Download (996Kb) - Süleyman Demirel Üniversitesi

İş dünyasında yer alan rekabetin küreselleşmesi, durgunluğun bazen de gerilemelerinyaşandığı kriz süreçlerinin yoğunlaşması, girdi kaynaklarının etken kullanımının fiyat vekalite rekabeti bağlamında önemli bir duruma gelmesi ile faaliyet denetiminin popülerliğigiderek artmıştır. 186 İç denetimden daha kapsamlı olan bu denetim türünde, kurum vekuruluşların örgütsel yapısı, bağlı oldukları mevzuat, iç kontrol sistemleri, iş akışları veuygulamaları irdelenir. Faaliyet denetimi, ilgili organizasyonun saptanmış hedef ve amaçlaraulaşıp ulaşmadığını ve faaliyetlerle ilgili finansal nitelikte olmayan konuları araştırmaktır.Ayrıca performans ve risk denetimi de faaliyet denetimi kapsamında yer alan denetimtürleridir. 187Faaliyet denetimi, yönetimin amaç ve hedeflerine ulaşmak için fonksiyonlarındayaptığı tüm faaliyetlerin sayısal ve sayısal olmayan bilimsel yöntemlerle gözden geçirilerekdeğerlendirilmesi, işletmenin tüm faaliyetlerinin sonucunda ortaya koyduğu performansınsaptanması, sorunların belirlenmesi ve öneriler geliştirilmesidir. 188İç denetçiler, kamu denetçileri ya da bağımsız denetim firmaları tarafından yapılmaktaolan faaliyet denetiminde, planlama, durumun ele alınması, raporlama ve izleme olmak üzereüç aşama bulunmaktadır. 189 Faaliyet denetimi, performans denetimi ile eş anlamlı olarak takullanılmakta ve muhasebe denetiminin ekonomik yönüne karşılık gelmektedir. Bu aşamada,sadece uygunluk denetimi ile yetinilmemekte, kuruluşun amaçlarına ulaşma derecesini veekonomikliğini saptamaya yönelik olarak, politikaları ve bunların uygulamaya ilişkinsonuçları değerlendirilmekte öneriler geliştirilmektedir. 1904.10.1. Performans DenetimiKamusal faaliyetlerde görülen genişlemeyle birlikte, kıt olan kamusal kaynaklarındaha akılcı kullanılması bir zorunluluk haline gelmiştir. Düzenlilik (klasik) denetimi, malidenetim ve uygunluk denetimini kapsayan, sadece harcamaların yasaya uygunluğunu vemuhasebe kayıtlarının tutuluşunu inceleyen bir sistemdir. Bu anlamda harcamalarınsonuçlarını değerlendirmede, dolayısıyla kamu fonlarının kullanımı hakkında bilgi vermede186 BAŞ, İ.Melih, “Faaliyet Denetçisi ve Faaliyet Denetim Süreci”, Denetim Dergisi, Yıl:6,Sayı 68-69 (Ağustos-Eylül), s.7, 1991.187 SAYIŞTAY, a.g.e., s.20.188 BAŞ, İ.Melih, “Denetim Tali ve Statik Bir Görev midir?”, Denetim Dergisi, Yıl:6, Sayı 63 (Mart), s.18,1991.189 BAŞ, Faaliyet Denetçisi..., s.4,6.190 ATAY, a.g.e., s.21.