09.01.2014 Views

Keuzecollege Hoge EnergieFysica Katholieke Universiteit ... - EHEF

Keuzecollege Hoge EnergieFysica Katholieke Universiteit ... - EHEF

Keuzecollege Hoge EnergieFysica Katholieke Universiteit ... - EHEF

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

F 1<br />

( x)<br />

xF 2<br />

( x)<br />

=<br />

=<br />

4<br />

-----u ( x)<br />

18<br />

4<br />

--xu ( x)<br />

9<br />

1<br />

+ -----d ( x)<br />

18<br />

1<br />

--xd x<br />

9<br />

. (4.38)<br />

( )<br />

Nu blijkt dit, met name voor kleine waarden van x , niet met metingen overeen te komen. Als we nu<br />

de uitdrukkingen generaliseren tot:<br />

4<br />

1<br />

1<br />

F 1<br />

( x)<br />

= ----- ( u( x) + u( x)<br />

) + ----- ( d( x) + d( x)<br />

) + ----- ( s( x) + s( x)<br />

)<br />

18<br />

18<br />

18<br />

(4.39)<br />

4<br />

1<br />

1<br />

F 2<br />

( x)<br />

= --x ( u( x) + u( x)<br />

) + --x ( d( x) + d( x)<br />

) + --x ( s( x) + s( x)<br />

)<br />

9<br />

9<br />

9<br />

kunnen we de metingen wel beschrijven (maar dat is ook niet zo verwonderlijk met al die vrijheidsgraden<br />

die we dan hebben.) Bij nader onderzoek blijkt het meenemen van de aanwezigheid van antiquarks<br />

en ook van strange quarks van belang. We komen hier later op terug.<br />

+<br />

KUN 7<br />

4.5 De sterke wisselwerking als SU(3) ijktheorie<br />

Nu we overtuigd zijn geraakt van het bestaan van quarks en het feit dat hadronen uit quarks zijn<br />

opgebouwd wordt het tijd om naar de sterke kracht te kijken die zorgt dat de quarks in hadronen<br />

gebonden blijven. Het uitgangspunt is dat de wereld niet verandert als we globaal roteren in de<br />

ruimte van het kleur quantumgetal. Omdat kleur drie varianten kent, kunnen we rotaties in die ruimte<br />

beschrijven met de complexe 3x3 matrices van de SU(3) groep (unitaire 3x3 matrices met determinant<br />

1). De bewegingsvergelijking, in dit geval de Dirac vergelijking, geldt voor alle drie kleuren.<br />

We kunnen die eenvoudig noteren als:<br />

door de drievector voor kleur in te voeren:<br />

i/ ∂ – m<br />

( )ψ = 0<br />

(4.40)<br />

ψ<br />

ψ r<br />

= ψ g<br />

en ψ = ψ r ψ g ψ b<br />

ψ b<br />

. (4.41)<br />

De wereld is nu invariant onder de transformatie gegeven door:<br />

ψ<br />

→ Uψ ψ → ψU †<br />

(4.42)<br />

met H † = H een 3x3 hermitische matrix. Deze Hermitische 3x3 matrix kan worden geschreven als<br />

negen gehele getallen die als coëfficiënten fungeren van een basis van de groep SU(3):<br />

H<br />

=<br />

a ⋅ λ<br />

, (4.43)<br />

waarbij a een vector van acht getallen is en λ een vector van acht matrices. Vaak worden hier de<br />

Gell-Mann matrices voor genomen:<br />

Collegedictaat <strong>Hoge</strong> Energiefysica 63

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!