Keuzecollege Hoge EnergieFysica Katholieke Universiteit ... - EHEF
Keuzecollege Hoge EnergieFysica Katholieke Universiteit ... - EHEF
Keuzecollege Hoge EnergieFysica Katholieke Universiteit ... - EHEF
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
met voor elk elektron dat aan de verstrooiing deelneemt (en in dit geval voor elektron (1) opgeschreven):<br />
(2.88)<br />
De uitdrukking waarover wordt gesommeerd bestaat uit de vermenigvuldiging van twee getallen die<br />
elk zijn opgebouwd uit een gammamatrix gecontraheerd met twee spinoren (zogenaamde bi-lineaire<br />
covarianten). Omdat<br />
f ν i<br />
( u 1γ u1 )<br />
µν<br />
L ( 1)<br />
=<br />
∑<br />
spin<br />
f µ i f ν i<br />
( u 1γ u1 )( u 1γ u1 ) ∗<br />
een gewoon getal is maakt het niet uit dat we complex conjugeren<br />
vervangen door hermitisch conjugeren en we gebruiken ook weer dat bij hermitisch conjugeren de<br />
volgorde van de factoren andersom wordt:<br />
f ν i<br />
( u 1γ u1 ) ∗ f ν i<br />
( u 1γ u1 ) † i ν f<br />
= = u 1γ u1<br />
(2.89)<br />
en we kunnen ons ook nog realiseren dat als we de som over de spintoestanden in alle componenten<br />
uitschrijven (wat toegegeven nogal een index-jungle is):<br />
µν<br />
L ( 1)<br />
=<br />
∑∑<br />
s’<br />
s<br />
f( s’ ) µ i( s) i( s) ν f( s’ )<br />
u 1α γαβu1β<br />
u1δ γδεu1ε<br />
(2.90)<br />
we alleen nog maar met gewone getallen van doen hebben die allemaal commuteren en die we dus<br />
naar believen kunnen herschikken, dan kunnen we de laatste spinor factor voorop zetten, zodat we<br />
krijgen:<br />
µν<br />
L ( 1)<br />
∑∑<br />
s’<br />
s<br />
f( s’ ) f( s’ ) µ i( s) i( s) ν<br />
u 1ε u1α γαβu1β<br />
u1δ γδε<br />
= =<br />
f( s’ ) f( s’ )<br />
u 1ε u1α<br />
. (2.91)<br />
De sommatie over de spins kunnen we ook schrijven als (bijvoorbeeld voor sommatie over s ):<br />
en op een analoge manier voor de sommatie over s' , zodat we voor de lepton tensor krijgen:<br />
µν<br />
L ( 1)<br />
f<br />
p/1<br />
µ<br />
(2.92)<br />
(( + m)γ µ ( p/1 + m)γ ν ) , (2.93)<br />
waarbij als de indices goed worden bestudeerd gezien kan worden dat steeds paren als α en α die<br />
naast elkaar staan kunnen worden gesommeerd, zodat uiteindelijk een sommatie over ε in een aan<br />
elkaar grenzend paar moet worden gedaan en dat hetzelfde is als het spoor nemen van een matrix<br />
Tr( A) ≡ A εε<br />
. (2.94)<br />
We kunnen nu het probleem in kleinere stukjes hakken door te gebruiken dat het spoor van de som<br />
van twee matrices hetzelfde is als de som van het spoor Tr( A + B) = Tr( A) + Tr( B)<br />
:<br />
µν<br />
L ( 1)<br />
(2.95)<br />
f µ i ν<br />
f µ ν<br />
Tr( p/1 γ p/1 γ ) Tr( p/1 γ mγ ) Tr mγ µ i ν<br />
+ + ( p/1 γ ) + Tr( mγ µ mγ ν )<br />
Dit is een hele verbetering als je weet hoe je de sporen over produkten van gamma matrices uit moet<br />
rekenen. Omdat het aantal combinaties dat voorkomt in praktijk beperkt is, is een kort lijst van antwoorden<br />
voor verschillende sporen van gamma matrices al genoeg om dit soort uitdrukkingen uit te<br />
rekenen. Laten we eerst een lijstje geven met belangrijke spoortheorema’s:<br />
∑<br />
u i ( s ) i( s)<br />
i<br />
∑ 1β u1δ = p/1<br />
s<br />
= ( + m) εα γ αβ ( p/1 + m) βδ γ δε =<br />
f<br />
Tr p/1<br />
= (( + m)γ µ ( p/1 + m)γ ν ) =<br />
i<br />
i<br />
ν<br />
s’<br />
( + m) βδ<br />
f<br />
Tr p/1<br />
µ<br />
γ αβ<br />
∑<br />
s<br />
i( s) i( s)<br />
u 1β u1δ<br />
i<br />
δ<br />
γ δε<br />
30 Collegedictaat <strong>Hoge</strong> Energiefysica