3 - Anadolu Üniversitesi

6. Ünite - Rapor ve Yay›n Eti¤i121• Tam Afl›rma (Kaba ya¤malama): Yaz›l› eseri oldu¤u gibi afl›rma, yaz›l› eserinsadece baz› k›s›mlar›n› oldu¤u gibi afl›rma veya afl›ran bir baflka kiflininçal›flmas›ndan afl›rma biçimlerinde karfl›m›za ç›kmaktad›r.• ‹nce Ya¤malama: Yaz›l› eserin tümünü veya bölümlerini de¤ifltirerek afl›rmakya da baflkas›n›n fikrini kendi fikri gibi sunmak biçimlerinde karfl›m›zaç›kmaktad›r.• Bilimsel Korsanl›k: Baflka araflt›rmac›lar›n sonuç ve yorumlar›n›, kaynakgöstermeksizin ya da, yay›nc›dan izin al›nmas›n› gerektiren durumlarda, izinalmaks›z›n kendi yay›n›nda kullanmak biçimindeki afl›rma ise, bilimsel korsanl›kolarak adland›r›lmaktad›r.• Kendinden Afl›rma: Araflt›r›c›n›n daha önce yay›nlanan bir eserinden kaynakgösterme yapmaks›z›n dar veya genifl kapsaml› al›nt› yapmas›d›r.Bilimsel afl›rmadan sak›nmak için araflt›r›c›n›n kendisine ait olmayan sonuç, fikirve yorumlar› bilginin kayna¤› aç›k olarak göstererek, yani uygun biçimde referanslayarakkendi yay›n›nda kullanmal›d›r. Bu tür kaynak göstermelerde yazarolan araflt›r›c› kaynak olarak yararland›¤› yay›ndaki cümleleri aynen de¤il, kendiözgün ifadeleri ile kullanmal›d›r. Birkaç sözcü¤ün yerini de¤ifltirmek ya da yararlan›lankaynaktaki cümlelerdeki sözcüklerin eflanlaml›lar›n› kullanmak yeterli de-¤ildir. Baz› durumlarda baflka araflt›r›c›lar›n yay›nlar›ndaki ifadelerini aynen kullanmakgerekmektedir. Bu amaçla, üç-dört sat›r› geçmeyen yani 40 sözcük civar›ndakial›nt›lar cümle veya paragraf içinde t›rnak içine al›narak kullan›labilmektedir.Daha uzun al›nt›lar›n gerekli oldu¤u durumlarda ise al›nt› ayr› bir paragraf olarakverilmeli ve ayr› bir yaz›m flekli (örne¤in, italik, koyu, s›k aral›, girintili, tireli vs)kullan›lmal›d›r.Kaynak Gösterme ile ‹lgili Di¤er Etik Sorunlar: Araflt›r›c› bilimsel yay›n›nda kaynakgösterece¤i di¤er yay›nlar› iyi okumak ve iyi anlamak zorundad›r. “Yanl›fl kaynakgöstermek” de etik bir sorundur. Sadece özeti okumak, tablolar›na bakmak yada bir baflka makalenin kaynaklar listesine bakarak hiç okumad›¤› ve üzerinde hiçfikir sahibi olmad›¤› bir makaleyi veya kitab› kaynak olarak göstermek etik d›fl› birdavran›flt›r.Afl›rma kaç flekilde ortaya ç›kmaktad›r?SIRA S‹ZDE5SIRA S‹ZDEYazar Adlar›yla ‹lgili Etik SorunlarDÜfiÜNEL‹MDÜfiÜNEL‹MGünümüzde özellikle fen ve sa¤l›k bilimleri alanlar›ndaki araflt›rmalar genellikleSORUSORUçok say›da araflt›r›c›n›n ortak çal›flmas› ve farkl› kiflilerin çeflitli biçimlerde katk›sa¤lamas› ile ortaya ç›kmaktad›r. Bu durumda yay›nlanacak araflt›rman›n yazar› veefl-yazar(lar›)› nas›l belirlenecektir? Genel bir ilke olarak, ortak D‹KKAT çal›flmalarda araflt›rmayabirincil düzeyde katk› yapanlar yaz›lacak yay›nda efl-yazar (ortak yazar)D‹KKATolmal›, ikincil düzeyde katk› sa¤layanlara ise teflekkür edilmelidir. Bu noktadaSIRA S‹ZDESIRA S‹ZDEaraflt›rmay› yay›na haz›rlaman›n da araflt›rma sürecinin bir parças› oldu¤u ve yay›nhaz›rlamaya sa¤lanacak katk›lar›n da bu katk›lar aras›nda oldu¤u unutulmamal›d›r.Araflt›rmalar için genel olarak kabul edilen birincil katk›lar AMAÇLARIMIZ flunlard›r: Araflt›rmay›projelendirmek; araflt›rmay› tasarlamak; araflt›rma amaçlar›n› ve stratejisini olufl- AMAÇLARIMIZturmak; deneysel araflt›rmalarda, deney sürecini yap›land›rmak, deney modelinioluflturmak ve/veya yürütmek; istatistiksel analiz modelini oluflturmak K ‹ T A P ve yürütmek,bulgular› yorumlamak; araflt›rma raporunun (yay›n›n) tamam›n› belli bir bö-K ‹ T A Plümünü yazmak. Ortak yazarl› çal›flmalarda, yazar adlar›n›n s›ralanmas›nda, her birTELEV‹ZYONTELEV‹ZYON‹NTERNET‹NTERNET