Handboek GES 2012.pdf - Fast Advies

H - Railverkeer en geluid
Emissie en verspreiding
De emissie van geluid door railverkeer is afhankelijk van het type, snelheid en samenstelling (het aantal
‘bakken’ of wagons) van het materieel en de constructie van de sporen en dwarsliggers. De verspreiding
van het geluid is van dezelfde factoren afhankelijk als bij geluid van wegverkeer: schermen, de bebouwing
en de aard van het bodemoppervlak.
Standaardrekenmethode 1 en 2
Voor de berekening van de emissie en verspreiding van geluid van railverkeer zijn net als bij geluid van
wegverkeer ook SRM1 en SRM2 als standaardrekenmethode voorgeschreven in het Reken- en Meetvoorschrift
Geluidhinder (voor spoorgeluid in Bijlage IV). Deze bijlage is augustus 2009 gewijzigd. Voor
een korte uitleg van de standaardrekenmethoden wordt verwezen naar Module F Wegverkeer en geluid.
Van enkele treincategorieën zijn de emissiegetallen vernieuwd. Het is nu ook mogelijk om te corrigeren
voor relatief ruw of glad spoor (“akoestisch geslepen”).
EU-Richtlijn Omgevingslawaai
In het kader van de EU-Richtlijn Omgevingslawaai moeten voor bepaalde agglomeraties voor belangrijke
hoofdspoorwegen geluidkaarten gemaakt worden. In een Ministeriële Regeling (Regeling Omgevingslawaai
2004) is de te gebruiken rekenmethode voor deze geluidkartering, de standaardkarteringsmethode
(SKM), vastgelegd. De standaard waarneemhoogte bij SKM is 4 meter.
SKM1, dat gebaseerd is op SRM1, houdt rekening met afscherming en verstrooiing achter de eerste bebouwingslijn
of een geluidscherm. SKM2, dat gebaseerd is op SRM2, berekent de afscherming en verstrooiing
specifiek voor elke octaafband. Zie voor korte informatie over deze rekenmethoden Module F
Wegverkeer en geluid.
Lden en Lnight
Met SRM en SKM kan het equivalent geluidsniveau over de dag (07.00-19.00), avond (19.00-23.00) en
nacht (23.00-07.00) worden berekend. Sinds januari 2007 is voor railverkeergeluid overgestapt op de
Europese dosismaat Lden. Lden is het equivalente geluidniveau over een etmaal. Het etmaal is verdeeld
over bovengenoemde dag-, avond- en nachtperiode. Het geluidniveau ‘s avonds wordt verhoogd met
een straffactor van 5 dB, ‘s nachts met een straffactor van 10 dB. Hierdoor is de geluidbelasting ’s nachts
vaak bepalend.
Voor 2007 werd de geluidmaat Letm gebruikt. De etmaalwaarde, Letm, is de hoogste waarde van de equivalente
geluidwaarde van de dag, avond of nacht, waarbij ook de straffactoren zijn toegepast. Voor railverkeer
is een berekende Lden meestal 2 dB lager dan een berekende Letm.
Tegelijkertijd is ook de Europese dosismaat voor de nacht geïntroduceerd: Lnight. De Lnight is het equivalente
geluidniveau gedurende een nachtperiode van 8 uur (in Nederland tussen 23.00 en 07.00 uur).
Akoestisch Spoorboekje
Voor de berekening van de geluidbelasting van railverkeer werd veelal het Akoestisch Spoorboekje gebruikt,
dat is gebaseerd op de eenvoudige methode SRM1. In dit programma is voor de berekening van
schermwerking een vereenvoudigd model, afgeleid uit SRM2, ingepast. Het Akoestisch Spoorboekje is
het softwarepakket AS-WIN, dat uitgegeven wordt door DeltaRail in nauwe samenwerking met ProRail.
Het werd door veel gemeenten en provincies gebruikt. Dit programma berekent de emissie en de
transmissie op vergelijkbare wijze als bij wegverkeer. Met het Akoestisch Spoorboekje zijn ook zelf gekozen
geluidcontouren te bepalen. Deze kunnen weergegeven worden op een topografische ondergrond
gebaseerd op 1:25.000 topografische kaarten van het Kadaster.
In het Akoestisch Spoorboekje is een uitgebreide database opgenomen. Per deeltraject zijn door ProRail
alle gegevens over aantallen, soorten, snelheden en de fractie remmende treinen en de geluidschermen
opgeslagen in een emissieregister.
- 141 -