0 S 2 \> ° { °\ - Acehbooks.org

102
VIERDE HOOFDSTUK.
1798 van Batavia naar Japan gezonden, later voor
eigen rekening verscheen, en in 1803 met twee
Engclsche schepen voor de baai van Nagasaki ten
anker kwam. Ofschoon hij aanbood zich aan alle
bepalingen, welke men goedvinden mögt hem voor
te schrijven, te onderwerpen, werd hij genoodzaakt
onverrigter zake terug te keeren.
Op Java was het met den staat van zaken geenszins
voordeelig gesteld. Wat de geldmiddelen aanging:
daaromtrent waren de klagten minder groot,
dewijl men nog altijd velerlei Javasche producten
had, die bij de neutrale scheepvaart een goeden
aftrek hadden, mits maar zoodanige bodems geene
buitenlandsche belemmering ondervonden, waarover
wel te klagen viel, alzoo de Engelschen meermalen
zoodanige schepen voor goeden prijs zochten te
verklaren. Met Europesche provision, lakenen,
ijzer- en staalwaren stond het minder gunstig, dewijl
men voor lief moest nemen met zoodanige sorteringen
, als welke, onder Amerikaansche of andere
neutrale vlag, werden aangebragt, en deze bovendien
ten duurste had te betalen. Het slimste was het
gesteld met het krijgswezen. Slaagde men er al
in, nu en dan eenige ambtenaren of officiers, aan
boord van neutrale bodems, uit het vaderland behouden
op Java te doen aanlanden, ten aanzien
van eigenlijk gezegd krijgsvolk, was het minder
gemakkelijk, zoo al niet ondoenlijk. En toch was
de behoefte aan Europeesch krijgsvolk groot en
werd als met den dag grooter. Sedert eenige jaren
had men geen toevoer van versehe manschappen
uit Europa ontvangen, en de aanzienlijke sterfte
beroofde vooral het garnisoen van Batavia van soldaten
en onderofficieren in dier voege, dat het