12.05.2013 Views

Descargar - El Greco 2014

Descargar - El Greco 2014

Descargar - El Greco 2014

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

166<br />

Pieter van der Heyden (ca.1530-1575) (gr.)<br />

Pieter de Vos II (inv.)<br />

Hieronymus Cock (ed.)<br />

<strong>El</strong> Símbolo de los Apóstoles, 1568<br />

Serie de cuatro estampas, buril, talla dulce, 210 x 256 mm. (huella de la plancha)<br />

Estampa 1ª: S.PETRVS.//S.ANDREAS// S.IOHANNES.// CREDO IN DEVM/ PATREM OM-<br />

NIPO=// TENTEM CREA=// TOREM COELI/ ET TERRAE// ET IN IESVM CHRISTVM/<br />

FILIVM EIVS VNICVM,// QVI CONCEPTVS/ EST DE SPIRITV/ SANCTO NATVS/ EX<br />

MARIA VIR=/ GINE//.P.VOS. INVENT.// COCK. EXCVD. 1568; Estampa 2ª: S.IACOBVS<br />

MAIOR.// .S. THOMAS// .S. IACOBVS MINOR.// PASSVS SVB/ PONTIO PILATO/ CRVCI-<br />

FIXVS. / MORTVVS ET / SEPVLTVS. // DESCENDIT AD INFERNA,/ TERTIA DIE<br />

RESVRREXIT/ A MVRTVIS.// ASCENDIT AD/ COELOS, SEDET/ AD DEXTRAM/ DEI<br />

PATRIS OM=/ NIPOTENTIS.// .P.VOS INVEN// COCK EXCVDE; Estampa 3ª: S. PHILIP-<br />

PVS.// S. BERTHOLOMEVS// S. IVDAS. THADEVS// INDE VENTVRVS/ EST IVDICARE /<br />

VIVOS ET MORTVOS.// CREDO IN SPIRITVM/ SANCTVM, // SANCTAM/ ECCLESIAM/<br />

CATHOLICAM,/ SANCTORVM/ COMMVNIONEM// COCK EXCV.; Estampa 4ª S.<br />

SIMEON// .S. MATHEVS// .S.MATHIAS// REMISSIONEM/ PECCATORVM,// CARNIS<br />

RESURREC=/ TIONEM,// ET VITAM/ AETERNAM/ AMEN<br />

Bibliografía: Hollstein v 9, 28.21; González de Zárate, 1994, VI, p. 85<br />

Madrid, Real Biblioteca del Monasterio de San Lorenzo de <strong>El</strong> Escorial [28-II-16,<br />

fol.166-169]<br />

Fuera de catálogo.<br />

Las cuatro láminas de Pieter van der Heyden forman un apostolado rigurosamente<br />

reducido a los doce apóstoles establecidos por la tradición: los elegidos por Jesucristo,<br />

menos Judas Iscariote, reemplazado por San Matías. La tipología de este<br />

apostolado corresponde con la de una visualización del Credo como Símbolo de los<br />

Apóstoles. Fue ésta una tendencia propia de los años de la Contrarreforma, frecuente<br />

tras la confirmación en el Concilio de Trento del Credo como corazón doctrinal<br />

de la Iglesia.<br />

La asociación de los artículos del Credo con los apóstoles reforzaba su legitimidad<br />

como doctrina de la Iglesia, buscando una vinculación directa de cada artículo con un<br />

apóstol concreto. Además, tal y como recogen también las fuentes toledanas de época<br />

del <strong>Greco</strong>, numerosos autores de la Edad Moderna definen el Credo como obra elaborada<br />

colectivamente por los apóstoles, esencialmente con la finalidad de definir con<br />

exactitud las verdades esenciales del Cristianismo que se habían de predicar y de establecer<br />

una “contraseña” que distinguiera a los verdaderos maestros de herejes y falsarios.<br />

Así, el símbolo apostólico sería

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!