D/2009/7841/003 - VVKSO - ICT-coördinatoren

EvaluatieRedeneervaardighedenNog meer dan bij taalvaardigheden is omzichtigheid geboden bij de evaluatie van redeneervaardigheden.Zoals aangegeven in de rubriek redeneervaardigheden bij 5.1 gaat het hier om een breed terrein,waarbij zowel het reproduceren en opstellen van bewijzen hoort, als het opbouwen van redeneringenvanaf het onderzoeken van een vermoeden, het vinden van argumenten … De eerste graad is eenscharniermoment waar leerlingen er voor het eerst intensief mee geconfronteerd worden. Op basisvan hun ervaring maken ze een keuze voor een doorstroming in sterk of minder sterk uitgebouwdewiskunde. De mate waarin leerlingen deze processen beheersen, is een aanwijzing voor de oriënteringop het einde van de eerste graad. Het al of niet kunnen reproduceren van een aangeleerd bewijsheeft hierin een plaats, maar die is toch eerder beperkt.Zoals in het onderdeel meetkunde aangegeven, kunnen leerlingen in de aanvangsfase van het lerenbewijzen van eigenschappen een aantal schema’s ter ondersteuning krijgen. Ook bij de toetsing kunnenze die in beperkte mate blijven gebruiken. Daardoor kan een duidelijkere differentiële diagnosegesteld worden tussen enerzijds leerlingen die het bewijzen en argumenteren aankunnen zonder hulpen anderzijds diegenen die nog moeten terugvallen op die hulp. Ook dit is een element bij de oriënteringvan leerlingen.Probleemoplossende vaardighedenDe aandacht voor het ontwikkelen van probleemoplossende vaardigheden leidt tot het aanbieden vanmeer open gestelde problemen, meer aan context gebonden vraagstukken …. Het oplossen van dergelijkeproblemen is een complex proces. Meer nog dan elders is feedback zowel over het proces alsover het eindproduct belangrijk. De leerling zou informatie moeten krijgen over zijn kennis en de vaardigheidwaarmee hij die kan hanteren, over de wijze van omgaan met de vraagstelling, het gebruikvan gegeven informatie, het formuleren van vermoedens, over de vaardigheid waarmee heuristischemethoden gehanteerd worden, over de sturing van zijn oplossingsproces en de wijze van interpreterenen verifiëren van resultaten.Evaluatie van probleemoplossende vaardigheden heeft maar zin als tijdens het proces de wijze vanwerken van de leerling systematisch, weloverwogen en voortdurend wordt opgevolgd. Dergelijke evaluatiekan het vertrouwen van de leerling in zijn mogelijkheden sterk beïnvloeden. De leerkracht krijgttijdens het leerproces belangrijke feedback, bijvoorbeeld over welke problemen uitdagend zijn, welkeinstructief, welke interesse wekken, welke niet succesvol zijn.Reflectieve vaardighedenNaast probleemoplossende vaardigheden wordt aandacht besteed aan het ontwikkelen van reflectievevaardigheden bij de leerlingen. Dat wil zeggen het leren terugkijken op een proces dat ‘afgelopen’ is.Daarvan worden de leerkansen geconcretiseerd en geëxpliciteerd. Het bewuster omgaan met dieleerkansen resulteert in een netto-effect bij een volgende opdracht.Voorbeelden van reflectieve vragen op het uitvoeren van een opdracht:- Wat was de opdracht? Heb ik het doel bereikt?- Hoe is het proces concreet verlopen? De voorbereiding, de planning, de uitvoering, het besluit/antwoord?- Welke concrete problemen deden zich voor? Hoe heb ik daarvoor een oplossing uitgewerkt?- Wat leert me dit voor de aanpak van een volgende opdracht?- Heb ik mezelf goed ingeschat (bij taken, bij keuze oefeningen portfolio)? Kon ik de oefeningenaan?Evaluatie van attitudesDe leerkracht moet bij de evaluatie oog hebben voor de individuele inspanning, die de leerling doetom die doelen te bereiken. Enige omzichtigheid is geboden, want niet bij alle leerlingen is de spontaneuitingsvorm de juiste weerspiegeling van de inzet. En sommige leerlingen hebben van nature uit meertijd en inzet nodig om eenzelfde resultaat te bereiken.124D/2009/7841/0031ste graad, 1ste leerjaar A, 2de leerjaarAV Wiskunde