აფართოვებენ თავიანთი პიროვნების საზღვრებს, მოქმედებით განამტკიცებენთავიანთ არსს.მოქმედებას სიტყვის წინაშეც ეძლევა უპირატესობა. ვერნის პერსონაჟებისიტყვაძუნწნი არიან. ისინიც კი, ვისზედაც ეს არ ვრცელდება, ძალაუნებურადიმდენს ვეღარ ლაპარაკობენ, რამდენსაც სახლში, მყუდრო სავარძელში შესძლებდნენ:გზის დაბრკოლებები თავისას აკეთებს.განსაცდელი და წინსვლის პირობები ალტრუისტულ, თავგანწირულმოქმედებას მოითხოვენ. ამ თავგანწირვას პერსონაჟები ერთმანეთს არ ამადლიან.ადამიანთა ურთიერთობას ავსებს მათი დამოკიდებულება იმ ცხოველებისმიმართ, რომლებიც ერთგულად ემსხურებიან მათ. ცხენები, მაგალითად, დიდისიყვარულით ჰყავს გამოყვანილი მწერალს. ისინი ადამიანებივით ამტანნი არიან დაზოგჯერ სამაგალითონიც. მწერალს შესწევდა უნარი, დაენახა სამყარო იმ კუთხით,რომლითც ყველაზე მეტი ხალისით აღიქვამს მას ნორჩი მკითხველი. კრიტიკაშიმრავალგზის აღინიშნა ვერნის შემოქმედებაში ქალთა პერსონაჟების სიმცირე. ზოგიმკვლევარი იმასაც დასძენს, რომ ამით მწერალი პრაქტიკულად გვიჩვენებსსატრფიალო ინტრიგის გარეშე აგებული რომანის უფლებამოსილებას. აქ ვერნიალექსანდრე დიუმასაგან განსხვავებულ გზას ადგას. ეს მოსაზრება მართებული ჩანს,მაგრამ ჩვენთვის საყურადღებო და ნიშანდობლივია ის გამორემობაც, რომ ვერნიბუნებრივად, თავისი ნიჭისათვის ძალის დატანების გარეშე შეელია ამ ელემენტს.აქაც უსიტყვო თანხმობა ჩანს ავტორსა და მის პერსონაჟებს შორის. მათი არსებამთლიანად შეუპყრია აღმოჩენათა იმ ორმოტრიალს, რომელშიც ისინი თავიანთინებით ჩაეფლენ და სადაც ჭირ-ვარამსც და მამაცთა სიხარულსაც ჰპოვებენ.ჟიულ ვერნის რომანების გმირები მრავალ ქვეყნისა და ერის წარმომადგენლებიარიან. კაპიტანი ნემო ინდიელია. არიან ფრანგები, ინგლისელები, ამერიკელები,გერმანელები, სკანდინავიელები, რუსები და სხვა მრავალი.მნიშვნელოვანი ადგილი მაინც ანგლო-საქსურ ელემენტს უჭირავს. ეს იმითაიხსნება, რომ XIX საუკუნეში ინგლისელებმა და ამერიკელებმა საგრძნობი წვლილიშეიტანეს მეცნიერებისა და ტექნიკის განვითარებაში.მაგრამ გმირთა ეროვნული განსხვავება კი არ თიშავს მათ ერთმანეთისაგან,პირიქით, წინ წამოსწევს მათ ერთიანობის იდეას, იმ გარემოებას, რომ ყველა ისინიერთი დედამიწის შვილები არიან და მასვე ემსახურებიან. ეროვნული განსხვავებანიგარეგნულადაა წარმოდგენილი, საყოველდღეო ქცევისა თუ მანერებიდანგამომდინარე, და ეყრდნობა XIX საუკუნის ცნობიერებაში გავრცელებულ ზოგადსტერეოტიპებს ინგლისელისა, ისლანდიელისა, გერმანელისა და ა. შ.ისე კი ჟიულ ვერნის ნებისმიერი პერსონაჟის შეცვლა შეიძლება ეროვნებისმიუხედავად, მარტოოდენ მისი პიროვნული თვისებების გათვალისწინებით.ამრიგად, ვერნისეული ეროვნულობა, არსებითად, დროის მსვლელობასთანშეჯერებული რასინის ან ვოლტერის მიერ მინიშნებული უცხოელთა პირობითიეროვნულობაა.ჟიულ ვერნის სტილი სადაა, ფრაზა ბუნებრივი და, როგორც წესი, ესთეტიკურიეფექტებისგან განტვირთული. საინტერესო იქნებოდა, გავყოლოდით ვერნის ფრაზისანალიზს იმ შემთხვევაში, როდესაც მწერალი ყველაზე უფრო უახლოვდება მისთვისპათეტიკურ, ამაღელვებელ მომენტებს, როგორიცაა: 1. ბუნების სურათები(მეტწილად აბობოქრებული და მძვინვარე სტიქიონისა, - ვულკანის ამოხეთქავ,მიწისძვრა, ქარიშხალი, მღელვარე ზღვა და სხვ.), 2. ადამიანთა შორის ურთიერთობისდა მათი ბუნებასთან დაპირისპირების საკულმინაციო მომენტები (ადამიანის
სიკვდილისაგან გადარჩენა, ავადმყოფობა, შიმშილი, წყურვილი...). თხრობა შემდეგნეიტრალურად გრძელდება. სიცივისა და მომაბეზრებლობისაგან მას იხსნისადამიანური დაინტერესება (მწერლისაც და პერსონაჟებისაც), კვლევა-ძიება, იუმორი,დიალოგები, საკუთრივ ამბები - მათ შორის ლანდშაფტის და ეპიზოდების,პრობლემების, გარემოსი და ა.შ. უწყვეტი ცვლა.კაცობრიობისათვის შემეცნების სარგებლობაში ჟიულ ვერნი ხედავსცივილიზაციის წინსვლის მთავარ პირობას. ამიტომ ვერნს არ ზღუდავს, არეჩოთირება ენის პირობითობანი, ბანალურობანი, დამკვიდრებული შტამპები. ვერნისმიერ საოკეანო ხომალდის მიმართ ნახმარი ეპითეტი "ზღვის გოლიათი" მაშინ არავისეჩოთირებოდა. იგი არ ეჩოთირებათ ახლც. მართლაც, დღეს ფრანგულ პრესაშიზუსტად ეს, ასი წლის წინ ვერნის მიერ ნახმარი სიტყვა géant გვხდება ნებისმიერშესიტყვებაში, რომელიც აღნიშნავს დიდ ბირთვულ რეაქტორს თუ ატომურიენერგიით მოძრავ ნავს და ა.შ. და განა ჩვენს ყოველდღიუს სინამდვილეშიც ზუსტადიგივე პერიფრაზები არ არის: "გიგანტი ვოლგაზე" ან "ენისეიზე" და ა. შ.ვენრის ახირებული მეცნიერები უაღრესად მთლიანი პიროვნებები არიან:მეცნიერებისა და დასახული მიზნის გარდა მათ არაფერი ადარდებთ. ამიტომშესწევთ უნარი მთელი არსებით ემსახურონ თავიანთ ძირითად ამოცანას. ამიტომიტაცებს მათ აღმოჩენათა სიხარული, მტკიცედ იტანენ გზის სიძნელეებს,გამარჯვების უშრეტი იმედი ასულდგუმელებთ, ძილიც მშვიდი აქვთ.თავისი პერსონაჟების ამ თავისებური ახირების აღსანიშნავად ჟილ ვერნიმიმართავს ისეთ ეპითეტებს, როგორიცაა "ექსცენტრული", "ორიგინალური" და სხვ.იუმორი, ისევე როგორც ვერნისეული თხრობის სხვა კომპონენტები, უბრალოადა გულშიჩამწვდომი.ჟიულ ვერნის შემოქმედებას საბჭოთა ლიტერატურისმცოდნეობა XIX საუკუნისკრიტიკული რეალიზმის ნაკადს მიაკუთვნებს. გარდა აშკარა ზოგადი თვისებებისა,ვერნთან მრავალი კონკრეტული დეტალის მონახვაც შეიძლება ამისდასადასტურებლად. "ბლოკადის გამრღვევებში" ვერნი ისე აღწერს საზღვაო გემს,"დელფინს", როგორც ბალზაკი "ეჟენი გრანდეში" აგვიწერს პროვინციის პატარაქალაქ სომიურს. ბალზაკისებურად ვერნიც ჯერ ზოგად მოცულობას და ციფრობრივმონაცემებს გვაწვდის, ახასიათებს გემის მასალას და სხვ. არ გამოგვაპარებს თავისიგმირების გენეალოგიას, არც იმის აღნიშვნა გამორჩება, რომელ ქარხანასა თუ ვერფზეაიწყო მის მიერ აღწერილი გემი, ან რომელმა სამრეწველო კომანიამ თუ სამეცნიეროსაზოგადოებამ ითავა მისი აშენება. თუკი ბალზაკს ყველაზე მეტად სოციალურიმექანიზმის აგებულება და ფუნქციონირება იზიდავს, ჟიულ ვერნი ხომალდისდანადგარების თავისებურებების და მუშაობის დაწვრილებით აღწერას აქცევსყურადღებას. ბალზაკი გვიჩვენებს სომიურის სოციალურ-ეკონომიკურ განვითარებასისტორიულ ასპექტში, ვერნკი კი მისი ხომალდის ტექნიკურ სიახლეებს უკვემიღწეულისა და მომავალ მიღწევათა პრიზმაში წარმოგვიდგენს. ამავე დროს,ბალზაკიცა და ვერნიც გვერდს უვლიან გაუმართლებელ რომანტიკულ გადაჭარბებას,გამოდიან ცხადად გამოძერწილი სინამდვილიდან და ჩვეულებრივს, რიგითს თავისისახელით იხსენიებენ. ასე იქცევა ჟიულ ვერნი, როდესაც ხაზგასმით აღნიშნავს, რომ"დელფინის" კონსტრუქციასა თუ გაბარიტებში ყოველივე ჩვეულებრივი იყო, და რომადგილობრივ მოსახლეობას ტექნიკის არაერთი და ორი გაცილებით უფრომნიშვნელოვანი ნიმუში უნახავს.ვერნის სამყაროს ერთ-ერთ მნიშვნელოვან ღერძს არაჩვეულებრივის (რომანისციკლის სათაურშიც რომ არის გამოტანილი) და ჩვეულებრივის ცნებები
- Page 1 and 2: ჟიულ ვერნიტო
- Page 3 and 4: გარეთ სივრცე
- Page 5: ცნების ხაზგა
- Page 9 and 10: ამტკიცებს, რო
- Page 11 and 12: ფრთებს მისი შ
- Page 13 and 14: პირველი თავი
- Page 15 and 16: იმასაც თუ დავ
- Page 17 and 18: - დიახ. მიპასუ
- Page 19 and 20: როდესაც ეს სა
- Page 21 and 22: სრულიად არ ამ
- Page 23 and 24: იმის აღიარებ
- Page 25 and 26: მეხუთე თავის
- Page 27 and 28: ის იყო შესაფე
- Page 29 and 30: - სწორედ ამაშ
- Page 31 and 32: - მეცნიერების
- Page 33 and 34: - დიახ, - დავეთ
- Page 35 and 36: "ჩემო ძვირფას
- Page 37 and 38: ჩემს ხვედრს თ
- Page 39 and 40: ღირსეულმა კა
- Page 41 and 42: - საუცხოო სამ
- Page 43 and 44: მეცნიერი მხო
- Page 45 and 46: ისლანდიელებ
- Page 47 and 48: - ა! - თქვა ბიძა
- Page 49 and 50: უფრო ადვილად
- Page 51 and 52: მეორე დღეს, თ
- Page 53 and 54: მიწისქვეშა მ
- Page 55 and 56: ოჯახის საწოლ
- Page 57 and 58:
19 ივნისს, დაახ
- Page 59 and 60:
ბიძაჩემმა მა
- Page 61 and 62:
ჰაერიც კი არ
- Page 63 and 64:
ზოგან ფერდობ
- Page 65 and 66:
ვფიქრობდი, სა
- Page 67 and 68:
ღრუბლიანი ამ
- Page 69 and 70:
ხელაღებით და
- Page 71 and 72:
- კი მაგრამ, გა
- Page 73 and 74:
- რა თქმა უნდა,
- Page 75 and 76:
რომ იგი დედამ
- Page 77 and 78:
მხარის რომელ
- Page 79 and 80:
ლავისა და ფიქ
- Page 81 and 82:
- არა, აქსელ, ა
- Page 83 and 84:
საღამოს რვა ს
- Page 85 and 86:
ყურადღებით უ
- Page 87 and 88:
რწმენით აღსა
- Page 89 and 90:
მაინც სიამოვ
- Page 91 and 92:
- საკმაოდ დიდ
- Page 93 and 94:
დიდხანს მოვუ
- Page 95 and 96:
საზარლად დავ
- Page 97 and 98:
საპასუხოდ. თქ
- Page 99 and 100:
- დიახ, - ვუპას
- Page 101 and 102:
ოცდამეათე თა
- Page 103 and 104:
მოგაგონებდა
- Page 105 and 106:
ბიძაჩემს ამა
- Page 107 and 108:
ადვილი სავარ
- Page 109 and 110:
ათასი ფუტისა
- Page 111 and 112:
სირაქლემაზე
- Page 113 and 114:
ბიძაჩემი ხში
- Page 115 and 116:
- მართალიცაა, -
- Page 117 and 118:
- მაშინ უფრო დ
- Page 119 and 120:
ამინდი, თუ შე
- Page 121 and 122:
საით მივქრივ
- Page 123 and 124:
- არა, მაგრამ ა
- Page 125 and 126:
- არა, ქარი თით
- Page 127 and 128:
აზრით, წყლის
- Page 129 and 130:
ნიადაგში. აქვ
- Page 131 and 132:
არავის ეღიმე
- Page 133 and 134:
- არც ერთ ადამ
- Page 135 and 136:
- აქსელ, - განა
- Page 137 and 138:
დაგვეწვა", რა
- Page 139 and 140:
- მიდი, ჩემო ბი
- Page 141 and 142:
საკმაო ხანმა
- Page 143 and 144:
- უკანასკნელ
- Page 145 and 146:
- ჩემო ბიჭუნა,
- Page 147 and 148:
ასეც მოხდა. ზ
- Page 149 and 150:
- დიახ! კომპას
- Page 151 and 152:
ადვილი წარმო
- Page 153 and 154:
ბ ო ლ ო ს ი ტ ყ ვ