მოგზაურობა დედამიწის ცენტრისაკენ

- დიახ, უეჭველად. დახედე, ამ მტვერსა, და ძვლებით მოფენილ ნიადაგს.- ძვლებიო! - წამოვიძახე.- დიახ, წარღვნამდელი ცხოველებ ის ძვლებ ი!გამხმარი ხეებივით ძირს დაყრილ საუკუნოვან ძვლებს დავწვდი.უყოყმანოდ დავიწყე სახელების შერქმევა.- აი, მასტოდონტის ქვედა ყბა, - ვამბობდი მე; - აი, დინოთორიუმსი უკანაკბილები; აი, ბარძაყის ძვალი, რომელიც უთუოდ ყველაზე დიდ ცხოველსმეგეთერიუმს ეკუთვნოდა. დიახ, ეს მართლაც სამხეცეა. ამ ძვლის პატრონიცხოველები, ამ მიწისქვეშა ზღვის ნაპირებზე ცხოვრობდნენ, ამ ხისებრი მცენარეებისჩრდილში. აი, მე ვხედავ მთლიან ჩონჩხებს.- ჰო, მაგრამ. . .- მაგრამ რა? - იკითხა ბიძაჩემმა.- არ მესმის, საიდან მოხვდნენ ეს ოთხფეხები ამ გრანიტის მღვიმეში.- რატომ?- იმიტომ რომ ცხოველები დედამიწაზე მხოლოდ მეორე პერიოდშიარსებობდნენ, როდესაც დანალექი ქანები შეიქმნა და პირველადი პერიოდისკლდეები შეცვალა.- ჰოდა, აქსელ, შენს შენიშვნაზე სრულიად მარტივი პსუხის გაცემა შეიძლება, ესნიადაგი დანალექი ქანებისაგან შეიქმნა.- როგორ! დედამიწის ზედაპირიდან ასეთ სიღრმეზე!- რა თქმა უნდა, შეიძლება ეს ფაქტი გეოლოგიური მოვლენებით ავხსნათ.გარკვეულ ეპოქაში, დედამიწა დაფარული იყო დრეკადი ქერქით, რომელიცმიზიდულობის კანონის შესაბამისად ვერტიკალურად ირხეოდა. ხშირად დედამიწისქერქის ნაწილის ჩაქცევა ხდებოდა და შესაძლებელია დანალექი ქანებით დაფარულიმთელი უბანი უეცრად ჩაირღვა და უფსკრულში ჩაეშვა.- უთუოდ ასე იქნებოდა. მაგრამ, რადგან წარღვნამდელ ცხოველებს ამმიწისქვეშეთში უცხოვრიათ, რა გარანტია გვაქვს, რომ ერთი ამ ურჩხულთაგანიახლაც არ დაბოგინობს ამ ბნელ ტყეებში, ან ამ ციცაბო კლდეების იქით?ეს გავიფიქრე და ცოტა არ იყოს შეშინებულმა, მიდამოს მოვავლე თვალი; მაგრამამ უკაცრიელ ნაპირებზე არც ერთი ცოცხალი არსება არ ჩანდა.ცოტა არ იყოს დავიღალე. ერთ მაღალ კონცხზე ჩამოვჯექი. კონცხის ძირსტალღები ხმაურით ეხეთქებოდნენ. აქედან თვალი მთელს ამ ყურეს წვდებოდა. ყურენაპირში შეჭრილ ნაპირალს გაეჩინა. სიღრმეში, პირამიდისებრ კლდეთა შორისპატარა ნავსადგური ჩანდა. ამ წყნარ, ქარისაგან მოფარებულ ნავსაყუდელსთავისუფლად მიადგებოდა ერთი ბრიგი და ორი-სამი ორანძა ნავი. ვუცქროდი დათითქოს ველოდი, აი, ახლა დავინახავდი აფრააშლილ ხომალდს, რომელსაცსამხრეთის ქარი ზღვაში გააქროლებდა.მაგრამ ილუზია მალე გაქრა. ამ მიწისქვეშეთში ჩვენს მეტი ნამდვილად არცერთი ცოცხალი არსება არ იყო. ხანდახან ქარი მიყუჩდებოდა და მაშინ ამ უკაცრიელკლდეებსა და ოკეანის ზედაპირზე სამარისებური სიჩუმე მკვიდრდებოდა,გავცეროდი და ვცდილობდი, გამერღვია შორეული ნისლი და დამენახა, რა ხდებოდაჰორიზონტის საიდუმლო ფონზე ჩამოფარებული ფარდის იქით, - ათასი კითხვამებადებოდა, მაგრამ ვინ გამცემდა პასუხს? სად თავდებოდა ეს ზღვა? რა იყო მისმიღმა? როდესმე თუ ვიხილავდით მის მოპირდაპირე ნაპირს?