Handboek GES 2012.pdf - Fast Advies

Geluidbelasting Lnight(dB) Ernstig slaapverstoorden (%)
45 4
50 5
55 8
60 11
65 15
Hart- en vaatziekten
In epidemiologische studies naar de relatie tussen geluidbelasting en gezondheidseffecten worden, vaak
niet statistisch significante, verbanden gevonden met een hele reeks van effecten uiteenlopend van een
gering verhoogde bloeddruk tot aan angina pectoris. Het zijn effecten waarvan bekend is dat ze voorkomen
bij verschillende stadia van hart- en vaatziekten. Er zijn hiermee voldoende aanwijzingen voor
een causaal verband tussen geluidbelasting en hart- en vaatziekten (Staatsen et al., 2003).
In 2002 zijn op basis van een meta-analyse van een beperkt aantal epidemiologische studies door het
RIVM Relatieve Risico’s (RR) per 5 dB klassen voor hart- en vaatziekten geschat: 1,03 (0,99 - 1,09) voor
myocardinfarcten en 1,09 (1,05 - 1,13) voor ischemische hartziekten totaal (van Kempen et al., 2002).
Ischemische hartziekten zijn het gevolg van aderverkalking (arteriosclerose). Hierdoor ontstaat zuurstoftekort
(ischemie) in de hartspier. Ischemische hartziekten worden onderverdeeld in de acute vorm
(hartinfarct of myocardinfarct) en de chronische vorm (kransslagadervernauwing of angina pectoris).
Gezien het betrouwbaarheidsinterval bij myocardinfarcten was een verhoogd risico niet zeker. Voor het
totaal aan ischemische hartziekten waren de relatieve risico’s gebaseerd op slechts twee onderzoeken,
waardoor ook voor deze ziekten nog geen definitieve conclusies te trekken waren over een verhoogd
risico.
In het kader van de WHO-werkgroep over het harmoniseren van de kwantificering van geluidgerelateerde
gezondheidseffecten heeft Babisch een overzicht gegeven van de relatie tussen geluid van wegverkeer
en hart- en vaatziekten (Babisch, 2006 en EBD, 2011). Hij betrok hiervoor recentere
onderzoeksresultaten in een nieuwe meta-analyse. Hij concludeerde dat er bij een Lday tot 60 dB geen
verhoogd risico is op myocard infarcten (RR = 1). Met toenemende geluidbelasting boven 60 dB neemt
het risico toe. Ook bij deze metastudie zijn de betrouwbaarheidsintervallen van de Relatieve Risico’s
groot (en deels lager dan 1).
Lday is het geluidniveau gedurende 16 uur van 6:00 – 22:00 of 7:00 – 23:00 uur. Voor hart- en vaatziekten
wordt de Lday als dosismaat geschikter geacht dan de Lden (EBD Noise, 2011). Lden is namelijk een geluidmaat
waarin de hinderlijkheid is verdisconteerd. De geluidbelasting ‘s avonds en ‘s nachts wordt immers
met respectievelijk 5 en 10 dB verhoogd, omdat het geluid dan hinderlijker is. Er wordt van uitgegaan,
dat Lden waarschijnlijk ongeveer 1 á 3 dB hoger is dan Lday. In een stedelijke omgeving is Lden ongeveer 2
dB hoger dan Lday (Babisch , 2006; EBD Noise, 2011). Het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) gaat er
van uit, dat in Nederland de Lden voor binnenstedelijke wegen 1 dB en voor snelwegen 2 dB hoger is dan
de LAeq,16u.
Babisch beschreef de relatie tussen het risico (odds ratio, OR) op myocardinfarcten (incidentie) en de
Lday met de volgende functie (Babisch, 2006; EBD Noise, 2011):
OR = 1,63 – 0,000613 * (Lday,16u) 2 + 0,00000736 * (Lday,16u) 3
Deze functie is geldig voor een geluidbelasting van 55 tot circa 80 dB Lday,16u.
In 2008 heeft het RIVM haar eerdere meta-analyse aangevuld met tien studies die tussen 2000 en 2007
zijn gepubliceerd (van Kempen en Houthuijs, 2008). De meta-analyse laat een positief verband zien tussen
geluid van wegverkeer en het risico op verhoogde bloeddruk, angina pectoris en myocardinfarct.
Alleen de relatie met myocardinfarct was statistisch significant. Er werd een RR5dB van 1,06 (1,01 – 1,11)
berekend. In principe is deze relatie alleen van toepassing op mannen, omdat bij vrijwel alle studies van
de meta-analyse alleen mannen zijn betrokken. Er is echter geen reden om te veronderstellen dat deze
relatie voor vrouwen anders zal zijn.
- 126 -