21.11.2015 Views

Zoran Sulejmanov - Komentar na ZIS (p. 563)

Penologija

Penologija

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

v) Edno od <strong>na</strong>~elata <strong>na</strong> rabotata e po mo`nost <strong>na</strong> osudenicite da<br />

im se obezbedi da go izbiraat vidot <strong>na</strong> rabotata spored svoeto<br />

porane{no zanimawe, sklonostite i interesite. Za ova <strong>na</strong>~elo treba<br />

da se istakne deka so ogled <strong>na</strong> mo`nostite <strong>na</strong> kazneno-popravnite ustanovi<br />

vo praktikata <strong>na</strong>ma vistinsko mesto, osobeno ako se zeme vo vid<br />

koncepcijata spored koja rabotata se vrzuva za prestojot vo opredele<strong>na</strong><br />

klasifikacio<strong>na</strong> ekster<strong>na</strong> grupa. Vo potkrepa <strong>na</strong> ovaa konstatacija<br />

}e bide sosema dovolno ako <strong>na</strong>vedeme deka golem broj osudenici<br />

pred doa|aweto vo ustanovite za izvr{uvawe <strong>na</strong> kaznite li{uvawe od<br />

sloboda bile zemjodelci, a spored misleweto <strong>na</strong> upravata, ili podobro<br />

re~eno spored mo`nostite <strong>na</strong> ustanovata, za niv e <strong>na</strong>jdobro ako od<br />

ustanovata izlezat kako industriski rabotnici.<br />

So ogled <strong>na</strong> posebnoto mesto <strong>na</strong> ova <strong>na</strong>~elo vo aktite <strong>na</strong> me|u<strong>na</strong>rodnite<br />

sobiri toa se istaknuva i vo ~l. 110 <strong>ZIS</strong> i toa posebno kaj<br />

polnoletnite, odnosno kaj maloletnite osudenici i vospitanici.<br />

Me|utoa od razgleduvaweto <strong>na</strong> tie odredbi se zabele`uva takva sodr-<br />

`i<strong>na</strong> koja ima vizionerski prizvuk, za{to za ostvaruvawe <strong>na</strong> `elbata<br />

<strong>na</strong> osudenikot za izbor <strong>na</strong> opredelen vid rabota mu se postavuvaat takvi<br />

ograni~uvawa {to vo bliska idni<strong>na</strong> ne mo`at da se ostvarat dokolku<br />

ne se podobrat materijalnite pretpostavki povrzani so funkcioniraweto<br />

<strong>na</strong> kazneno-popravnite ustanovi voop{to i sproveduvaweto<br />

<strong>na</strong> rabotniot tretman posebno.<br />

g) Na normativ<strong>na</strong>ta postavenost <strong>na</strong> <strong>na</strong>~eloto spored koe zatvorenicite<br />

i vospitanicite treba da se anga`iraat so produktiv<strong>na</strong><br />

rabota vo ramkite <strong>na</strong> opredeleno rabotno vreme se ~ini deka ne mo`e<br />

da mu se upati nikakov prigovor. Toa mo`e da se ka`e i za negovata<br />

prakti~<strong>na</strong> realizacija vo koja i <strong>na</strong>tamu treba da izostanuvaat<br />

zloupotrebi od bilo koj vid i da se prodol`i so sovesen inspekciski<br />

<strong>na</strong>dzor {to vo ovoj pogled e mo{ne z<strong>na</strong>~aj<strong>na</strong> bra<strong>na</strong> <strong>na</strong> eventualnite<br />

kr{ewa <strong>na</strong> osudeni~kite prava.<br />

d) Na~eloto <strong>na</strong> profesio<strong>na</strong>lno, stru~no i korisno<br />

osposobuvawe <strong>na</strong> osudenicite ima za cel da gi za~uva i zgolemi<br />

sposobnostite <strong>na</strong> zatvorenicite za ~esno zarabotuvawe <strong>na</strong> sloboda.<br />

Ova <strong>na</strong>~elo {to e pomesteno me|u glavnite celi <strong>na</strong> osudeni~kata<br />

rabota se konkretizira niz odredbata od ~l. 110 st. 2 <strong>ZIS</strong>. So ovaa<br />

odredba zakonodavecot, vsu{nost, gi stesnuva mo`nostite <strong>na</strong> ova<br />

<strong>na</strong>~elo svesen deka brojnite uslovi od objektiv<strong>na</strong> priroda od koi<br />

nekoi deluvaat i <strong>na</strong>dvor od kazneno-popravnite i vospitno-popravnite<br />

ustanovi ne i dozvoluvaat <strong>na</strong> praktikata da go realizira o<strong>na</strong> {to e<br />

<strong>na</strong>jdobro za osudenikot.<br />

|) Na~eloto <strong>na</strong> ed<strong>na</strong>kvi uslovi <strong>na</strong> rabota so nie {to vladeat <strong>na</strong><br />

sloboda, vsu{nost, sodr`i ~etiri posebni barawa. Prvoto se sostoi<br />

76

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!