მოგზაურობა დედამიწის ცენტრისაკენ

- ვცადოთ, გავაკეთოთ ანკესი, ჩავუშვათ წყალში და ვნახოთ, ამოჰყვება თუ არამას რამე.- უნდა ვცადოთ, აქსელ, რადგან საჭიროა ამ ახალი ქვეყნის ყველა სიდუმლოსჩავწვდეთ.- ბიძაჩემო, ერთი მითხარით, სადა ვართ? თქვენმა ინსტრუმენტებმა ალბათ უკვეგაგვცეს პასუხი!- ჰორიზონტალურად - ირლანდიიდან სამას ორმოცდაათი ლიეს მანძილზე.- ისევ ისე?- დარწმუნებული ვარ, რომ ხუთას ტუაზე მეტად არ ვცდები.- კომპასი ისევ ისე სამხრეთ-აღმოსავლეთს აჩვენებს?- დიხ, ოღონდ დასავლეთის ცხრამეტი გრადუსის და ორმოცდაორი წუთისდახრილობა აქვს, ზუსტად ისევე, როგორც დედამიწაზე. რაც შეეხება მისდახრილობას, საკმაოდ საინტერესო მოვლენამ იჩინა თავი, რომელიც მე ძალზეყურადღებით შევისწავლე.- რაშია საქმე?- საქმე ისაა, რომ ისარი, ნაცვლად იმისა რომ პოლუსისაკენ იხრებოდეს, როგორცჩრდილოეთის ნახევარსფეროსი ხდება, პირიქით, გაურბის.- მაშ, აქედან ის დასკვნა უნდა გამოვიტანოთ, რომ მაგნიტური მიმზიდველობისწერტილი მდებარეობს დედამიწის ზედაპირისა და იმ ადგილებს შორის, სადაც ჩვენავართ?- სწორედ ასეა, და ალბათ, ჩვენ რომ პოლარული მხარეების ქვეშ აღმოვჩნდეთ, იმსამოცდამეათე გრადუსზე, სადაც ჯეიმზ როსმა მაგნიტური პოლუსი აღმოაჩინა,დავინახავთ, რომ ისარი ვერტიკალურად დადგება. ამრიგად, მიზიდულობის ესსაიდუმლო ცენტრი დიდ სიღრმეზე არ მდებარეობს.- მართლაც, და ეს ისეთი ფაქტია, რომლის არსებობა მეცნიერებს არცდასიზმრებიათ.- მეცნიერება, ჩემო ბიჭუნა, შეცდომებისაგან შედგება, მაგრამ ისეთიშეცდომებისაგან, რომელთა დაშვება სასარგებლოა, რადგან მათ თანდათანჭეშმარიტებისაკენ მივყავართ.- ჩვენ რა სიღრმეზე ვართ?- ოცდახუთმეტი ლიეს სიღრმეზე.- ამრიგად, - ვთქვი მე და რუკას დავხედე, - შოტლანდიის მთიანი ნაწილი ჩვენზემოთაა, სწორედ იქ, სადაც გრამპიანის მთელი თოვლით დაფარული მწვერვალებიააზიდული.- დიახ, - სიცილით მიპასუხა პროფესორმა. - მძიმე ტვირთია, მაგრამ თაღიცგამძლეა! სამყაროს დიდმა ხუროთმოძღვრმა იგი სანდო მასალისაგან ააგო, ადამიანიასეთ გამძლე ნაგებობას ვერასოდეს ვერ შექმნიდა! რა წარმოადგენენ ხიდების თაღებიდა ტაძრების კამარები ამ, სამი ლიეს რადიუსის მქონე გუმბათთან შედარებით,რომლის ქვეშ მთელი ოკეანე თავსდება და ქარიშხალი თარეშობს!- მე სულაც არ მაშინებს, რომ ზეცა თავზე დამემხობა. თქვენ ეს მიბრძანეთ, რაგეგმები გაქვთ? დედამიწის ზედაპირზე ხომ არ აპირებთ დაბრუნებას?- დაბრუნებასო? ეს რა მითხარი! პირიქით, რადგან დღემდე ყველაფერი კარგადწარიმარტა, გზა უნდა განვაგრძოთ.- კი, მაგრამ, არ მესმის, რა გზით უნდა ჩავიდეთ ამ ზღვის ქევშ.- ო! მე სულაც არ ვაპირებს თავდაყირა დაშვებას, მაგრამ უნდა ვივარაუდოთ,რადგან ოკეანე, ოკეანე კი არა ტბაადა ხმელეთითაა გარემოცული, მითუმეტეს