0 S 2 \> ° { °\ - Acehbooks.org

VIJFDE HOOFDSTUK. 123
blik te werpen in den toestand van het bestaande,
en in de verbeteringen waaraan eene zoo groote
behoefte bestond. Onder hen, die in het strijdperk
traden, vindt men mannen als G. Titsingh, G. K.
Van Hogendorp (Broeder van D. Van Hogendorp)
S. Jz. Wiselius, de Hoogleeraar Cras en anderen,
terwijl onder hen die, eenen korteren of längeren
tijd, in Indie hadden doorgebragt, de voormalige
Commissaris-Generaal S. C. Nederburgh en de
gewezen Gezaghebber D. Van Hogendorp konden
worden beschouwd als vertegenwoordigers van twee
tegenstrijdige stelsels.
Na de bekend gemaakte Preliminairen of Grondslagen
van den te sluiten vrede, waarin bereids Engelands
eischen omtrent Ceylon en de Kaap De
Goede Hoop voorkomen, werd er nog in het najaar
van 1801 een adres van Hollandsche Hoofdparticipanten
aan het Staats-Bewind der Bataafsche Republiek
ingediend. In dat stuk werd inzonderheid
gewezen op de groote waarde van het Eiland Ceylon
en hoe, ingevalle door Nederland de vrede tot dien
prijs werd gekocht, de Staat daar voor aan de
Deelhebbers schadevergoeding verschuldigd was,
terwijl dezelfde reden gelden moest bij het verklaren
tot vrijhaven van de Kaap De Goede Hoop, van
wege de waarde als havens van de «Tafelbaai en
de Simonsbaai, alzoo zulks voor Engeland niet minder
voordeelig zoude zijn, dan als of Engeland daarvan
werkelijk het bezit hadde » zoo als door de Britscho
Regering zelve was verklaard. Die redeneringen
steunden hoofdzakelijk op het regt van eigendom
dat der Oost-Indische Compagnie, ten aanzien van
al hare bezittingen toekwam. — Het Request werd
door den Souverein in handen gesteld van den