მოგზაურობა დედამიწის ცენტრისაკენ

ბ ო ლ ო ს ი ტ ყ ვ ა ო ბ აადამიანის ცნობისმოყვარეობა უსაზღვროა. ცნობისწადილი, ყველაფრისგაგების, ახსნის, საგანთა არსის სიღრმეში ჩაწვდომის სურვილი განუზომელია.ადამიანი მოგზაურობს სივრცის სამ განზომილებაში, მაგრამ ჟიულ ვერნისმოგზაურთათვის ეს სამი სივრცით განზომილება საკმარისი არ აღმოჩნდა.იმისათვის, რომ სამყრო დაევლოთ და აეწერათ, საჭირო გახდა მოგზაურობა მეოთხეგანზომილებაში - დროში. საჭირო გახდა წარსულში ჩაეხედათ და მომავალიგანეჭვრიტათ. ამიტომ ჟიულ ვერნის გმირები - მკვლევარები, მეცნიერები,ჭეშმარიტების მაძიებელნი სამ განზომილებაში მოგზაურობენ: ეცნობიან დედამიწას,ვარსკვლავთშორის სივრცეს და მთელი სამყაროს შესწავლას ცდილობენ, მაგრამ ესეცარ აკმაყოფილებთ და ცდილობენ ჩასწვდნენ წარსულს დღიდან მისი წარმოშობისადა ცოცხალი ბუნების - მცენარეთა და ცხოველთა ევოლუციას გაადევნონ თვალი.დიდი ფრანგი მწერლის ბიოგრაფები ხშირად წერენ, რომ ალექსანდრე დიუმასმრვალრიცხოვანი ისტორიული რომანების გაცნობის შემდეგ, რომლებშიაცსაფრანგეთის მთელი ისტორიაა ასახული, ჟიულ ვერნს თითქოს ეთქვას, "რაც მანგააკეთა ისტორიისათვის, მე გავაკეთებ გეოგრაფიისათვის" და მართლაც,სამეცნიერო-ფანტასტიკური რომანების სერიაში, რომელსაც ავტორმა"არაჩვეულებრივი მოგზაურობანი. ცნობილი და წარმოსახვითი სამყაროები" უწოდა,დავიხატა სურათი მისი დროისათვის ცნობილი დედამიწისა. რახან დედამიწისზედაპირს არა მარტო გეოგრაფია შეისწავლის, არამედ გეოლოგიაც, ხოლოდედამიწის წიაღის შესწავლა გეოლოგიისა და გეოფიზიკის საგანია, დიდმა ფრანგმამწერალმა ასევე ბევრი გააკეთა გეოლოგიური იდეების პოპულარიზაციისათვის.დედამიწის გეოლოგიური წარსულის მხატვრულად ჩვენების მიზნით მან შექმნასრულიად ახალი სამყარო.როდესაც ჟიულ ვერნმა ჩაიფიქრა "მოგზაურობა დედამიწის ცენტრისაკენ" დაშემდეგ შეუდგა ჩანაფიქრის განხორციელებას, ჯერ კიდევ მიწყნარებული არ იყოცხარე კამათი ჯეიმს ჰეტონის (1726-1768) და "გეოგნოზის შემქმნელის" აბრამგოტლიბ ვერნერის (1750-1817) იდეების მიმდევართა შორის. ერთნი თვლიდნენ, რომბუნების პირველი არსი და მინერალური სამყაროს წყაროა ოკეანე - წყალია დაწყლითაა ამოვსებული ჩვენი პლანეტის ბირთვი (ნეპტუნისტები), მეორენი - ჯეიმსჰეტონის მიმდევრები (პლუტონისტები) ძირითადად ყოვლადშემქმნელ სტიქიადცეცხლს მიიჩნევდნენ. გეოლოგიის სახელმძღვანელოები ამ ორი მიმართულებისდასკვნებს აშუქებდნენ. ჟიულ ვერნის მხრივ დიდი გამბედაობა იყო, რომ იგი არცერთ ამ მიმართულებას არ მიემხრო და გაიზიარა თავისი მეგობრის გეოლოგ შარლსენ-კლერ დევილის იდეები. სენ-კლერი სწვლობდა ვულკანებსა და მიწისძვრებს. ამკვლევის დროს ვულკან სტრომბოლშიც კი ჩაეშვა. შარლ სენ-კლერის იდეითდედამიწის ბირთვი ცივი და მკვრივია.ჟიულ ვერნმა ამ ახალი და გაბედული იდეის ჰიპოთეზის საფუძველზე შექმნათავისი ცივი მიწისქვეშა სამყარო, რომელიც ამ რომანშია აღწერილი. მაგრამ,სჯეროდა კი თვით ჟიულ ვერნს, რომელიც ყოველთვის თავისი დროის ყველამოწინავე იდეების კურსში იყო, რომ დედამიწის გულში არსებობს ბუმბერაზულიღრმულები?შეიძლება არც სჯეროდა, მაგრამ ასეთი დაშვება შესაძლებლობას აძლევდა"დედამიწის ცენტრისკენ მოგზაურობის" გმირებს პროფესორ ლიდენბროკის და მისი