მოგზაურობა დედამიწის ცენტრისაკენ

ჰაერიც კი არ გამორჩენიათ, ღირსეული მასპინძლები, შვეიცარული სასტუმროსპატრონებივით, ყველაფერში ქირას მოითხოვდნენ და მეტად ძვირად აფასებდნენთავიანთ ყალბ სტუმართმოყვარეობას.ბიძაჩემს ვაჭრობა არ დაუწყია, ისე გადაუხადა მოთხოვნილი საფასური.ადამიანი, რომელიც დედამიწის ცენტრისაკენ მიემგზავრება, რამდენიმე რიქსდალზეარ დავობს.როდესაც ანგარიში გავუსწორდით, ჰანსმა გამგზავრების ნიშანი მოგვცა დარამდენიმე წუთში სტაპი დავტოვეთ.მეთხუთმეტე თავისნეფელსის სიმაღლე ხუთი ათასი ფუტია. მისი ორთავე მწვერვალი ტრაქიტისმწვერვალების წყების ბოლოშია აღმართული. ეს ტრაქიტული ზოლიგანცალკევებულია კუნძულის ოროგრაფიული სისტემიდან. იმ ადგილიდან,საიდანაც დავიწყეთ მოგზაურობა, ცის ფონზე არ ჩანდა სნეფელსის ორი პიკისმოყვანილობა. მხოლოდ გოლიათის შუბლზე ჩამოფხატული თოვლის უშველებელქუდსა ვხედავდი.ერთიმეორეს მიყოლებით მივიწევდით, წინ მონადირე მიგვიძღოდა; იგიმიდიოდა ვიწრო ბილიკზე, რომელზედაც ორი ადამიანი ერთდროულად ვერგაივლიდა. ისე რომ, საუბარი თითქმის შეუძლებელი იყო.გავცდით თუ არა სტაპის ფიორდის ბაზალტურ კედელს, ჩვენს თვალწინგადაიშალა ტორფის ჭაობი, რომელიც, ნახევარკუნძულის ადრინდელიმცენარეულობის გადმონაშთია. ჯერ კიდევ გამოუყენებელი სათბობით ისლანდიისმთელს მოსახლეობას ერთ საუკუნეს ეყოფოდა გასათბობად: ამ ვრცლად გაშლილიჭაობის სისქე, ხევების სიღრმიდან რომ გაგეზომა, სამოცდაათ ფუტს აღწევდა დაშეიცავდა ნაშთთა ერთიმეორეზე მოქცეულ ფენებს, რომლებსაც ერთიმეორისაგანყოფდა მინქაფური ტურფის შრეები.ათასი ფიქრი მაწუხებდა, მაგრამ როგორც პროფესორ ლიდენბორკის ღირსეულიწმისწული, ინტერესით ვაკვირდებოდი ამ ვრცელ საბუნებისმეტყველო კაბინეტშითავმოყრილ ღირშესანიშნავ მინერალოგიურ კოლექციას; ამავე დროს, ჩემს თვალწინისახებოდა ისლანდიის მთელი გეოლოგიური ისტორია.ამ მეტად საინტერესო კუნძულმა, ალბათ დიდი ხანი არ არის, რაც ოკეანისსიღრმიდან ამოიწია. შესაძლაო, რომ ეს მოსაზრება ამჟამადაც გრძელდებაშეუმჩნევლად. თუკი ასეა, მისი წარმოშობა შეიძლება მხოლოდ მიწისქვეშა ცეცხლისმოქმედებით აეხსნათ, და მაშინ ჰემფრი დევის თეორია, საკნუსემის საბუთი,ბიძაჩემის მტკიცება, ყოველივე გაცამტვერდებოდა. ამ ჰიპოთეზამ მიკარნახა,ყურადღებით დამეთვალიერებინა ქანები და მალე ჩემთვის ცხადი გახდა ამკუნძულის ფორმირების თანმიმდევრული მოვლენები.ისლანდია სავსებით მოკლებულია დანალექ ქანებს და მხოლოდ ვულკანურიტუფისაგან შედგება. ვულკანების გაჩენამდე, კუნძული ერთიანი ტრაქიტურიმასივისაგან შედგებოდა, რომელიც დედამიწის შუაგულში მოქმედმა ძალებმა ნელ-ნელა ამოაზევეს ოკეანის ზედაპირზე. ვულკანები ჯერ არ აფრქვევდნენგავარვარებულ ლავას.მოგვიანებით კუნძული სამხრეთ-დასავლეთიდან ჩრდილოეთ-აღმოსავლეთისმიმართულებით დიაგონალურად გაიბზარა და ამ ფართო ბზარიდან გადმოიღვარა