Download (996Kb) - Süleyman Demirel Üniversitesi

Fransız Mediateur’ü ise Cumhurbaşkanın başkanlığında toplanan Bakanlar Kurulundagörüşüldükten sonra Cumhurbaşkanı tarafından bir kararname ile bir defaya mahsus olmaküzere altı yıllığına atanmaktadır. 375 Ombudsman seçiminde yürütme organına bağlı olduğuzaman kurumun politik eğilim taşıdığı, özellikle çoğunluk partisinin etkisi altında kaldığıgerekçesiyle eleştirilmektedir. 376Ombudsman ilke olarak vatandaşların eylem ve işlemler hakkındaki şikâyetlerinihiçbir formalite ya da şekil şartına bağlı olmaksızın alır, inceler ve sonuçlandırır. AncakOmbudsmanın yönetsel işlemleri inceleme konusu yapabilmesi için vatandaşların başvurusuşart değildir. Nitekim Ombudsman kişisel gözlemlerine, yapmış olduğu denetimlere veya kitleiletişim araçları aracılığıyla kendisine gelen bilgi ve belgelere dayanarak yönetsel eylem veişlemleri inceleyebilir. Bunun yanı sıra şikâyete neden olan eylem ve işlemlerdenetkilenmeyen kişilerin başvuruda bulunması da mümkündür. 377Bu serbestliklerin yanında Ombudsman hiçbir kurala bağlı olmaksızın keyfi olarakhareket eden bir kurum değildir. Nitekim Fransız Mediateur’u bilgileri alırken ve gereklisoruşturmaları yaparken, gerek denetim organlarının harekete geçirilmesinde, gerekmemurların dinlenmesinde hiyerarşik otoritelerin iznini almak ve yazışmalarda da bu düzeneuymak zorundadır. Ayrıca gizlilik gerektiren durumlarda bazı belgelerin verilmemesi demümkündür. 378Ancak ülke uygulamalarında ortak olan asıl önemli nokta Ombudsmanın yönetim ilehalk arasındaki ilişkileri, halk yanında yer alarak çözümlemeye çalışan bağımsız bir görevliolmasıdır. Ombudsmanların görev süreleri de farklılık göstermekle birlikte 4 ile 7 yıl arasındadeğişmektedir. Ayrıca kimi ülkeler kurumun bağımsızlığını güçlendirmek amacıyla yenidenseçilmeme şartı da getirmişlerdir.Ombudsman, bağımsız üst düzey bir kamu görevlisinin başında bulunduğu, anayasaya da yasa ile kurulan, araştırma, eleştirme, düzeltici eylemler önerme ve bulgularınıkamuoyuna duyurma yetkisine sahip olan ancak resmi yaptırım yetkisi bulunmayan birbürodur. 379375 ŞENGÜL, Ramazan, “Fransa’da Kamu Yönetiminin Denetlenmesinde Kamu Arabulucusunun (Metiateur DeLa Republique) Rolü”, Danıştay Dergisi, Yıl: 33, Sayı 105 ( Aralık ), s.32,33, 2003.376 TORTOP, Yönetimin Denetlenmesi…, s.45,46.377 AKIN, Cumhuriyetimizin 75. Kuruluş…, s.526.378 ATAY, a.g.e., s.285,288-290.379 GAMMELTOFT-HANSEN, a.g.m., s.195.