Concept Richtlijn Erfelijke darmkanker 2007 versie 7 - Oncoline

3.2 Wat is het risico op colorectaal carcinoom bij familiair colorectaal carcinoom?InleidingFamiliair voorkomen van colorectaal carcinoom (CRC) wordt bij ongeveer 15-20% van depatiënten gezien, vooral in een vorm die niet past bij de bekende genetische syndromenzoals Lynch syndroom en de verschillende vormen van polyposis (Lynch 2003).In een groot Amerikaans cohort van 119.116 gezonde individuen met een gemiddelde leeftijdvan 50 jaar had 9,8% van de deelnemers tenminste één eerstegraads familielid met CRC(Fuchs 1994). In een Nederlands vragenlijstonderzoek onder 5072 inwoners van Coevordenhad 11% van de deelnemers zonder CRC één of meer eerstegraads familieleden met CRC(de Jong 2006).Bij familiair voorkomen van CRC is er een verhoogde kans op de aandoening voorverwanten. Indien echter alle individuen bij wie CRC in de familie voorkomt zouden wordenmeegenomen in een surveillanceprogramma zou het gaan om een zeer grote heterogenegroep met een sterk verschillend risico op het ontwikkelen van CRC. Derhalve dientonderscheid te worden gemaakt tussen individuen met een lager en met een hoger risico ophet ontwikkelen van CRC bij familiaire belasting.Er wordt in de literatuur gesproken van familiair CRC wanneer de kans op CRC voor eeneerstegraads familielid klinisch relevant verhoogd is, veelal gesteld op minimaal 3 keer hogerdan het bevolkingsrisico (Burt 2000, Kerber 2005, Rex 2000).Familiair voorkomen van (non-polyposis) CRC wordt daarom als volgt onderverdeeld: Lynchsyndroom, vermoedelijk Lynch syndroom, familiair CRC (een minimaal 3 keer verhoogdrisico) en sporadisch CRC.In deze richtlijn wordt om redenen, die hiervoor uiteengezet werden, gekozen voor absoluterisico’s voor risicovoorlichting en bepaling van het beleid.Samenvatting van de literatuurIn meer dan 50 studies is onderzocht of CRC vaker voorkomt bij familieleden van patiëntenmet CRC, in vergelijking met de verwachte frequentie in de algemene bevolking. De risico’sop CRC voor gezonde individuen bleken over het algemeen afhankelijk van de leeftijd vandiagnose van het CRC in de familie, de familierelatie tussen het gezonde familielid en hetbetreffende aangedane familielid en het aantal patiënten in de familie.De risicoschattingen op basis van de meta-analyses van Baglietto, Johns en Butterworthbetreffen schattingen voor een individu met een positieve familie-anamnese voor CRC, dusalle familiaire CRC inclusief Lynch syndroom, FAP en andere erfelijkedarmkankersyndromen (Baglietto 2006, Butterworth 2006, Johns 2001).Alle 27 studies geanalyseerd in de meta-analyse van Johns komen terug in de meta-analysevan Butterworth en 18 studies van de in totaal 27 studies komen terug in de meta-analysevan Baglietto. 17 van de 42 studies worden alleen vermeld in de meta-analyse vanButterworth, 9 van de in totaal 33 studies worden alleen vermeld in de meta-analyse vanBaglietto.De schattingen van de verschillende meta-analyses liggen dicht bij elkaar, ondanks het feitdat het aantal studies in de meta-analyses verschilt. Individuen met minimaal ééneerstegraads familielid met CRC hebben een meer dan 2 keer verhoogd risico op CRC. Hetrisico neemt toe naarmate er meer aangedane familieleden zijn en is ook iets hoger als hetaangedane familielid een broer of zuster is dan als het een ouder betreft. Het risico opfamiliair CRC is duidelijk geassocieerd met de leeftijd waarop de diagnose CRC in de familieis gesteld (Butterworth 2006).Concept landelijke richtlijn erfelijke darmkanker versie 7 d.d. 7 november 2007.54