Keuzecollege Hoge EnergieFysica Katholieke Universiteit ... - EHEF
Keuzecollege Hoge EnergieFysica Katholieke Universiteit ... - EHEF
Keuzecollege Hoge EnergieFysica Katholieke Universiteit ... - EHEF
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
.<br />
V(r)<br />
r<br />
V(r)<br />
r<br />
FIGUUR 4.6. Links de veldlijnen in een elektromagnetisch (foton) veld, rechts de veldlijnen in een sterke<br />
wisselwerkings- (gluon-) veld. De bijbehorende potentiaal als functie van de afstand is ook geschetst<br />
voor de electromagnetische en sterke wisselwerking.<br />
Door de onderlinge (sterke) wisselwerking tussen gluonen vormen ze een nauwe buis (flux tube)<br />
waarin al het veld is geconcentreerd. Als deze buis verder wordt uitgerekt door de kleurladingen van<br />
elkaar af te bewegen, neemt de totale hoeveelheid energie in de buis toe. Omdat de natuur altijd<br />
streeft naar een zo laag mogelijke totale energie ondervinden de quarks nu een kracht naar elkaar toe.<br />
Die kracht blijft constant als de afstand tussen de quarks groter wordt. De hoeveelheid (potentiële)<br />
energie tussen de quarks neemt lineair toe met de afstand.<br />
Alleen groepjes die in totaal kleurneutraal zijn zijn stabiel, dus bijvoorbeeld groepjes van drie quarks<br />
die elk, rood, groen en blauw zijn, of groepjes van quark-anti-quark (kleur-anti-kleur). Dit verklaart<br />
waarom we de klasse van de baryonen hebben en van de mesonen.<br />
Deze bewering kunnen we preciezer maken door te kijken naar de QCD interactie tussen een quark<br />
en een anti-quark, bijvoorbeeld u + d → u + d :<br />
p 3<br />
, c 3<br />
p 4<br />
, c 4<br />
p 1<br />
, c 1<br />
p 2<br />
, c 2<br />
Het matrix element voor dit diagram verschilt niet van dat voor een electromagnetische verstrooiing,<br />
behalve dat de koppelingsconstantent anders zijn. In plaats van de fijnstructuurconstante α is dat<br />
hier de sterke koppelingsconstante en een kleurfactor:<br />
α s<br />
1<br />
f = -- ( c . (4.60)<br />
4<br />
† 3<br />
λ a c 1 )( c † 2<br />
λ a c 4 )<br />
Dus de potentiaal die de qq interactie in het perturbatieve regime (op korte afstand r ) beschrijft is<br />
de Coulomb potentiaal, maar met de extra kleurfactor:<br />
V qq<br />
( r) f α s<br />
= – ---- . (4.61)<br />
r<br />
voor kleur-octetten, dat wil zeggen, als de anti-kleur van het inkomend quark niet gelijk is aan de<br />
(anti-)kleur van het inkomend anti-quark krijgen we f = – 1 ⁄ 6 . Als voorbeeld laten we dat zien<br />
voor:<br />
70 Collegedictaat <strong>Hoge</strong> Energiefysica