Zoran Sulejmanov - Komentar na ZIS (p. 563)

Vo ova smisla e i Pravilo 68 EZP vo koe na sli~en na~in se
istaknuva: Po smestuvaweto vo ustanovata i prou~uvaweto na li~nosta
na sekoj poedine~en zatvorenik so opredeleno vremetraewe na kaznata
mora vedna{ da se izraboti programa za tretman vo adekvatnata
ustanova, imaj}i go vo vid steknatoto znaewe za individualnite
potrebi, sposobnostite i karakterot, a osobeno bliskosta na
rodninite.
Vo vrska so vospitnata rabota so osudenite lica, odnosno so
postapuvaweto so niv zaradi nivnoto vospituvawe i prevospituvawe
SMP gi sodr`at i slednive pravila:
Paravilo 65 SMP. Postapuvaweto so licata osudeni na kazna
ili merka li{uvawe od sloboda treba da ima za cel vo granicite vo
koi, vremeraeweto na osudata toa go dopu{ta kaj niv da se sozdade
volja i sposobnost {to }e im ovozmo`at koga }e bidat pu{teni na
sloboda da `iveat po~ituvaj}i go zakonot i da zarabotuvaat tolku
kolku {to im e potrebno za `ivot. Ova postapuvawe treba da bide
takvo {to }e gi pottiknuva osudenite na samopo~ituvawe i na
razvivawe na ~uvstvoto na odgovornost.
Pravilo 66 SMP. (1) Za taa cel treba osobeno da se koristat
verskite uslugi vo zemjite kade {to toa e mo`no, nastavata, stru~noto
naso~uvawe i obrazovanie, metodite na poedine~no prou~awe na
op{testvena pomo{, soveti vo odnos na vrabotuvaweto, fizi~ki
razvoj i izgraduvawe na karakterot vo soglasnost so individualnite
potrebi na sekoj zatvorenik. Treba da se vodi smetka za op{testvenoto
i kriminalnoto minato na osudenikot, za negovite fizi~ki i
paihi~ki sposobnosti i mo`nosti, za negovite li~ni sklonosti za
dol`inata na osudata i prognozata za negovata rehabilitacija.
(2) Za sekoj zatvorenik osuden na kazna ili merka vo opredeleno
trewe, direktorot na zavodot, vedna{ po negoviot priem }e dobie
iscrpen izve{taj vo vrska so pra{awata spomnati vo prethodnata
odredba. Me|u ovie izve{tai sekoga treba da bide pomesten izve{tajot
na lekarot, a po mo`nost, i na psihijatarot za fizi~kata i
psihi~kata sostojba na zatvorenikot.
(3) Izve{tajot i drugite potrebni podatoci }e bidat ostaveni vo
posebno dosie. Dosieto }e se vodi uredno i }e se klasira taka {to
odgovorniot personal sekoga{ koga }e se uka`e potreba za toa, }e
mo`e da go pregleda.
Pravilata {to po odnos na ova pra{awe gi sodr`at EZP se
slednive:
Pravilo 3 EZP: Postapuvaweto so zatvorenicite mora da bide
takvo {to nema da go zagrozi nivnoto zdravje i samopo~ituvawe i
kolku {to vremetraeweto na kaznata toa go dopu{ta da go razviva
266