21.11.2015 Views

Zoran Sulejmanov - Komentar na ZIS (p. 563)

Penologija

Penologija

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

nesomneno uka`uvaat <strong>na</strong> negoviot kaznen karakter. Toa <strong>na</strong>jdobro se<br />

gleda od faktot {to maloletni~kiot zatvor go so~uval svojot represiven<br />

prizvuk. Imeno, spored svojata priroda maloletni~kiot zatvor e<br />

kaz<strong>na</strong> li{uvawe od sloboda i kako takov e sli~en <strong>na</strong> takvata kaz<strong>na</strong> {to<br />

im se izrekuva <strong>na</strong> polnoletnite krimi<strong>na</strong>lci. I pokraj toa {to e pronik<strong>na</strong>t<br />

vo idejata za vospituvawe, {to e izrazen niz eden poseben human<br />

i liberalen stav, poradi samata svoja priroda vo nego prevejuvaat<br />

elementi koi iako prividno deluvaat od vtor plan jasno se <strong>na</strong>so~eni<br />

kon toa maloletnikot da po~uvstvuva i da se uveri deka op{testvoto<br />

ne ja odobruva negovata postapka. Od faktot {to kaznuvaweto se<br />

primenuva sprema krivi~no odgovorni lica nu`no proizleguva deka<br />

postoi opredelen socijalno eti~ki prekor koj se provlekuva niz<br />

retribucijata {to kako neizostaven del se <strong>na</strong>o|a vo su{ti<strong>na</strong>ta <strong>na</strong><br />

kaz<strong>na</strong>ta. Me|utoa pri odmeruvaweto <strong>na</strong> kaz<strong>na</strong>ta maloletni~ki zatvor<br />

te`i{teto sepak ne se stava vrz te`i<strong>na</strong>ta <strong>na</strong> deloto i stepenot <strong>na</strong><br />

vi<strong>na</strong>ta kako kaj polnoletnite storiteli <strong>na</strong> krivi~ni dela. Se razbira<br />

deka tie elementi se imaat predvid no ovde im se pridava sekundar<strong>na</strong><br />

va`nost, a toa z<strong>na</strong>~i deka so maloletni~kiot zatvor se <strong>na</strong>stojuva kon<br />

pomestuvawe <strong>na</strong> retribucijata vo vtor plan vo o<strong>na</strong>a mera vo koja toa<br />

realno mo`e da se ostvari. Me|utoa so toa ni od daleku ne mo`e da se<br />

negira vistinskata egzistencija <strong>na</strong> represijata i da ne se priz<strong>na</strong>e deka<br />

tokmu zatoa maloletni~kiot zatvor vo osnova e kaz<strong>na</strong>. Fakt e me|utoa<br />

i toa deka se raboti za specifi~en vid <strong>na</strong> merka koja {to, iako za<br />

maloletnikot mo`e da pretstavuva dosta bolno li{uvawe od sloboda,<br />

vo nea se sleani i brojni karakteristiki koi so ogled <strong>na</strong> niv<strong>na</strong>ta cel<br />

ja odbele`uvaat kako vospit<strong>na</strong> merka. Ottamu vo teorijata e <strong>na</strong>jprifatliva<br />

o<strong>na</strong>a formulacija {to maloletni~kiot zatvor go opredeluva<br />

kako merka sui generis. Vakvata opredelba e <strong>na</strong>jblisku do visti<strong>na</strong>ta.<br />

2. Vo pogled <strong>na</strong> izvr{uvaweto <strong>na</strong> kaz<strong>na</strong>ta maloletni~ki zatvor<br />

va`at odredbite od <strong>ZIS</strong> koi se odnesuvaat <strong>na</strong> izvr{uvaweto <strong>na</strong><br />

kaz<strong>na</strong>ta li{uvawe od sloboda, no i posebni odredbi pomesteni vo<br />

glava XVI vo koi se predvideni specifi~ni re{enija. So niv<br />

izvr{uvaweto <strong>na</strong> maloletni~kiot zatvor vo golem obem se pribli`uva<br />

do izvr{uvaweto <strong>na</strong> vospitnite merki od institucio<strong>na</strong>len karakter.<br />

Specifi~nosta <strong>na</strong> ovie re{enija vo prv red se sostoi vo izdvojuvaweto<br />

<strong>na</strong> maloletnite delinkventi vo posebni ustanovi vo koi tie<br />

celosno se li{eni od bilo kakvi kontakti so polnoletnite storiteli<br />

<strong>na</strong> krivi~ni dela. Na toj <strong>na</strong>~in se odbegnuvaat negativnite vlijanija<br />

<strong>na</strong> postarite poiskusni krimi<strong>na</strong>lci vrz mladite nedovolno oformeni<br />

lica <strong>na</strong> koi so ogled <strong>na</strong> brojni li~ni obele`ja im e potreben poseben<br />

prostor kade {to mo`e da dojde do izraz prime<strong>na</strong>ta <strong>na</strong> intenziven<br />

tretman vo uslovi <strong>na</strong> poliberalen institucio<strong>na</strong>len re`im.<br />

400

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!