Handboek GES 2012.pdf - Fast Advies

Het vervoer van chloor en ammoniak geeft de grootste effectafstanden. In een door het Rijk en Akzo
Nobel gesloten convenant werd afgesproken het structureel transport van chloor door Nederland te
stoppen. In 2006 reed de laatste chloortrein van Akzo Nobel. Het is incidenteel nog wel mogelijk dat er
in Nederland een chloortrein rijdt.
In weerwil van de heersende opinie levert het transport van ammoniak en (voorheen) chloor geen knelpunten.
De grootste ruimtelijke knelpunten worden veroorzaakt door het transport van brandbare gassen,
voornamelijk LPG.
Maatregelen ter vermindering van risico’s of effecten
Voor railverkeer zijn vooral brongerichte en beschermende maatregelen van belang voor het verlagen
van de risico's.
Allereerst is een andere routering een belangrijke maatregel. Door het vervoer van gevaarlijke stoffen
over de Brabantroute (Dordrecht, Breda, Tilburg, Eindhoven en Venlo) grotendeels te verleggen naar de
Betuweroute nemen de risico’s langs de Brabantroute af. Het installeren van een verbeterde versie van
het Automatisch Trein Beïnvloedingssysteem (ATB) verkleint sterk de kans op botsen. Deze versie van
het ATB grijpt ook in als een trein met een snelheid van minder dan 40 km/u een rood sein passeert.
Ook de samenstelling van een goederentrein kan risico’s verminderen. Als de afstand tussen een wagon
met brandbaar gas en een wagon met zeer brandbare vloeistof groter is dan 18 meter wordt de kans op
een plasbrand die gecombineerd gaat met een gasexplosie, een Boiling Liquid Expanding Vapour Explosion
(warme BLEVE), heel klein.
Snelheidsvermindering van de treinen heeft ook een grote invloed op de ligging van de risicocontouren.
Het effect van overkapping of ondertunneling is nog onduidelijk en is vaak vanwege 'interne' veiligheid
en hulpverlening problematisch. Afhankelijk van de aard van de risico's kan afscherming en de bouwwijze
van omringende woningen, een meestal geringe, invloed hebben. Bij brandgevaar kan bijvoorbeeld
een aarden wal of blinde gevel risico's verminderen. De effecten van een dergelijke afschermende werking
worden niet standaard in de berekeningen van Plaatsgebonden Risico's meegenomen. Deze zijn wel
redelijk eenvoudig in de berekeningen op te nemen. Bij het risico op gifwolken is het van belang dat
eventueel aanwezige mechanische ventilatiesystemen uitgezet kunnen worden. Bij explosiegevaar hebben
bouwtechnische maatregelen weinig effect.
Om de gevolgen van een ongeval te beperken is het van belang, dat er een goed waarschuwingssysteem
is en dat de uitgang van gebouwen zich aan de andere zijde dan het spoor bevindt.
De risico’s worden tenslotte verminderd door de afstand van woningen tot het spoor te vergroten en
woningen in lagere dichtheid te bouwen.
Samenvattend zijn de volgende maatregelen te nemen.
Maatregelen
Routes van transport gevaarlijke stoffen aanpassen:
- langs minder dichtbevolkte gebieden
- veiliger routes bijvoorbeeld door het vermijden van drukke wegovergangen
Verbeterde versie Automatisch Trein Beïnvloedingssysteem
Snelheidsverlaging
Samenstelling wagons: minstens 18 m. tussen wagon met brandbaar gas en zeer brandbare vloeistof
VIP-behandeling voor bepaald gevaarlijk transport
Afschermende maatregelen (aarden wal, blinde gevel)
Bouwtechnische maatregelen (mechanische ventilatie uit kunnen zetten; uitgang van het gebouw
aan de andere zijde dan het spoor
Ongevallenwaarschuwingssysteem
Woningen op grotere afstand en in lagere dichtheid bouwen
- 150 -