მოგზაურობა დედამიწის ცენტრისაკენ

ნაკლია ორატორისათვის. მართლაც, იოჰანეუმში პროფესორი ხშირად შუალექციისას წაიბორძიკებდა, ენა დაებმებოდა, შეებრძოლებოდა გაურჩებულ სიტყვას,და მაინც ვერაფრით ვერ გამოთქვამდა. ბოლოს არცთუ მაინცდამაინც მეცნიერისსაკადრისი გინება წამოსცდებოდა.აი, ეს იყო პროფესორის გაბრაზების მთავარი მიზეზი.მინერალოგიაში მრავალია ნახევრად ბერძნული, ნახევრად ლათინურიძნელადგამოსათქმელი სახელწოდებები, პოეტის ყურს რომ ეხამუშება.მინერალოგიაზე, როგორც მეცნიერებაზე, ცუდს არაფერს ვიტყვი, მაგრამრომბოედრული კრისტალების, რეტინოსფილური ფისის, გელენიტების,ფანგაზიტების, ტყვიის მოლიბდატების, მარგანეცის ვოლფრამატების დაცირკონიუმი ტიტანიტების ხსენებისას მჭერმეტყველსაც დაებორკა ენა.ქალაქში იცოდნენ ბიძაჩემი ეს მისატევებელი ნაკლი და, ბოროტად იყენებდნენ:უდარაჯებდნენ ძნელად წარმოსათქმელ რთულ ადგილებს, გამოჰყავდათწონასწორობიდან, შემდეგ კი იცინოდნენ. ეს, რა თქმა უნდა, არაა ზრდილობისმაჩვენებელი, თუნდაც გერმანელისათვის და თუ ლიდენბროკის ლექციებსყოველთვის დიდძალი მსმენელი ჰყავდა, ბევრი მხოლოდ იმიტომ არ აცდენდნენმეცადინეობას, პროფესორის კეთილშობილური გაცხარებით გართულიყვნენ.ასე თუ ისე, ხაზგასმით უნდა ითქვას, რომ ბიძაჩემი ნამდვილი მეცნიერი იყო.მართალია, ზოგჯერ ისე მეტისმეტად გაცხარდებოდა, რომ თვის ნიმუშებსამსხვრევდა, მაგრამ მასში ერთმანეთს ერწყმოდა გეოლოგის ნიჭი და მინერალოგისმახვილი თვალი. ჩაქუჩით, ფოლადის ნემსით, მაგნიტური ისრით დააზოტისსიმჟავიანი შუშით შეიარაღებული, არავის ჩამოუვარდებოდა. ნებისმიერმინერალს, ნატეხის გარეგნულ იერის, სიმაგრის, დნობადობის, სუნის, გემოსმიხედვით, უყოყმანოდ და შეუცდომლად მიუჩენდა ადგილს დღევანდელიმეცნიერებისათვის ცნობილ ექვსას მინერალურ სახეობათა შორის.ამიტომაც იყო, რომ ლიდენბროკის სახელს პატივისცემით ახსენებდნენგიმნაზიებსა და მეცნიერთა ეროვნულ ასოციაციებში. ბატონები - ჰემფრი დევი,ჰუმბოლდტი, კაპიტნი ფრანკლინი და საბინი, ჰამბურგში გავლისას შემთხვევას არუშვებდნენ ენახათ პროფესორი. ბატონები ბეკერლი, ემელმენი, ბრიუსტერი, დიუმა,მილნ- ედვარდსი, სენტ-კლერ-დევილი სიამოვნებით მიმართავდნენ მას რჩევისათვისქიმიის ფრიად საჭირბოროტო საკითხებზე. ქიმიური მეცნიერება უმადლოდა მასსაკმაოდ მნიშვნელოვან აღმოჩენებს, ხოლო 1853 წელს, ლაიფციგში გამოვიდაპროეფსორ ოტო ლიდენბროკის დიდი შრომა in-folio სათაურით უ მ ა ღ ლ ე ს ი კ რი ს ტ ა ლ ო გ რ ა ფ ი ი ს ტ რ ა ქ ტ ა ტ ი, თან დართული ნახატებით; თუმცა წიგნმაგამოცემის ხარჯებიც კი ვერ დაფარა.გარდა ამისა ბიძაჩემი იყო რუსეთის ელჩის, ბ-ს სტრუვეს, მინერალოგიურიმუზეუმის მცველი. ეს ძვირფასი კოლექცია ევროპაში საყოველთაოდ იყო ცნობილი.ასეთი იყო პიროვნება, ასე მოუთმენლად რომნ მიხმობდა. წარმოიდგინე ტანადი,გამხდარი და რკინის ჯანმრთელობის მქონე ადამიანი; ჭაბუკური ქერა თმა ათიწლით მაინც აახალგაზრდავებდა ამ ორმოცდაათიოდე წლის კაცს. მოზრდილისათვალის შუშებს იქით მოუსვენარი დიდი თვალები უბრწყინავდა; გრძელი დაწვრილი ცხვირი გალესილ დანას უგავდა; ბოროტი ენები იმასაც კი ამტკიცებდნენ, ესცხივრი დამაგინტებულია და რკინის ნაქლიბსაც იზიდავსო. ეს კი ნამდვილადცილისწამება იყო: იგი მხოლოდ თუთუნს იზიდავდა და რომ არ მოგატყუოთ, ძალიანუხვადაც.