3 - Anadolu Üniversitesi

4. Ünite SIRA - Hayvan S‹ZDEDeneyleri Eti¤iparametresi de kanserli hayvanlar›n yaflam süreleridir. Bunun için DÜfiÜNEL‹M hayvanlar›n sa¤l›¤›kafeslerinde her gün kontrol edilir. E¤er bu kontroller s›ras›nda hayvan›m›z›nart›k terminal noktada oldu¤unu ve ac› çekti¤ini görürsek, bu durumda da deneyiSORUsonland›rmal›y›z. Böylece bir süre daha hayvan›n ac› çekmesini engellemifl oluruz.Kanser ile ilgili hayvan deneylerinde hayvan›n art›k terminal noktada D‹KKAT oldu¤u ve ac› çekti-¤ini fark edildi¤inde deney ötenazi ile sonland›r›lmal›d›r. Böylece bir süre daha hayvan›nac› çekmesi engellemifl olur.SIRA S‹ZDESIRA S‹ZDE73DÜfiÜNEL‹MSORUD‹KKATSIRA S‹ZDERefinement kural› ne demektir?SIRA S‹ZDESIRA S‹ZDEAMAÇLARIMIZ 3 AMAÇLARIMIZReplacementDÜfiÜNEL‹M3R kural›n›n bu maddesi, “yerine baflka bir fley koyma” anlam›na gelir. Bu maddeyegöre, araflt›rma ve biyolojik testlerde mümkünse omurgal› hayvanlar K ‹ T A P yerine baflkafleylerin kullan›lmas› tercih edilmelidir (Tablo 4.7). fiimdi bu SORU konuda önerilenolanaklar› önce bir tablo halinde tan›t›p, sonrada bunlar› tek tek irdeleyece¤iz. Buolanaklar› duymufl olan hayvan haklar› savunucular› bunlar TELEV‹ZYON sayesinde her fleyinD‹KKATçözümlendi¤ini ve deneylerde hayvanlar›n kullan›lmas›na hiç gerek kalmad›¤›n›savunmaktad›rlar. Biz konuya bu aç›dan da yaklafl›p bunun ne kadar mümkün olabildi¤inide anlatmaya çal›flaca¤›z.SIRA S‹ZDE‹NTERNETDÜfiÜNEL‹MK ‹ T A PSORUTELEV‹ZYOND‹KKATSIRA S‹ZDE‹NTERNETReplacement kural› ne demektir?SIRA S‹ZDEAMAÇLARIMIZ AMAÇLARIMIZSIRA S‹ZDE4• Hücre, doku ve organ kültürleri• Omurgas›z hayvanlar›n kullan›lmas›• Embriyonlu yumurtan›n kullan›lmas›• Bir hücrelilerin kullan›lmas›• Bilgisayar ve veri bankalar›n›n kullan›lmas›• Matematik yöntemlerDÜfiÜNEL‹MK ‹ T A PSORUTELEV‹ZYOND‹KKATSIRA S‹ZDE‹NTERNETTablo 4.7DÜfiÜNEL‹MDeney Hayvanlar›K ‹ T A PYerine ÖnerilenOlanaklarSORUTELEV‹ZYOND‹KKATSIRA S‹ZDE‹NTERNET• Gönüllü insan kullan›m› ve epidemiyolojik çal›flmalar• E¤itimde yapay modellerin ve filmlerin kullan›lmas›AMAÇLARIMIZ AMAÇLARIMIZfiimdi bu yöntemleri birer birer inceleyelim.K ‹ T A PDoku ve Organ KültürleriBu teknikte canl›dan ç›kar›lm›fl hücre veya dokular›n vücudun d›fl›nda özel koflullardacanl›l›¤›n›n devam› ve hatta baz› dokular›n ço¤alt›lmas› TELEV‹ZYON sa¤lan›r. Doku kültürülaboratuarlar›nda steril koflullarda çal›fl›l›r. Ayr›ca cans›z ortamda (in vitro), canl›ortam›n (in vivo) koflullar› taklit edilmeye çal›fl›lmaktad›r. Bunun için seçilen dokuyaen uygun besi ve inkübasyon ortamlar› oluflturulur. Doku ve organ kültürlerininhayvan deneyleri yerine kullan›lmas›n›n flimdilik kendi içinde baz› avantaj ve‹NTERNETdezavantajlar› vard›r. Bunlar afla¤›daki Tablo 4.8 ve 4.9’da özetlenmifltir. Tablo4.8’de say›lan avantajlar içersinde belki de en dikkati çekeni; do¤rudan insan hücresiile çal›flma olana¤›n›n sa¤lanmas›d›r. Özellikle kanserli hücreler üzerinde etkilioldu¤unu düflündü¤ümüz ilaçlar› bunlarda deneyebiliriz. Böylece yeni bir kanserilac›n›n insanda kullan›lmas› için yap›lmas› gereken yol k›salm›fl olur.K ‹ T A PTELEV‹ZYON‹NTERNET