Keuzecollege Hoge EnergieFysica Katholieke Universiteit ... - EHEF
Keuzecollege Hoge EnergieFysica Katholieke Universiteit ... - EHEF
Keuzecollege Hoge EnergieFysica Katholieke Universiteit ... - EHEF
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
waaruit volgt dat:<br />
q µ proton<br />
W µν<br />
= 0 , (4.20)<br />
2<br />
M p q ⋅ p 2<br />
W 4<br />
------W 1 + ⎜<br />
⎛ ------------ ⎟<br />
⎞ ⎛q ⋅ p 2 ⎞<br />
= W2 en W 5 = – ⎜------------<br />
⎟ W 2<br />
. (4.21)<br />
⎝ ⎠<br />
⎝ ⎠<br />
q 2<br />
q 2<br />
Dus de proton tensor vereenvoudigt tot een uitdrukking met twee onbekende grootheden (die nog<br />
wel van de vrije kinematische variabelen af kunnen hangen):<br />
µν<br />
W proton<br />
⎛<br />
W 1<br />
g µν q µ q ν ⎞ W 2 µ ⎛q ⋅ p 2 ⎞<br />
⎜–<br />
+ ---------- ⎟ ------ ⎜<br />
⎛ p 2<br />
– ⎜------------<br />
⎟ q µ<br />
⎟<br />
⎞ ⎛ ν ⎛ q ⋅ p ⎞<br />
p2 – ⎜------------<br />
2 ⎟ q ν ⎞<br />
=<br />
+<br />
⎜<br />
⎟ . (4.22)<br />
⎝<br />
⎠ ⎝ ⎝ ⎠ ⎠ ⎝ ⎝ ⎠ ⎠<br />
q 2<br />
M p<br />
2<br />
Contraheren we deze uitdrukking met die van de lepton tensor en gebruiken we de definitie van de<br />
kinematica in het rust-systeem van het proton met het inkomend elektron langs de z-as dan krijgen<br />
we voor het spin-gemiddelde matrixelement in het kwadraat:<br />
dσ<br />
---------------<br />
dE'dΩ<br />
α 2<br />
De functies W 1<br />
en W 2<br />
heten de structuurfuncties van het proton en zijn afhankelijk van twee onafhankelijke<br />
kinematische grootheden in de reactie. Experimenteel kunnen we daarvoor het best de<br />
energie van het uitgaande elektron E' en de verstrooiingshoek van het uitgaande elektron met betrekking<br />
tot het ingaande elektron θ kiezen. Theoretisch blijkt een goede keuze de virtualiteit, of het<br />
oplossend vermogen, van het foton, Q 2 , en een variabele die Bjorken-x heet:<br />
q 2<br />
x = –-------------------- , (4.24)<br />
2( q ⋅ p 2<br />
)<br />
en waarvan we in het volgende laten zien dat die een directe fysische betekenis heeft.<br />
Een andere variabele die men vaak tegenkomt in diep inelastische verstrooiing van leptonen aan<br />
hadronen is<br />
q ⋅ p 2<br />
y = -------------- , (4.25)<br />
p 1<br />
⋅ p 2<br />
die geïnterpreteerd kan worden als de fractie van de energie die het lepton aan het uitgewisselde<br />
foton overdraagt (in Lorentz-invariante notatie). Van de variabelen Q 2 , x en y zijn er maar twee<br />
onafhankelijk te kiezen. Tussen de variabelen geldt de relatie (als we het electron en proton massaloos<br />
nemen):<br />
waarin s de zwaartepuntsenergie van het electron-proton systeem is.<br />
In de limiet dat het proton wordt gezien als een object en de elektron-proton verstrooiing elastisch is<br />
kunnen we de werkzame doorsnede simpelweg krijgen door te nemen:<br />
q 2<br />
= ------------------------------------ . (4.23)<br />
4E 2 4 ( 2W 1<br />
sin 2 ( θ ⁄ 2) + W 2<br />
cos 2 ( θ ⁄ 2)<br />
)<br />
sin ( θ ⁄ 2)<br />
Q 2<br />
q 2<br />
q 2<br />
= sxy , (4.26)<br />
Collegedictaat <strong>Hoge</strong> Energiefysica 59