Handboek GES 2012.pdf - Fast Advies

Effectafstanden en invloedsgebied
Om het risicogebied rond een bedrijf aan te geven worden ook letaliteitsgrenzen gehanteerd. Als effectafstand
geldt bijvoorbeeld de afstand met een letaliteitsgrens van 1%. Dit is de afstand waarop het overlijdensrisico
1%, oftewel 0,01 is. Deze 1%-letaliteitsgrens wordt gehanteerd als de grens van het
invloedsgebied van de betrokken inrichting. Deze afstand geeft dus aan tot hoever de invloed van het
bedrijf reikt als zich een ongeval voordoet. De kans dat een ongeval optreedt is hierin niet verdisconteerd.
De effectstraal geeft dus geen Plaatsgebonden Risico of Groepsrisico weer. In het Besluit externe
veiligheid inrichtingen is bepaald dat als het Groepsrisico moet worden verantwoord dit voor het invloedsgebied
geldt.
BRZO-bedrijven: risicocontouren en groepsrisico
Het in 2004 in werking getreden Besluit Externe Veiligheid Inrichtingen (Bevi) en de ministeriële regeling
“Regeling externe veiligheid inrichtingen” (Revi) leggen veiligheidsnormen op aan bedrijven die een risico
vormen voor personen buiten het bedrijfsterrein. Het gaat daarbij onder meer om bedrijven die onder
het Besluit Risico’s Zware Ongevallen (BRZO) vallen, LPG-tankstations, opslagplaatsen van
gevaarlijke stoffen in emballage (PGS-15 opslagplaatsen), ammoniakkoelinstallaties en spoorwegemplacementen.
Of een bedrijf onder het BRZO valt kan bepaald worden aan de hand van een in het BRZO opgenomen
lijst met drempelwaarden voor specifieke gevaarlijke stoffen en stofcategorieën. Er zijn twee drempelwaarden:
een lage en een hoge.
De bedrijven met hoeveelheden gevaarlijke stoffen boven de hoge drempelwaarden zijn verplicht een
veiligheidsrapport op te stellen. Dit geldt voor circa 200 bedrijven in Nederland.
In het veiligheidsrapport is voor externe veiligheid een kwantitatieve risicoanalyse (QRA) opgenomen.
Met behulp van computerprogramma's en een grote hoeveelheid bedrijfsgegevens worden Plaatsgebonden
Risicocontouren van 10 -4 , 10 -5 , 10 -6 , 10 -7 en 10 -8 per jaar berekend. Ook het Groepsrisico wordt
berekend en in de F/N-curve weergegeven.
Het RIVM heeft een benchmark uitgevoerd door vijf gerenommeerde adviesbureaus een risicoanalyse
uit te laten voeren van een denkbeeldige inrichting met gevaarlijke stoffen. De uitkomsten liepen ongeveer
één orde van grootte uiteen. Medio 2007 is door de betrokken partijen één methode vastgesteld
voor de kwantitatieve risicoanalyse (QRA). Deze ‘Rekenmethodiek Bevi’ is begin 2008 via de tweede
tranche wijzigingen in het Revi vastgelegd. De rekenmethodiek Bevi bestaat uit het softwareprogramma
Safeti-NL en de Handleiding Risicoberekeningen Bevi. Het Centrum Externe Veiligheid van het RIVM verzorgt
de verspreiding van Safeti-NL.
Het veiligheidsrapport is beschikbaar bij de Provincie of de Gemeente.
Minder risicovolle inrichtingen, die de lage drempel overschrijden, hoeven geen veiligheidsrapport op te
stellen, maar zijn wel verplicht om te beschikken over een veiligheidsbeheerssysteem en een zogenaamd
Preventie Beleid Zware Ongevallen (PBZO). Dit soort bedrijven wordt PBZO-bedrijven genoemd.
Een aantal van de circa 190 PBZO-inrichtingen heeft wel een QRA laten opstellen, maar voor het grootste
deel van deze inrichtingen is geen Plaatsgebonden Risico of Groepsrisico bekend. Vaak is wel het
'maximum credible accident' bekend. Dit is de afstand waarop nog sprake kan zijn van letale effecten
voor de bevolking gegeven het maximaal denkbare ongeval.
Generieke afstanden
Voor veel voorkomende inrichtingen waar externe veiligheid een rol speelt, zoals ammoniakkoelinstallaties,
LPG tankstations en propaanopslag zijn er zogenaamde generieke richtlijnen. Deze zijn vervat in de
Wet Milieubeheer en het daaruit voortvloeiende Activiteitenbesluit (een Algemene Maatregel van Bestuur;
AMvB). Voor dergelijke inrichtingen, zijn in de Publicatiereeks Gevaarlijke Stoffen (PGS), op basis
van de actuele stand der techniek, voorschriften, eisen, criteria en voorwaarden gegeven voor de arbeids-,
milieu-, en brandveiligheid. Voor een overzicht van deze PGS-richtlijnen wordt verwezen naar de
website www.publicatiereeksgevaarlijkestoffen.nl.
- 86 -