0 S 2 \> ° { °\ - Acehbooks.org

260 NEGENDE HOOFDSTUK.
de hooggeprezene voordeden van het in Bengale
gevolgde stelsel zijn verdwenen, dewijl het surplus
of saldo, dat in 1784 nog werd opgegeven, als te
bedragen ongeveer anderhalf miljoen pond Sterling,
was verdwenen. Volgens de rekeningen, overgelegd
op den 5 n van Bloeimaand 1801 was een
deficit in de plaats getreden, en werd opgegeven
te bedragen ruim 400,000, p. St. dat echter, volgens
het getuigenis van Bewindhebberen der Engelsche
Oost-Indische Maatschappij, veel grooter was. —
Dit voorbeeld moet derhalve in alle opzigten verworpen
worden.
Ook kunnen op Java de beginselen van eigendom
van o-rond onder de gemeene Javanen, en de afschaffing
van alle heerendiensten, niet in aanmerking
komen, want «bij hen bestaat niet die persoonlijke
vrijheid, welke aan ieder ingezeten het
vermogen geeft om over zijnen tijd, zijnen arbeid,
en de vruchten van dien, naar goedvinden te
kunnen beschikken. — Het bestaande stelsel moet
derhalve worden vastgehouden, doch de verpligte
levering van producten, indien mogelijk, zoodanig
worden verzacht, dat de meerdere producten ter
beschikking blijven van den producent, en niet,
zoo als vroeger, die meerdere voortbrenging belemmerd
, maar integendeel daartoe aangemoedigd
worden. «Te dien einde werd vastgesteld, bij art.
100 van het organieke Charter, dat «alle verpligte
leverantiën van producten, in de Bezittingen van
den Staat, van wat aard ook, zullen worden gebragt
onder vaste bepalingen. Al wat bovendien wordt
gecultiveerd van dezelve producten en van alle
andere voortbrengselen» — met uitzondering van
kruidnagelen, notenmuskaten, kofïïj, peper en