3 - Anadolu Üniversitesi

6. Ünite - Rapor ve Yay›n Eti¤i115Bilimin do¤ufluna neden olan temel gereksinimler nelerdir?Bilimsel Araflt›rma Nedir?DÜfiÜNEL‹MAmaçl›, sistemli ve planlam›fl biçimde veri elde edilmesi, elde edilen verileringruplanmas› ve sistematize edilmesi, analiz ve sentezi yöntemiyle aç›klanarak yorumlanmave de¤erlendirme ifllemleri arac›l›¤›yla üzerinde yaflad›¤›m›z SORU dünyan›nSIRA S‹ZDEçeflitli sorunlar›na gerçekci ve güvenilir çözüm yollar› bulma süreci araflt›rma olaraktan›mlanmaktad›r. Araflt›rma yanl›fl olarak, baz› kesimlerce D‹KKAT salt veri toplamaveya metodoloji (yöntembilim) süreci olarak görülmektedir. Halk DÜfiÜNEL‹M aras›nda araflt›rmaya,olaylara bakma veya bilgi toplama gözüyle bak›lmaktad›r. Yukar›daki tan›mdanda anlafl›laca¤› üzre bilimsel araflt›rma bu kadar basit de¤ildir ve bu basitSIRA S‹ZDESORUtan›mlamalar›n hepsini içine almaktad›r.AMAÇLARIMIZBilimsel araflt›rma salt bilgi toplama veya salt metodoloji (yöntembilim) de¤ildir. AMAÇLARIMIZD‹KKATD‹KKATBilimsel Araflt›rman›n ÖzellikleriSIRA S‹ZDESIRA S‹ZDEDÜfiÜNEL‹MSORUSIRA S‹ZDED‹KKATDÜfiÜNEL‹MSIRA S‹ZDEK SIRA ‹ TS‹ZDEA PSIRA K ‹ TS‹ZDEA PBilimsel araflt›rman›n özellikleri bilim dal›ndan bilim dal›na farkl›l›klar göstermesinekarfl›n, afla¤›daki temel özellikler hemen tüm bilim dal›r›nda ortak payda olarakbulunmaktad›r:AMAÇLARIMIZ TELEV‹ZYON TELEV‹ZYONAMAÇLARIMIZ1. Olgusall›k: Bilim ve araflt›rman›n konusu genellikle gözlenebilen olgulard›r.2. Gözlemsellik: Bilim olgular› ve olgular aras›ndaki iliflkileri gözlem yoluylaortaya ç›karmaya çal›fl›r.K ‹ T A PK ‹ T A P3. Denencellik (Deneysellik): Baz› olgu ve olgular aras›ndaki ‹NTERNET iliflkiler de gözlemde¤il, deney yoluyla, ço¤u zaman laboratuvarda yap›lan deneyler yo-‹NTERNETluyla ortaya ç›kar›l›r. Ayr›ca, bir tak›m hipotezlerden hareket TELEV‹ZYON edilerek bunlar›ndo¤rulanmas› deney yoluyla olmaktad›r.TELEV‹ZYON4. Sistemlilik: Bilim, araflt›rmaya konu edindi¤i olguyu ve iliflkileri sistemli biçimdeincelemeye çal›fl›r. Herkesin, ayn› ifllemleri uygulad›¤›nda ayn› sonuçlaravarmas› beklenir. Bu da sonuçlar›n güvenilir olmas›n› ‹NTERNET sa¤lamaktad›r.‹NTERNET5. Gerçekleme (Tekrarc›l›k): Bilim bir yandan en güvenilir bilgiyi vermeye çal›fl›rken,di¤er yandan da kendisini bir öz-denetime (otokontrole) tabi tutar.Sistemlilik ile de yak›ndan ilgili olan bu özellikte, istatistik ve matematik bilimlerininönemli katk›lar› vard›r.6. Alenilik: Bir araflt›rmac› gözlem, deney ve sonuçlar›n› o flekilde rapor etmelidirki, di¤er araflt›rmac›lar da do¤rulu¤unu çeflitli biçimlerde kontrol edebilmekiçin bunlar› test edebilsin, araflt›rmay› aynen ya da k›smen yineleyebilsin.Sistemlilik ve gerçekleme özellikleri ile de yak›ndan ilgili bu özellikuyar›ca, araflt›r›c› bu durumu normal karfl›lamal› ve hatta teflvik etmelidir.7. Nesnellik (Objektiflik): Yukar›da belirtilen alenilik özelli¤ini sa¤lamak ve sonuçlar›n›sa¤l›kl› analiz edip, sa¤l›kl› yorumlar ve sentezlere ulaflmak içinyans›z, nesnel olmal› ve do¤ruluktan ayr›lmamal›d›r. Aksi taktirde, “hatal›bilgi üretilme tehlikesi” do¤acakt›r. Bilimsel araflt›rmada nesnellik bulgularakadar olan k›s›mdad›r. Ancak, “yorumlamada” öznellik (subjektiflik) ifle kar›flmaktave araflt›r›c› bu noktada felsefe deste¤i de almaktad›r.8. Görelik (‹zafiyet): Heisenberg’in ünlü “Belirsizlik ‹lkesi” uyar›nca hiçbir ölçüm“mutlak” de¤eri ile yap›lamad›¤›ndan, bilimsel bilgi “flüpheli”, “kuflku-1976): Atom yap›s›naWerner Heisenberg (1901-katk›lar›ndan dolay› 1932lu”, “mümkün”, “muhtemel” veya “ olas›” bilgi olarak düflünülmelidir. “Mutlak”bilgiden söz edilemez, bilimsel gerçek ancak olas›d›r, di¤er bir deyiflle ünlü Alman fizikçisidir.y›l› Nobel ödülü kazanan“bilimsel bilgi görecelidir”. Nesnellik bu özellik aç›s›ndan da önem tafl›maktad›r.3SORU