0 S 2 \> ° { °\ - Acehbooks.org

VIJFDE HOOFDSTUK. 145
een hooggeplaatst ambtenaar, die zich aan hetzelfde
feit schuldig maakt? Immers wanneer hij hun
ontzegt alle aanspraak op een regt van uitkoop of
vergoeding, hun bij de Constitutie van 1798 gewaarborgd,
cijfert hij evenzeer van zijne zijde die
Staatsregeling weg ').
Tot hiertoe zijn voornamelijk in oogenschouw
genomen de geschriften waarin het voor en tegen
is overwogen, omtrent de al of niet opheffing der
Oost-Indische Maatschappij en omtrent de uitgestrektheid
der aanspraken van de deelhebbers.
Had de Maatschappij het regt om te beschikken
over de territoriale eigendommen, welke zij bij
overwinning of bij tractaat had verkregen, dan
waren de aanspraken der aandeelhouders uiterst
gunstig te noemen. Wanneer er met zoodanigen
grondslag, gesproken werd van eene schadeloosstelling
ten beloope van de drievoudige kapitaalsgrootte,
zoo als bij de berekening van den 100" en
200n penning was geschied, dan was zulks verre
1) Zoude het niet aan de hevigheid en verregaande partijdigheid in
een twist, waarmede hij zich tegen over het publiek, niet behoefde te
bemoeijen, niet zijn toe te schrijven geweest, dat Mr. Samuel Iperusz
Wiselius, met vijf andere Leden van den Aziatischen Eaad, werd ontslagen
, in eenen tijd toen de toenadering tusschen de Stadhoudersgezindc
en Stadhouderlooze partij algemeen zigtbaar werd in het vaderland?
Het Staats-Bewind nam daartoe aanleiding uit de verplaatsing van den
Aziatischen Raad van Amsterdam naar 's liage, alwaar die llaad zijne
zittingen op den In Van Blocimaand 1804 opende. Kort voor die
wijziging, was door het Wetgevend Ligchaam, een openlijke blaam geworpen,
op den Aziatischen Raad. Thans werd de meerderheid van dien
Raad ontslagen en vervangen door Mr. H. Van Straten en andere
Stadhoudersgezinden. Daartegen kwam Wiselius op in Beroep van Mr.
S. Jz. WISELIUS enz. op het Balaafsche Volk ter zake van den inhoud
eens briefs door het Wetgevend Ligchaam enz. aan het Staats-Bewind
gezonden enz. Amsterdam (April 1804).
10