Handboek GES 2012.pdf - Fast Advies

D - Bedrijven en externe veiligheid
Emissie en verspreiding
Bedrijven
Tijdens de productie, opslag, verwerking en het transport van gevaarlijke stoffen kunnen zich ongevallen
voordoen. Hierdoor kan brand of een explosie ontstaan of kunnen er toxische stoffen vrijkomen.
Het gaat om de volgende soort bedrijven:
Grotere chemische bedrijven
Raffinaderijen
Bedrijven met op- en overslag van gevaarlijke stoffen, zoals ammoniakkoelinstallaties, SO2-tanks,
LPG-tankstations, bestrijdingsmiddelenopslag, verfmagazijnen en vuurwerkopslag
Spoorwegemplacementen, waar gevaarlijke stoffen worden gerangeerd, overlaadstations en ‘railservicecentra’
Transport- en distributiebedrijven
Bedrijven waar stofexplosies mogelijk zijn (graansilo’s)
Plaatsgebonden Risico en Groepsrisico
Externe veiligheid wordt uitgedrukt in de kans dat ongevallen zich voordoen en de omvang van de gevolgen.
De omvang van de gevolgen wordt meestal uitgedrukt in een overlijdensrisico.
Het Plaatsgebonden Risico op een bepaalde plek buiten de inrichting is het risico (uitgedrukt in kans per
jaar) dat één persoon die zich onafgebroken en onbeschermd op die plek bevindt, overlijdt als rechtstreeks
gevolg van een calamiteit met een gevaarlijke stof binnen de inrichting.
Dit combineert dus de kans dat er een ongeval optreedt, bijv. 10 -4 /jaar, met de kans op overlijden op
een bepaalde plek, bijv. 1% oftewel 10 -2 . Het PR is dan 10 -4 x 10 -2 = 10 -6 /jaar. Op basis van het Plaatsgebonden
Risico zijn contouren te tekenen rond de inrichting. Deze risicocontouren verbinden plekken
met gelijk risico.
Het Groepsrisico (GR) combineert de kans op een ongeval en het aantal dodelijke slachtoffers. Het geeft
dus niet de kans op overlijden op een bepaalde plaats aan, maar houdt rekening met de verdeling en de
dichtheid van aanwezige bevolking rond de inrichting. Dit Groepsrisico combineert dus twee waarden.
Ten eerste is dat de kans dat er een ongeval optreedt, bijv. 10 -4 . Ten tweede is dit het aantal dodelijke
slachtoffers dat minimaal te betreuren valt. Dit is dus het overlijdensrisico vermenigvuldigd met het aantal
aanwezigen. Is het overlijdensrisico bijvoorbeeld 10 -2 en zijn er bijvoorbeeld 1000 mensen aanwezig,
dan is het aantal slachtoffers 10 -2 x 1000 = 10.
Het Groepsrisico is dan een kans van 10 -4 op 10 slachtoffers. Het Groepsrisico wordt vastgesteld door de
kans op een aantal slachtoffers te berekenen: bijvoorbeeld de kans dat er 10, 100 en 1000 slachtoffers
zullen vallen. De berekende Groepsrisico’s worden weergegeven in een grafiek, de F/N curve, waarbij op
de Y-as de kans aangegeven wordt en op de X-as het aantal slachtoffers.
Het Groepsrisico is niet eenvoudig op een kaart aan te geven, omdat dit immers niet voor een bepaalde
plaats bepaald wordt, maar voor het hele gebied rond de inrichting. Contourlijnen zijn dus ook niet in te
tekenen op een plattegrond.
Het Plaatsgebonden Risico is afhankelijk van de bron en bijvoorbeeld weersomstandigheden, maar onafhankelijk
van het aantal aanwezigen rond het bedrijf. Bij de bouw van extra woningen verandert het
Plaatsgebonden Risico niet. Het Groepsrisico is wel afhankelijk van het aantal mensen dat rond de inrichting
aanwezig is. Als er woningen rond het bedrijf worden bijgebouwd neemt het Groepsrisico toe.
- 85 -