0 S 2 \> ° { °\ - Acehbooks.org

346 ELFDE HOOFDSTUK.
geeft, waarvan ik vertrouw, dat de meening door
UEd. Gestr. in den waren zin zal begrepen worden '). »
Zoodanige bevelen behoeven geene opheldering. Zij
strekken ten bewijze hoe de Gouverneur-Generaal Daendels
zich alles geoorloofd achtte, wat de rust en het behoud
van Java kon verzekeren. — Na lang aarzelen en
uitstellen zag zich de Landdrost Waterloo van de uitvoering
dier wreede bevelen ontheven door de aankomst
van den Generaal Janssens, als opvolger van Daendels 2 ).
Een onderzoek naar de verpligte leverantièn, en
het al of niet raadzame om dat stelsel, in het bijzonder
in verband tot de koffijteelt, te behouden,
was Daendels bij zijne instructie op het ernstigste
aanbevolen. Gedurende een bewind van vierdehalf
jaar, was die werkzame Landvoogd, wien zelfs in
gewigtige zaken geen besluiteloosheid kan te laste
gelegd worden, nog tot geen besluit gekomen. «De
zucht tot het verkrijgen van individueel landbezit,
vond hij bij den Javaan niet; en het was bij hem
verre van uitgemaakt te wezen, of immer, van den
Javaan, wel eene geregelde belasting zou zijn in
1) In de Brieven betreffende het Bestuur der Koloniën enz. vindt
men die beide stukken op bl. 2G3 en 2G4, en het Verdag van M. Waterloo
over die gebeelo zaak, aan den Gouverneur-Generaal Janssens, van
den lOn van Oogstmaand 1811, aldaar van bl. 255—262. Bij den
Heer NAHUIJS VAN BÜRGST leest men die woorden aldus: «De Prinsen
Notto Kosoemo en Notto Diningrat zijn de twee grootste steunen van
do Ratoe Kentjoeno Woelang. liet Gouvernement kan deze twee
Prinsen niet openlijk ter dood veroordcelcn, maar verlangt te vernemen
dat zij niet meer bestaan.»
2) De Herinneringen uit het openbare en bijzondere leven van
Mr. G. II. Baron NAHUIJS VAN BUÄGSI (1799—1819) behelzen een
uitvoerig verhaal van het gebeurde, dat tot aanvulling van de Officiële
Stukken en de Brieven kan dienen, van bl. 33—40. Zelfs de
komst van den Generaal Jumel, eenige dagen voor den G. G. Janssens
was niet in staat Daendels tot andere orders te bewegen.