Handboek GES 2012.pdf - Fast Advies

L - Waterverkeer en externe veiligheid
Emissie en verspreiding
Het vervoer van gevaarlijke stoffen over het water
Het watertransport van gevaarlijke stoffen wordt voornamelijk door de binnenvaart gedaan. Alleen op
zee en op het Noordzeekanaal, de Nieuwe Waterweg, de Oude/Nieuwe Maas, de Westerschelde , het
Kanaal van Gent naar Terneuzen en de Eems varen ook zeeschepen. Deze vervoeren uiteraard grotere
hoeveelheden en alle stofcategorieën.
Risicoatlas (IPORBM)
Provincies en grote gemeenten hadden de beschikking over zogenaamde IPO-risicoberekeningsmallen
(IPORBM). Hiermee konden relatief snel en eenvoudig risico’s berekend worden. De Adviesdienst Verkeer
en vervoer (AVV, nu de directie Verkeer en Scheepvaart DVS) van Rijkswaterstaat gaf de hiermee
berekende risico’s in een risicoatlas weer. In deze Risicoatlas Hoofdvaarwegen Nederland waren de afstanden
van de 10 -6 , 10 -7 en 10 -8 PR-contouren en de oriëntatiewaarde van het Groepsrisico voor alle
hoofdvaarwegen waarover gevaarlijke stoffen worden getransporteerd opgenomen.
RBMII
De IPO-rekenmal is vervangen door een nieuwe berekeningsmethodiek, namelijk RBMII. Deze is door
AVIV ontwikkeld in opdracht van het Ministerie van Verkeer en Waterstaat. Ook met deze rekenmethode
is relatief snel het risico langs een transportroute te berekenen. In tegenstelling tot IPORBM, dat uitgaat
van standaard risicomallen, is RBMII een rekenpakket waarmee de werkelijke situatie beter
gemodelleerd kan worden. Er kunnen bijvoorbeeld verschillende weerstations en bebouwingstypen gekozen
worden. Uit een vergelijking van de resultaten van RBMII en IPORBM blijkt over het algemeen dat
met RBMII lagere risico’s worden berekend. Dit wordt veroorzaakt door aanpassingen in de onderliggende
modellen en scenario’s.
De resultaten van RBMII zijn ook vergeleken met die van Safeti 6.21, dat als basismodel is gebruikt voor
Safeti-NL. Dit laatste model wordt gebruikt voor de risicoberekeningen bij inrichtingen. Voor brandbare
en (zeer) toxische gassen zijn de berekende risico’s vergelijkbaar. Voor brandbare vloeistoffen berekent
RBMII iets hogere en voor (zeer) toxische vloeistoffen lagere risico’s.
Er is geen nieuwe Risicoatlas hoofdvaarwegen op basis van RBMII gemaakt.
Basisnet Water
Naast een wijziging in berekeningsmethodiek zijn nog meer belangrijke veranderingen doorgevoerd.
Een belangrijke wijziging is het wettelijk vastleggen van een basisnet van transportroutes van gevaarlijke
stoffen. In dit basisnet wordt voor alle hoofdverbindingen over de weg, het water en het spoor vastgelegd
welk vervoer mag plaatsvinden en hoe de ruimte er om heen kan worden gebruikt (zoals voor wonen
en werken).
De ‘gebruiksruimte’ en de ‘veiligheidszone’ worden gespecifieerd. De gebruiksruimte geeft aan welk
vervoer van (categorieën) gevaarlijk stoffen maximaal op een bepaalde route mag plaatsvinden. De gebruiksruimte
wordt uitgedrukt in een maximale hoeveelheid risico. De veiligheidszone is het gebied binnen
de 10 -6 -contour van het PR. Deze risicocontour wordt met behulp van RBMII berekend op basis van
tellingen en de toepassing van toekomstscenario’s (groeiscenario’s). Deze PR-contour zal dus veelal op
grotere afstand liggen dan de huidige PR-contour. Er wordt daarom gesproken over een PR-max. Binnen
de veiligheidszones mogen gemeenten geen kwetsbare objecten plaatsen. Gebruiksruimtes en veiligheidzones
worden in principe eenmalig vastgelegd.
Het Basisnet wordt vastgelegd in afzonderlijke ministeriele regelingen op basis van de Wet Vervoer gevaarlijke
stoffen.
- 167 -