მოგზაურობა დედამიწის ცენტრისაკენ

- არც შენ, ჩემო აქსელ, - განაგრძო მან."ეშმაკმა დალახვროს!~ - ვუთხარი ჩემს თავს, - კიდევ კარგი ორი კაცის არჩივიშევჭამე!- პირველად ყოვლისა კი, საჭიროა ამ "შიფრის" ენის ამოცნობა. ეს კი რთული არუნდა იყოს.ამ სიტყვების გაგონებაზე თავი ავწიე. ბიძაჩემი განაგრძობდა თავის თავთანსაუბარს.- ამაზე ადვილი რა უნდა იყოს! ამ დოკუმენტში ას ოცდათორმეტი ასოა;სამოცდაცხრამეტი თანხმოვანი და ორმოცდაცამეტი ხმოვანი. ჰოდა, დაახლოებითასეთივე პროპორციითაა წარმოებული სამხრეთული ენები, მაშინ როდესაცჩრდილოეთის ენები გაცილებით უფრო მდიდარია თანხმოვნებით. ასე რომ, საქმეგვაქვს სამხრეთულ ენასთან.ეს დასკვნა სავსებით სწორი იყო, მაგრამ უნდა გაგვეგო, რომელი ენა იყოსახელდობრ?- ეს საკნუსემი, განაგრძო პროფესორმა, - განათლებული ადამიანი იყო დავინაიდან ამ შემთხვევში თავის მშობლიურ ენაზე არა წერდა, მას უთუოდ აერჩიაგანათლებულ ადამიანთა შორის მეთექვსმეტე საუკუნეში ყველაზე უფროგავრცელებული ენა - ლათინური მაქვს მხედველობაში. თუ შევცდი, შემიძლიავცადო ესპანური, ფრანგული, იტალიური, ბერძნული, ებრაული. მაგრამ მეთექვსეტესაუკუნის მეცნიერები ჩვეულებრივ ლათინურად წერდნენ. ასე რომ a priori უფლებამაქვს ვთქვა: ლათინურია.ფეხზე წამოვხტი, აღმაშფოთ იმ ვარაუდმა, რომ სიტყვათა ეს ჭრელი გროვაშეიძლება ვერგილიუსის ტკბილ ენას მიკუთვნებოდა, მე რომ ყმაწვილობაშიშევისწავლე.- დიახაც ლათინური, - განაგრძო ბიძაჩემმა, - ოღონდ არეული ლათინური."კეთილი და პატიოსანი! - გავიფიქრე მე. - შენ თუ ამას გაარჩევ, ბიძაჩემო,მართლაც საზრიანი იქნები".- კარგად დავაცქერდეთ, - თქვა და კვლავ აიღო ჩემ მიერ დაწერილი ფურცელი, -აი, ეს ას ოცდათორმეტ ასოიანი მწკრივი აშკარად არეულია. აქ პირველ რიგისსიტყვებით - "nrnlls" - მხოლოდ თანხმოვნები გვხვდება, მაგრამ არის ისეთებიც,სადაც პირიქით, ხმოვანება უხვადაა, როგორც მაგალითად, მეხუთე სიტყვაში"uneeief", ან ბოლოდან პირველ სიტყვაში "oseibo". ეს განლაგება კი ცხადია, განგებ არყოფილა კომბინირებული: იგი მიღებულია მათემატიკურად იმ ჩვენთვის უცნობიმიზეზების გამო, რომელმაც განაპირობა ამ ასოთა თანმიმდევრობა. უდავოდმეჩვენება, რომ თავდაპირველი წინადადება ჩვეულებრივად იყო დაწერილი, შემდეგკი შეცვალეს რომელიღაც წესის მიხედვით, რომლის აღმოჩენაა საჭირო. ვის ხელშიცაღმოჩნდება ამ "შიფრის" გასაღები, ადვილად გაერკვევა ნაწერში. მაგრამ რომელია ესგასაღები? აქსელ, შენ ხომ არა გაქვს ეს გასაღები?ამ შეკითხვაზე ვერაფერი ვუპასუხე გასაგები მიზეზების გამო. ამ დროსმივჩერებოდი კედელზე ჩამოკიდებულ მომხიბლავ გრაუბენის პორტრეტს. ბიძაჩემისაღზრდილი იმჟამად ალტონში იმყოფებოდა, ნათესავთან, რაც ძალიან მაღონებდა.ვინაიდან - ახლა ამის გამხელა შემიძლია - ლამაზ ფირლანდიელ ქალს დაპროფესორის ძმისწულს ერთმანეთი უყვარდათ მთელი გერმანული მუდმივობით დათავდაჭერილობით. ჩვენ ისე დავნიშნეთ, რომ ბიძაჩემს არც გაუგია: იგი მეტისმეტადგეოლოგია, რომ ამგვარი გრძნობები გაიგოს. გრაუბენი მომხიბლავი ქერა ქალიშვილიიყო, ცისფერთვალება, ჭკვიანი, ოდნავ დაფიქრებული, დინჯი და აუჩქარებელი, რაც