3 - Anadolu Üniversitesi

48 T›bbi Laboratuvar Eti¤iSIRA S‹ZDE1Patoloji DÜfiÜNEL‹M (Yunanca pathos +logos): Hastal›klar bilimianlam›na gelen birsözcüktür. SORUD‹KKATSIRA S‹ZDEAnalitik laboratuvarlarda SIRA S‹ZDE hangi tür tayinler yap›labilir?Baz› laboratuvarlarda ise morfolojik tayinler ölçüm ifllemleri veya kimyasal sentezifllemleri yap›lmaktad›r. Patoloji laboratuvarlar›nda organizmalardan elde edi-DÜfiÜNEL‹Mlen örneklerin normal olup olmad›¤›, botanik laboratuvarlar›nda bitkilerle ilgili çal›flmalar›naörnek SORUolarak verilebilir.Ayr›ca belirli bir bozuklu¤un tipik özellikleriyle birlikte bütününe patoloji denilebilir.Patoloji D‹KKAT özellikle hastal›kla ilgili hücrelerdeki, dokulardaki ve organlardakiyap›sal ve ifllevsel de¤iflikliklerin tan›nmas›, araflt›r›lmas› ve incelenmesiyle ilgilenir.Patoloji SIRA alan›nda S‹ZDEuzman olan kiflilere patolog veya patoloji uzman› denmektedir.AMAÇLARIMIZ AMAÇLARIMIZK ‹ T A PTELEV‹ZYON‹yi laboratuvar uygulamas›(Good Laboratory Practice;GLP): Çeflitli alanlardakilaboratuvar ‹NTERNET çal›flmalar›n›nplanlanmas›, tasar›m›,izlenmesi, denetlenmesi,kaydedilmesi, arflivlenmesive rapor edilmesine iliflkinyönetsel süreç ve koflullar ileilgili uluslar aras› normlardabir kalite güvencesistemidir.Disiplin: Frans›zca kökenlibu sözcü¤ün üç anlam›vard›r: 1. S›k› düzen, 2.Kiflilerin içinde yaflad›klar›toplulu¤un genel düflünce vedavran›fllar›na uymalar›n›sa¤lamak amac›yla al›nanönlemlerin bütünü, 3.Ö¤retim konusu olan veyaolabilecek bilgilerin bütünü,bilim dal›. (Türk Dil KurumuBüyük Türkçe Sözlük).Burada kullan›lan sözcük üçanlam› da kapsamaktad›r.Kalibrasyon: Belirli koflullaralt›nda do¤rulu¤u bilinen birreferans ölçüm standard›veya ölçüm sisteminikullanarak do¤rulu¤uaranan di¤er bir standartveya test/ölçü aleti yadasistemin do¤rulu¤ununölçülmesi, sapmalar›n›nbelirlenmesi ve rapor edilmeifllemine kalibrasyon denir.LABORATUVAR B‹NA VE DONANIMILaboratuvarlar›n binas› ve iç donan›m›; henüz içerisine program yüklenmemifl birbilgisayara benzetilebilir. ‹çerisinde bir dolu parça bulunmas›na karfl›n, hiç biri çal›fl›rdurumda de¤ildir. Onu çal›flt›racak veya ifllevsel duruma getirecek unsur, yüklenecekprogramd›r. Program yüklendikten sonra hedeflenen tüm ifllemler çok k›-K ‹ T A Psa sürede yap›labilir. Burada, program olarak belirtilen konu, bir laboratuvar›n çal›flanlar›naTELEV‹ZYON karfl› gelmektedir. Çal›flanlara ek olarak kulland›klar› programlar›n dabu gruba dahil edilmesi gerekir. Bir program›n geliflmiflli¤i onun ifllevi ile orant›l›oldu¤u gibi, bir laboratuvarda çal›flanlar›n da bilgi aç›s›ndan donan›ml›l›¤› olaboratuvar›n baflar›s› ile orant›l›d›r.‹NTERNETLABORATUVAR TÜRLER‹, ‹fiLEV VE DONANIMLARIGünümüzde çok çeflitli konularda ifllev yapan farkl› laboratuvarlar bulunmaktad›r.Bu laboratuvarlar›n çal›flma konu ve ifl yo¤unlu¤una göre de¤iflkenlik gösteren donan›mgereksinimleri bulunmaktad›r. laboratuvarlar› ifllevlerine göre üç ana kategoridetoplamak mümkündür:1) Araflt›rma laboratuvarlar›,2) Ölçüm laboratuvarlar›,3) Üniversite Araflt›rma laboratuvarlar›Araflt›rma Laboratuvarlar›Büyük kurumlar›n yap›s›nda yer alan laboratuvarlar›n ço¤u araflt›rma laboratuvar›özelli¤i tafl›maktad›r. Bunlar, bilimsel araflt›rma veya Ar-Ge laboratuvarlar›d›r. Bilindi¤igibi bilimsel araflt›rmalar da bir tür Ar-Ge çal›flmalar›d›r ve belli kural ve kal›plariçerisinde yap›ld›klar›nda geçerlidirler. Günümüzde, laboratuvarlar›n iyilaboratuvar uygulamas› (GLP) koflullar›n› tafl›ma zorunlulu¤u bulunmaktad›r.Bu uygulamay› sa¤layan laboratuvarlar›n hem iflleyifli baflar›l›, hem de resmi veresmi olmayan kurulufllara karfl› hizmeti daha baflar›l› olmaktad›rlar.Ölçüm Laboratuvarlar›Ölçüm laboratuvarlar›n›n, araflt›rma laboratuvarlar›ndan daha fark› bir yap›da oldu¤ununbelirtilmesi gerekir. Bu tür laboratuvarlar›n, yapt›¤› ifller nedeniyle baflkabir önem tafl›d›¤› söylenebilir. Bunlar belli disiplin alt›nda sürekli kontrollar›n› yaparlar.Burada kendilerinin verilmifl olan yöntem veya yöntemlere göre çal›flmalar