აზრადაც არ მომსვლია, მიამიტ შეყვარებულს, ისე დამიწერია თავისმამხილებელი წინადადება!- მაშ შენ გრაუბენი გიყვარს? - განაგრძო ბიძაჩემმა მეურვის კილოთი.- დიახ... არა... - წავივბურყუნე მე.- მაშ ასე, შენ გიყვარს გრაუბენი! - განაგრძო მან დაუფიქრებლად. თუ ასეა,მივუყენოთ ეს ხერხი ჩვენს დოკუმენტს!ბიძაჩემი კვლავ მთელის გულისყურით ჩაეფლო თავის ფიქრებში, დოკუმენტსაკვირდებოდა, მაშინვე გადაავიწყდა ჩემი წინდაუხედავი სიტყვები, წინდაუხედავსიმიტომ ვამბობ, რომ მეცნიერის გონება ვერ ჩასწვდებოდა ჩემს გულისთქმას.საბედნიეროდ, პერგამენტის საიდუმლოს ამოხსნის წადილმა სძლია.წამით, როდესაც პროფესორი ლიდენბროკი მთავარი ცდის ამოხსნას შეუდგა,სათვალეს მინებიდან მისმა თვალებმა გაიელვა. აიღო თუ არა ხელში ძველიპერგამენტი, თითები აუკანკალდა, ნამდვილად აღელვებული იყო. ბოლოს ძლიერადდაახველა და ბოხი ხმით წარმოთქვა თითოეული სიტყვა ჯერ პირველი ასო, შემდეგმეორე, შემდეგ მესამე და, ამრიგად, მიკარნახა:mmessunkaSenrA. icefdok. segnittamurtnecertserrette, rotaivsadu, endecsedsanelacartniiilujsiratrac SarbmutabiledmekmeretarcsilucolsleffenSnlუნდა ვაღიარო ავღელდი; ეს ასოები, თითო-თითოდ წარმოთქმული, არაფერსმეუბნებოდა; ამიტომ ველოდებოდი, რომ პროფესორს წარმოეთქვა ლათინურადშესანიშნავად გამართული წინადადება.მაგრამ ამას კი ვინ წარმოიდგენდა! მუშტის ძლიერმა დარტყმამ შეაზანზარამაგიდა. მელანი დაიღვარა, კალამი ხელიდან გამივარდა:- ეს არ არის! - წამოიძახა ბიძაჩემმა, - ამას არავითარი აზრი არა აქვს!შემდეგ პროფესრომა ლიდენბროკმა გავარდნილ ყუმბარასავით გადასერაკაბინეტი, ზვავივით დაეშვა კიბეზე, გავარდა კონიგშტრასზე და სულმოუთქმელადგაიქცა.მეოთხე თავი- წავიდა? - იკითხა შეშინებულმა მართამ, როდესაც ჭიშკარის ბრახუნმა მთელისახლი შეაზანზარა.- დიახ! - ვუპასუხე მე, - სულ წავიდა!- სადილს რას უშვება? - თქვა მოხუცმა მოახლემ.- არ ისადილებს!- ვახშამი?- არც ივახშმებს.- როგორ? - გაიკვირმა მართამ და გულზე ხელები დაიკრიფა.- არ, ჩემო კარგო მართა, აღარც ის შეჭამს რამეს და აღარც სხვა ამ სახლში!ბიძაჩემმა ლიდენბროკმა ჩენ ყველანი უნდა გვამარხულოს, მანამ, სანამ ერთ ძველნაჯღაბს ამოიკითხავდეს, მისი ამოკითხვა კი სრულიად შეუძლებელია.- ქრისტე მაცხოვარო! მაშ მეტი არაფერი დაგვრჩენია, შიმშილით უნდადავიხოცოთ!!
იმის აღიარება ვერ გავბედე, რომ ბიძაჩემისთანა უწყალო ადამიანის ხელშიმხოლოდ ეს გარდაუვალი ხვედრი გველოდა.ძალზე აღელვებული მოხუცი ქალი ოხვრით დაუბრუნდა თავის სამზარეულოს.როდესაც მარტო დავრჩი, გავიფიქრე, წავსულიყავი და ყოველივე გრაუბენისათვის მეამბნა, მაგრამ სახლი როგორ დამეტოვებინა? პროფესორი ყოველ წამსშეიძლება დაბრუნებულიყო და რომ დავეძახე? თუ მოინდომებდა ამ ლოგოგრიფისამოცნობის გაგრძელებას, რომელის წინაშე უძლური აღმოჩნდებოდა თვით მოხუციოიდიპოსიც, მე რომ არ ვუპასუხებდი მის ძახილს, მაშინ რა მოხდებოდა?ყველაზე გონივრული ადგილზე დარჩენა იყო. სწორედ იმ ხანებში ერთმაბეზანსონელმა მინერალოგმა გამოგვიგზავნა კაჟის გეოლოგების კოლექცია, რომლისკლასიფიცირება იყო საჭირო. მუშაობას შევუდექი. გავარჩიე, წარწერები გავუკეთე,თავის ალაგას მინიან კარადაში ჩავაწყე ყველა ეს ღრუ ქვები, რომლებშიაც პატარკრისტალები ელვარებდა.მაგრამ ამ საქმემ ვერ გამიტაცა. ძველი დოკუმენტის გამოცნობაკვლავინდებურად მაფიქრებდა, ტვინი ამიდუღდა და უაღრესად შევწუხდი.მაწუხებდა გარდუვალი კატასტროფის წინათგრძნობა.ერთი საათის შემდეგ ჩემი ჟეოდები უკვე წესისა და რიგის მიხედვით დავალაგე,უტრეხტის სავარძელში ჩავეში, ხელები დავუშვი და სავარძელში ჩავესვენე.მოვუკიდე ჩემს გრძელ, მოგრეხილ ყალიონს, რომლის გამოძერწილი ტარიუდარდელად წამოწოლილ ნაიადას წარმოადგენდა, თავს ვიქცევდი იმით, რომთვალს ვადევნებდი წვას, თანდათან ჩემს ნაიადას ნამდვილ ზანგის ქალად რომაქცევდა. დროდადრო ყურს ვუგდებდი ხომ არ ისმოდა კიბეზე ფეხის ხმა. მაგრამ არა.სად უნდა ყოფილიყო ახლა ბიძაჩემი? წარმოვიდგინე, რომ იგი გარბოდა ალტონისგზის მშვენიერ ხეივანში, ხელებს იქნევდა, ჯოხს ურტყამდა კედელს, გაშმაგებულიბალახს ცელავდა, თავს აცლიდა ნარგავებს და ცალუღელა ყარყატებს აფრთხობდა.როგორ დაბრუნდებოდა სახლში - გამარჯვებული თუ იმედგაცრუებული? ვინვის სძლევდა, პროფესორი საიდუმლოს, თუ პირიქით? ასე ვეკითხებოდი ჩემს თავს.უფიქრელად ავიღე ქაღალდის ფურცელი, რომელზეც ჩემ მიერ გამოყვანილი ასოთაწყება იყო ჩამწკრივებული. თავს ვეკითხებოდი:- "რას ნიშნავს ყოველივე ეს?"ვეცადე ასოები ისე დამელაგებინა, რომ სიტყვები გამოსულიყო. შეუძლებელიაღმოჩნდა! ვაერთებდი ორ-ორს, სამ-სამს, ხუთ-ხუთს, ექვს-ექვსს, მაგრამ ამოცანისვერავითრ ამოხსნას ვერ ვხედავდი. მართალია, მეთოთხმეტე, მეხუთმეტე დამეთექვსმეტე ასოები ადგენდნენ ინგლისურ სიტყვას "rota". ოთხმოცდამეოთხე,ოთხმოცდამეხუთე და ოთხმოცდამეექვსე შეადგენდა სიტყვას "sir" და ბოლოს,თვითონ დოკუმენტის ტექსტში, მესამე პწკარში, შევნიშნე აგრეთვე ლათინურისიტყვები "mutabile" "ira", "nec", "atra"."ეშმაკმა დალახვროს, - გავიფიქრე, - ეს ბოლო სიტყვები თითქოს ამართლებენბიძაჩემის მოსაზრებას დოკუმენტის ენის შესახებ და კიდევ, მეოთხე პწკარში,ვამჩნევს სიტყვას "tabiled", რომელიც ითარგმნება როგორც "წმინდა ტყე". მართალია,მესამე პწკარში იკითხება სიტყვა "mer", რომლის ფორმა წმინდა ებრაულია, ხოლოუკანასკნელ პწკარში - სიტყვები "mere" რომლებიც პირწმინდად ფრანგულია".ყოველივე ამან თავბრუნ დამახვია! ოთხი სხვა და სხვა ენა ამ შეუსაბამოწინადადებაში! რა კავშირი შეიძლებოდა ყოფილიყო ასეთ სიტყვებს შორის: "ყინული,ბატონი, გაბრაზება, ულმობელი, წმინდა ტყე, ცვალებადი, დედა, თაღი ან ზღვა?ადვილად მხოლოდ პირველი და უკანასკნელი სიტყვის დაახლოება ხერხებოდა:
- Page 1 and 2: ჟიულ ვერნიტო
- Page 3 and 4: გარეთ სივრცე
- Page 5 and 6: ცნების ხაზგა
- Page 7 and 8: სიკვდილისაგ
- Page 9 and 10: ამტკიცებს, რო
- Page 11 and 12: ფრთებს მისი შ
- Page 13 and 14: პირველი თავი
- Page 15 and 16: იმასაც თუ დავ
- Page 17 and 18: - დიახ. მიპასუ
- Page 19 and 20: როდესაც ეს სა
- Page 21: სრულიად არ ამ
- Page 25 and 26: მეხუთე თავის
- Page 27 and 28: ის იყო შესაფე
- Page 29 and 30: - სწორედ ამაშ
- Page 31 and 32: - მეცნიერების
- Page 33 and 34: - დიახ, - დავეთ
- Page 35 and 36: "ჩემო ძვირფას
- Page 37 and 38: ჩემს ხვედრს თ
- Page 39 and 40: ღირსეულმა კა
- Page 41 and 42: - საუცხოო სამ
- Page 43 and 44: მეცნიერი მხო
- Page 45 and 46: ისლანდიელებ
- Page 47 and 48: - ა! - თქვა ბიძა
- Page 49 and 50: უფრო ადვილად
- Page 51 and 52: მეორე დღეს, თ
- Page 53 and 54: მიწისქვეშა მ
- Page 55 and 56: ოჯახის საწოლ
- Page 57 and 58: 19 ივნისს, დაახ
- Page 59 and 60: ბიძაჩემმა მა
- Page 61 and 62: ჰაერიც კი არ
- Page 63 and 64: ზოგან ფერდობ
- Page 65 and 66: ვფიქრობდი, სა
- Page 67 and 68: ღრუბლიანი ამ
- Page 69 and 70: ხელაღებით და
- Page 71 and 72: - კი მაგრამ, გა
- Page 73 and 74:
- რა თქმა უნდა,
- Page 75 and 76:
რომ იგი დედამ
- Page 77 and 78:
მხარის რომელ
- Page 79 and 80:
ლავისა და ფიქ
- Page 81 and 82:
- არა, აქსელ, ა
- Page 83 and 84:
საღამოს რვა ს
- Page 85 and 86:
ყურადღებით უ
- Page 87 and 88:
რწმენით აღსა
- Page 89 and 90:
მაინც სიამოვ
- Page 91 and 92:
- საკმაოდ დიდ
- Page 93 and 94:
დიდხანს მოვუ
- Page 95 and 96:
საზარლად დავ
- Page 97 and 98:
საპასუხოდ. თქ
- Page 99 and 100:
- დიახ, - ვუპას
- Page 101 and 102:
ოცდამეათე თა
- Page 103 and 104:
მოგაგონებდა
- Page 105 and 106:
ბიძაჩემს ამა
- Page 107 and 108:
ადვილი სავარ
- Page 109 and 110:
ათასი ფუტისა
- Page 111 and 112:
სირაქლემაზე
- Page 113 and 114:
ბიძაჩემი ხში
- Page 115 and 116:
- მართალიცაა, -
- Page 117 and 118:
- მაშინ უფრო დ
- Page 119 and 120:
ამინდი, თუ შე
- Page 121 and 122:
საით მივქრივ
- Page 123 and 124:
- არა, მაგრამ ა
- Page 125 and 126:
- არა, ქარი თით
- Page 127 and 128:
აზრით, წყლის
- Page 129 and 130:
ნიადაგში. აქვ
- Page 131 and 132:
არავის ეღიმე
- Page 133 and 134:
- არც ერთ ადამ
- Page 135 and 136:
- აქსელ, - განა
- Page 137 and 138:
დაგვეწვა", რა
- Page 139 and 140:
- მიდი, ჩემო ბი
- Page 141 and 142:
საკმაო ხანმა
- Page 143 and 144:
- უკანასკნელ
- Page 145 and 146:
- ჩემო ბიჭუნა,
- Page 147 and 148:
ასეც მოხდა. ზ
- Page 149 and 150:
- დიახ! კომპას
- Page 151 and 152:
ადვილი წარმო
- Page 153 and 154:
ბ ო ლ ო ს ი ტ ყ ვ