3 - Anadolu Üniversitesi

88 T›bbi Laboratuvar Eti¤iKendimizi S›nayal›m Yan›t Anahtar›1. d Kullan›mda üst gruplar› oluflturanlar s›n›fland›-r›l›rsa, en fazla kullan›lanlar›n s›çan, fare, tavflanve bal›k, orta düzeyde kullan›lanlar›n isedomuz, kobay, hamster ve maymun oldu¤unugörülecektir. Yan›t›n›z yanl›flsa “Deney Hayvan›Kavram› ve Deneylerde Kullan›lan Hayvanlar”konusunu tekrar gözden geçiriniz.2. b Gereksiz yere hayvan kullanmamak reductionmaddesine uygun bir davran›flt›r. Yan›t›n›z yanl›flsa“Günümüzde Deney Hayvan Haklar›: 3RKural›” bölümünü gözden geçiriniz.3. e Seçilen maddelerin deney sonuçlar›na yan etkilerininbulunmamas›. Yan›t›n›z yanl›fl ise “GünümüzdeDeney Hayvan Haklar›: 3R Kural›” bölümününiçindeki “Refinement” konusunu tekrargözden geçiriniz.4. c Doktor. Yan›t›n›z yanl›flsa “Hayvan DeneyleriYasa ve Yönetmelikleri” bölümünün içindeki“Hayvan Deneyleri Etik Kurullar›n›n Çal›flmaUsul ve Esaslar›na Dair Yönetmelik” konusunugözden geçiriniz.5. a ‹nsan yap›s›ndan uzak olmalar›. Yan›t›n›z yanl›flise “Günümüzde Deney Hayvan Haklar›: 3R Kural›”bölümünün içindeki “Replacement” konusunu(Deney hayvanlar› yerine önerilen Olanaklar›)tekrar gözden geçiriniz.6. e Tükürük salg›s›n›n artmas›, kambur pozisyondadurma, tüylerin dikleflmesi gibi belirtilerin hepsihayvan›n a¤r› duydu¤unun iflaretidir. Yan›t›-n›z yanl›fl ise “Günümüzde Deney Hayvan Haklar›:3R Kural›” bölümünün içindeki “Refinement”konusunu tekrar gözden geçiriniz.7. b Deney hayvanlar› etik kursundan sertifika almak.Yan›t›n›z yanl›fl ise “Günümüzde DeneyHayvan Haklar›: 3R Kural›” bölümünün içindeki“Reduction” ve “Hayvan Deneyleri Yasa veYönetmelikleri” bölümünün içindeki “HayvanDeneyleri Etik Kurullar›n›n Çal›flma Usul veEsaslar›na Dair Yönetmelik” konular›n› tekrargözden geçiriniz.8. a Kendisine do¤rudan sunulan araflt›rma projelerinide¤erlendirir. Yan›t›n›z yanl›fl ise “HayvanDeneyleri Yasa ve Yönetmelikleri” bölümününiçindeki “Hayvan Deneyleri Etik Kurullar›n›nÇal›flma Usul ve Esaslar›na Dair Yönetmelik”konusunu gözden geçiriniz.9. c Ahtapot. Yan›t›n›z yanl›fl ise “Günümüzde DeneyHayvan Haklar›: 3R Kural›” bölümünün içindeki“Replacement” konusunu (Deney hayvanlar›yerine önerilen Olanaklar›) tekrar gözdengeçiriniz.10. d Çok fazla ani ve fliddetli gürültülerin olmas›. Yan›t›n›zyanl›fl ise “Günümüzde Deney HayvanHaklar›: 3R Kural›” bölümünün içindeki “Refinement”konusunu tekrar gözden geçiriniz.S›ra Sizde Yan›t Anahtar›S›ra Sizde 1Geçmifl dönemlerde uzun bir süre hayvanlar› deneylerdekullananlar hayvanlar›n duygu sahibi varl›klar oldu-¤una inanm›yorlard›. Hayvanlar›n mekanik prensiplerleanlafl›labileceklerini savunuyorlard›. Hayvanlar›n ruhununolmamas› dolay›s›yla bilinçlerinin de olmay›fl›; hayvanlar›insanlardan ay›ran temel fark olarak düflünülmekteydi.1789 y›l›nda Jeremy Bentham “Ahlak Yaflam›n‹lkelerine Girifl” adl› ünlü eserinde hayvanlar›n a¤r›y›hissedecek kapasitede olmad›klar› yönündeki Kartezyengörüflü reddetmifl ve flöyle demifltir “As›l soruolaylar› sorgulay›p sorgulayamad›klar› veya konuflupkonuflmad›klar› de¤il, ac›ya katlan›p katlanamad›klar›-d›r”. Böylece Bentham taraf›ndan ilk kez hayvanlar›ndeneylerde çekebilece¤i ac› gündeme getirilmifl oldu.S›ra Sizde 2Reduction’›n kelime anlam› “indirgeme”, “azaltmad›r”,hayvan deneyleri eti¤i konusunda ise araflt›rmalardaolanak oldu¤unca en az say›da hayvan kullanarak eniyi sonuca varma ilkesini ifade eder.S›ra Sizde 3Refinement kural›n›n içerdi¤i anlam hayvanlar›n do-¤umlar›ndan, deneylerde kullan›mlar›n›n sonland›r›lmas›nakadar geçen süreçte rahatlar›n› (animal wellfair)ve mümkün oldu¤u kadar az ac› duymalar›n› sa¤lamakiçin önlemlerin al›nmas› gereken yöntemler olarak özetleyebiliriz.Refinement kural›na uyma gere¤imiz dahahenüz hayvanlar›n do¤duklar› anda bafllar. Deney hayvanlar›m›z›rasgele yerlerde ve rasgele koflullarda yaflatamay›z.Her hayvan türüne göre onlar›n en iyi yaflayabileceklerikoflullar tan›mlanm›flt›r.