21.11.2015 Views

Zoran Sulejmanov - Komentar na ZIS (p. 563)

Penologija

Penologija

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

4. Vo site slu~ai <strong>na</strong> nepo~ituvawe <strong>na</strong> barawata <strong>na</strong>vedeni vo st. 1-<br />

3 od ovaa odredba osudenoto lice stanuva `rtva <strong>na</strong> zaloupotreba <strong>na</strong><br />

ovlastuvawata <strong>na</strong> slu`benite lica. Soglasno ~l 1. DONP, pod poimot<br />

`rtva <strong>na</strong> krimi<strong>na</strong>lot se podrazbira lice koe individualno ili vo<br />

grupa pretrpelo {teta, vklu~uvaj}i go i telesnoto i du{evnoto o{tetuvawe,<br />

emocio<strong>na</strong>lnoto stradawe, materijal<strong>na</strong> zaguba ili bitno skratuvawe<br />

<strong>na</strong> osnovnite prava, preku storuvawa ili propu{tawa koi<br />

pretstavuvat kr{ewe <strong>na</strong> krivi~niot zakon va`e~ki vo dr`avite, vklu-<br />

~uvaj}i gi i onie zakoni koi ja zabranuvaat zloupotrebata <strong>na</strong> mo}ta.<br />

Pod poimot `rtva <strong>na</strong> ovlastuvawata pak, spored ~l 18 se podrazbiraat<br />

lica koi individualno ili kako pripadnici <strong>na</strong> grupa pretrpele<br />

{teta, vklu~uvaj}i go i telesnoto i du{evno o{tetuvawe, emocio<strong>na</strong>lno<br />

stradawe, materijal<strong>na</strong> zaguba ili bitno ograni~uvawe <strong>na</strong> osnovnite<br />

prava, preku postapki ili propusti koi, dodu{a, ne pretstavuvaat<br />

kr{ewe <strong>na</strong> <strong>na</strong>cio<strong>na</strong>lniot krivi~en zakon, tuku <strong>na</strong> me|u<strong>na</strong>rodno<br />

prifatenite pravila koi se odnesuvaat <strong>na</strong> ~ovekovite prava.<br />

Zemjite potpisni~}i <strong>na</strong> DONP bi trebalo da gi razgledaat<br />

mo`nostite za vklu~uvawe vo <strong>na</strong>cio<strong>na</strong>lniot zakon <strong>na</strong> pravilata koi zabranuvaat<br />

zloupotreba <strong>na</strong> mo}ta i im garantiraat <strong>na</strong>domest <strong>na</strong> `rtvite<br />

<strong>na</strong> takvite zloupotrebi. Takvite <strong>na</strong>domestoci osobeno bi trebalo da<br />

vklu~uvaat obe{tetuvawe ili kompenzacija, kako i nu`<strong>na</strong> materijal<strong>na</strong>,<br />

psiholo{ka i op{testve<strong>na</strong> pomo{ i podr{ka. Ovie zemji bi<br />

trebalo da gi razgledaat i mo`nostite za sklu~uvawe <strong>na</strong> multilateralni<br />

i me|u<strong>na</strong>rodni dogovori koi se odnesuvaat <strong>na</strong> `rtvite. Tie, isto<br />

taka, bi trebalo periodi~no da go revidiraat pozitivnoto zakonodavstvo<br />

i praktikata za da ja osigurat niv<strong>na</strong>ta voed<strong>na</strong>~enost so okolnostite<br />

koi neprekidno se menuvaat, a potoa bi trebalo da donesat zakoni<br />

{to zabranuvaat dejnosti koi pretstavuvaat serioz<strong>na</strong> zloupotreba <strong>na</strong><br />

politi~kata i ekonomskata mo} i koi gi definiraat metodite i sredstvata<br />

za prevencija <strong>na</strong> takvite dejnosti i da gi razvivaat i <strong>na</strong>pravat<br />

dostapni soodvetnite prava i <strong>na</strong>domestokot <strong>na</strong> `rtvite <strong>na</strong> takvite<br />

dela. (v. ~l. 19-21 DONP - Penolo{ki kompendium, str. 245-248).<br />

^len 13<br />

Sistemot <strong>na</strong> izvr{uvaweto <strong>na</strong> kaz<strong>na</strong>ta zatvor se organizira<br />

taka {to mo`e vo odvoeni ustanovi ili vo odvoeni oddelenija <strong>na</strong><br />

oddelni ustanovi i grupi vo niv da se sprovede rasporeduvawe,<br />

klasifikacija i razmestuvawe <strong>na</strong> oddelni kategorii <strong>na</strong> osudeni lica,<br />

za polesno sproveduvawe <strong>na</strong> razli~ni vidovi <strong>na</strong> tretman, spre~uvawe<br />

46

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!