3 - Anadolu Üniversitesi

TELEV‹ZYONTELEV‹ZYON6 T›bbi Laboratuvar Eti¤iAntikça¤: M.Ö. 700 - M.S.500 y›llar› aras› Eski Yunanve Roma uygarl›klar›n›ngeliflip yay›ld›¤› ve Ortaça¤akadar uzanan zaman dönemidir.(Türk Dil Kurumu BüyükTürkçe Sözlük; Vikipedi).“‹nsan›n psikolojik varl›¤›” ad› alt›nda sözünü etti¤imiz iç yaflama ya da tinselyaflama bedenden ba¤›ms›z de¤ildir; o da harekete göredir ve o da de¤iflkendir.Burada bir durumun aç›k bilinmesi gerekmektedir: De¤iflkenlik kavram›yla flu ikidurumu kastetmiyoruz:• Co¤rafi koflullar›n ayr›l›¤› nedeniyle de¤iflik yaflama biçimleri ve farkl› ahlaklarortaya ç›kar. Örne¤in Afrika’da ya da Amazon ormanlar›ndaki insanlar›nyaflama biçimi ile çölde yaflayanlar›n ve bir Avrupa kentinde yaflayanlar›nyaflama biçimi ayr›d›r.• De¤iflik kültür bölgelerindeki yaflamalar da de¤ifliktir. Burada sözünü etti¤imizde¤iflkenlik bu da de¤ildir. Örne¤in bir Çinlinin yaflama biçimi ile bir‹talyan›n yaflama biçimi ayr› kültürlere göre ortaya ç›km›flt›r. Birinin ay›p,olumsuz, de¤ersiz buldu¤unu, di¤eri makbul, olumlu, de¤erli ve önemli bulabilir.Bunlar ola¤an de¤iflkenliklerdir.Burada üzerinde durdu¤umuz her insan bireyinin kendi yaflamas›nda önemsedi¤i,de¤er verdi¤i, ona göre davrand›¤›, yaflad›¤› de¤erler, düflünceler, anlay›fllar,beklentiler, umutlar, önemsenen-önemsenmeyen, iyi-kötü, olumlu-olumsuz, güzel-çirkinvd. ile ilgili iç yaflamalar›n de¤iflkenli¤idir. ‹nsan yaflam› bedeni gibi tinselyan›yla da dinamiktir. Bu insan d›fl›nda hiç bir canl›da rastlanmayacak, insan›insan k›lan özelliklerden biridir.Bu de¤iflkenlik konusunu biraz daha aç›klayal›m. Günlük dilde “karars›z”, “gelgeç”gibi sözcüklerle anlat›lan davran›fllar ve böyle yaflayanlar vard›r. Bunlar düzgün,düzenli yaflamas› bulunmayan, duruma göre sürekli de¤iflen kiflilerdir. “insan›niç yaflamas› de¤iflkendir” sözü ile kastedilen bu tür davran›fllar ve kifliler de¤ildir.‹ç yaflaman›n de¤iflkenli¤i, yaflamam›z› yöneten de¤erlerin, düflüncelerin, kanaatleringeliflmesi, mükemmelleflmesi, erginlenmesidir. Davran›fllar›m›z› iyi, güzel,hofl, çirkin, kötü, yüce vb de¤erlerimiz yönlendirirler. Bu nedenle normal birinsan›n bilerek kötülük yapmayaca¤› Antikça¤dan beri savunulmaktad›r. De¤iflimya da ‹nsan›n de¤iflkenli¤i bu de¤erlerde olmaktad›r. De¤erlerin yorumlan›fl›, yukardade¤indimiz üzre co¤rafi koflullara göre veya kültürlere göre farkl›l›klar gösterir.Yukarda de¤indi¤imiz üzre de¤iflim bu de¤ildir. De¤iflim her toplumun bude¤erleri yorumlamas›ndaki geliflmeler, erginlenmeler, mükemmelleflmelerdir. Örne¤intoplumumuzda 50 y›l kadar önce yaflca küçükler, büyüklerinin önünde ayakayak üstüne atarak oturmazlard›. Bu bir sayg› ifadesiydi. Bu davran›fl bir çok yerdebu gün de sürüyor olabilir. Genel olarak günümüz toplumunda büyü¤e sayg› anlay›-fl› de¤iflti. Bu de¤iflim yaln›zca daha genç olanlarda de¤il, yafll›larda da gerçekleflti.SIRA S‹ZDE2Toplumumuzda SIRA 50 S‹ZDE y›l öncesinde yaflça küçüklerin büyüklerin önünde ayak ayak üstüneatam›yor olmas›n›n nedeni nedir?DÜfiÜNEL‹M‹nsan bedeni DÜfiÜNEL‹M belli hareketlerle, de¤iflik sporlarla istenildi¤i kadar çal›flt›r›ls›n,geliflmesi bir yere kadard›r ve orada durur ve giderek geriler. Buna karfl›n insan›nSORUtinsel dünyas›, SORU iç yaflamas› ölene kadar, sürekli geliflebilir. Canl›lar dünyas›nda buyaln›zca insan yaflamas›nda görülen bir durumdur ve insan›n harekete göre yap›-lanm›fl olmas›na dayan›r.D‹KKATD‹KKAT“Psikolojimiz” ya da “iç yaflamam›z” her bak›mdan erginlenmeye aç›kt›r. Sözgelimiyaln›zca sayg› ile ilgi düflüncelerimiz ve kanaatlerimiz de¤il, güzel ve güzellikleilgili anlay›fllar›m›z, SIRA S‹ZDE iyi ve kötü ile ilgili anlay›fllar›m›z, evrenle, dünya ile, yafla-SIRA S‹ZDEma ile ilgili anlay›fllar›m›z, k›sacas› yaflamam›z›n her alan›yla ilgili anlay›fllar›m›z erginlenmeyeaç›kt›r. ‹nsan›n bu özelli¤i de di¤er canl›larda bulunmaz.AMAÇLARIMIZ AMAÇLARIMIZK ‹ T A PK ‹ T A P