Handboek GES 2012.pdf - Fast Advies

Ondanks het besluit NIMB blijven de begrippen ‘goede ruimtelijke ordening’ en het daarbij rekening
houden met blootstelling van voornamelijk kwetsbare groepen van belang. Vanuit dat oogpunt kan het
onwenselijk zijn om een project te realiseren op een locatie waar de luchtkwaliteit slecht is of slechter
wordt.
Projecten die wel ‘in betekenende mate’ (IBM) bijdragen, zijn over het algemeen al opgenomen in het
NSL en vallen dan ook onder een programma-aanpak van maatregelen. Om snel te kunnen bepalen of
een project in NIBM bijdraagt aan de luchtverontreiniging is door het Ministerie van I&M de NIBM-tool
met handleiding ontwikkeld (zie de website van Infomil: www.infomil.nl/onderwerpen/klimaatlucht/luchtkwaliteit/rekenen-meten/nibm-tool/).
Dit betekent voor gemeenten vooral bij kleine projecten
een beperking in de onderzoekslasten. Daarnaast kan men dit ook gebruiken om de grenzen voor
het aantal extra voertuigbewegingen te bepalen die niet zal leiden tot overschrijding van de NIBMgrens.
Amvb ‘gevoelige bestemmingen’
Om kwetsbare groepen, met name kinderen, ouderen en zieken, te beschermen tegen een te hoge belasting
aan luchtverontreiniging (PM10 en NO2) in de nabijheid van snelwegen en provinciale wegen is
met het ‘besluit gevoelige bestemmingen’ binnen de Wet luchtkwaliteit invulling gegeven. Met het besluit,
dat per 16 januari 2009 in werking is getreden, wordt de vestiging van gevoelige bestemmingen in
de nabijheid van genoemde wegen beperkt.
Als gevoelige bestemmingen zijn hierbij aangemerkt: scholen, kinderdagverblijven, verzorgings-, verpleeg-
en bejaardentehuizen. Van doorslaggevend belang bij de bepaling van wat een gevoelige bestemming
is, is de (voorziene) functie van het gebouw en het bijbehorende terrein. Woningen,
ziekenhuizen en sportaccommodaties vallen niet onder dit besluit.
Wanneer het plan bestaat om binnen 300 meter van een snelweg of binnen 50 meter van een provinciale
weg (gemeten vanaf de rand van de weg) een gevoelige bestemming te realiseren moet onderzocht
worden of er op de desbetreffende locatie sprake is van een (dreigende) overschrijding van de huidige
grenswaarden voor PM10 of NO2. Is dit het geval dan mag de bestemming, bijvoorbeeld een school, niet
gerealiseerd worden.
Bij uitbreiding van een al bestaande gevoelige bestemmingen is een eenmalige toename van maximaal
10% van het totale aantal blootgestelden toegestaan. Is deze dreigende normoverschrijding niet aan de
orde, dan is er ook geen bouwverbod voor gevoelige bestemmingen.
Wel moet in die situaties de locatiekeuze goed gemotiveerd worden en afgezet worden tegen het beginsel
van een ‘goede ruimtelijke ordening’. Dit principe blijft onverkort van toepassing en wordt dan ook
niet vervangen door het besluit ‘gevoelige bestemmingen’. Het beginsel van een goede ruimtelijke ordening
houdt in dat in de besluitvorming alle relevante belangen op een evenwichtige wijze integraal
worden afgewogen, waaronder de gezondheidsbelangen van potentieel blootgestelden er één is.
Het besluit waarborgt dat mensen met een verhoogde gevoeligheid in (nieuwe) specifieke situaties niet
worden geconfronteerd met een luchtkwaliteit die niet voldoet aan de grenswaarden. Daarnaast schrijft
de Wet ruimtelijke ordening voor dat een bestemmingsplan moet voldoen aan de criteria voor een goede
ruimtelijke ordening. Met deze verplichting is het mogelijk situaties te beoordelen, die niet in het
besluit gevoelige bestemmingen zijn ondervangen en die eigenlijk vanuit gezondheid voor kwetsbare
groepen onwenselijk zijn. Uitgangspunt hierbij is ‘de meest kwetsbare groep op de minst vervuilde plek’.
Situaties waar men in deze aan kan denken zijn bijvoorbeeld het bouwen van woningen langs een snelweg
of van een school langs een drukke binnenstedelijke weg (>10.000 voertuigbewegingen per etmaal).
Op lokaal niveau kan de GGD de gemeenten adviseren over luchtkwaliteit in relatie tot
gezondheid en een goede ruimtelijke ordening. De GGD richtlijn ‘Luchtkwaliteit en gezondheid’ bevat
daarvoor een inhoudelijk goed onderbouwd afstandsadvies (Zee, 2008).
Regeling Beoordeling Luchtkwaliteit 2007
Met de inwerkingtreding van de ‘Wet Luchtkwaliteit’ in 2007 is een aantal eerdere besluiten vervallen,
zoals de Regeling Luchtkwaliteit Ozon, het Besluit Luchtkwaliteit 2005, de Meetregeling Luchtkwaliteit
en het Meet- en Rekenvoorschriftbevoegdheden Luchtkwaliteit.
- 112 -