0 S 2 \> ° { °\ - Acehbooks.org

172 ZESDE HOOFDSTUK.
worden gehouden en zouden, door het Nederlandsen
Bestuur, van al die producten, zoowel als van de
Moluksche specerijen, het Malakka en Banka-tin,
de Banjermassingsche peper enz. „op geregelde
tijden te Batavia veilingen worden gehouden, en
zouden alsdan zoowel vreemde als Nederlandsche
Kooplieden mogen koopen en uitvoeren? — Dan
zouden de misbruiken en knevelarijen, waaraan de
Nederlanders zich ten nadeele der- inlanders
schuldig maakten, blijven bestaan. — Of zoude
men de verpligtingen opheffen, welke de Oost-
Indische Maatschappij den Keizer en den Sultan
had opgelegd, en de hun opgelegde leveringen hun
kwijtschelden? In dat geval imraers bleven de
Javaansche Vorsten en Eegenten in het bezit van
hun regt, om naar goedvinden - behoudens de
adat (overleveringen of gebruiken) ~ aan het volk
meerdere of mindere verpligtingen op te leggen.
Dan zou de handelaar van de Shabandaars of andere
gemagtigden der Vorsten moeten inkoopen,
zoo als tijdens de eerste komst der Nederlanders op
Java geschiedde; en het is twijfelachtig of met
die verandering de handel en de handelaar gebaat
zouden wezen. De Javanen zelven of met andere
woorden de eigenlijke voortbrengers, zouden waarschijnlijk
in denzelfden toestand blijven, waarin zij
zich bereids bevonden toen de Nederlanders de
eerste reize Java bezochten. - Hen echter te
ontslaan van de banden die hen aan hunne regeerders
hechtten, en hen te ontheffen van de verpligtingen,
welke zij jegens dezen te vervullen hadden,
zou geene weldaad, zou slechts eene schijnbare
menschlievendheid wezen. Do leveringen in natura,
de heerendiensten en andere personele preetatien