Zoran Sulejmanov - Komentar na ZIS (p. 563)

(2) ^lenovite na personalot na kaznenite zavodi treba da
pomninat niz specijalna fizi~ka obuka {to }e im pomogne da gi
sovladaat agresivnite zatvorenici.
(3) Slu`benicite koi vr{at nekoja dol`nost {to gi doveduva vo
neposreden dopir so zatvorenicite, osven vo posebni slu~ai, ne smeeat
da bidat vooru`ani. Osven toa na ~len na personalot koj ne e ostru~en
da rakuva so oru`je nikoga{ ne treba da mu se doveri oru`je.
Soodvetni na prethodnite se i Pravilata 39, 40 i 63 EZP.
Pravilo 39 EZP: (1) Upotrebata na sinxiri i prangii mora da se
zabrani. Lisici, luda~ki ko{uli i ostanatite sredstva za
ograni~uvawe na dvi`eweto ne smeeat nikoga{ da se upotrebata kako
merki na kaznuvawe. Nivnata upotreba e dopu{tena edinstveno pod
slednive okolnosti: a) Kako merka na pretpazlivost protiv begstvo za
vreme na premestuvawe so toa {to moraat da se otstranat koga
zatvorenikot }e dojde pred sudskite ili administrativnite vlasti i
ako tie vlasti ne opredelat poinaku, b) Od zdravstveni pri~ini po
nalog i nadzor na lekar, c) So naredba na direktorot ako ostanatite
metodi na kontrola se poka`at nedovolni da se za{titi od napad na
zatvorenikot i da se spre~i seriozno o{tetuvawe na imotot. Vo takvi
slu~ai direktorot mora vedna{ da se konsultira so lekar i da podnese
izve{tak do povisokiot administrativen organ.
Pravilo 40 EZP: Oblicite i na~inot na upotreba na sredstvata
za ograni~uvawe na dvi`eweto, navedeni vo prethodnata to~ka, mora
da bidat opredeleni so zakon ili propis. Takvite sredstva ne smeeat
da se primenuvaat podolgo od realno potrebnoto vreme.
Pravilo 63 EZP: (1) Personalot na ustanovata ne smee da
upotrebuva sila protiv zatvorenicite, osven vo samoodbrana ili vo
slu~aj na obid za begstvo ili aktiven ili pasiven fizi~ki otpor kon
naredbite zasnovani na zakon ili propis. Personalot koj e prisilen
da upotrebuva sila ne smee da ja koristi pove}e odo{to e nu`no
potrebno i vo toj slu~aj vedna{ mora da go izvesti direktorot na
ustanovata.
(2) Na personalot mora da mu se pru`i posebna tehni~ka obuka za
da se osposobi za sovladuvawe na agresivnite zatvorenici.
(3) Osven vo posebni okolnosti, personalot koj pri vr{eweto na
svoite dol`nosti doa|a vo neposreden kontakt so zatvorenicite ne
smee da bide vooru`en. Ponatamu personalot vo nikoj slu~aj ne smee
da nosi oru`je, osven ako specijalno e obu~en za negova upotreba.
3. Vo svesniot ili nedovlno svesen streme` da se iznajde patot za
steknuvawe na samodoverba, da se so~uva intrapsihi~ka i fizi~ka
sigurnost i da se nadminat brojnite ma~ni situacii koi mo`at negativno
da se odrazat vrz nivnata individualnost osudenite lica ~esto-
348