite za negovoto otpu{tawe da bidat efikasni.<br />

Druga mo`nost spom<strong>na</strong>ta vo praviloto e uslovno otpu{tawe i<br />

pu{tawe pod <strong>na</strong>dzor dokolku se adekvatno sledeni so prethodni podgotovki<br />

za takvo otpu{tawe <strong>na</strong> zatvorenikot. Vo sprotivno otpu{taweto<br />

pretstavuva prebrzo vra}awe vo op{testveniot `ivot <strong>na</strong> zatvorenikot<br />

i negovo sudruvawe so prakti~nite problemi <strong>na</strong> `ivotot. Toa<br />

372

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!