Download (996Kb) - Süleyman Demirel Üniversitesi

8) Teftiş ve denetleme görevleri tüm devlet teşkilatı ve kuruluşlar için bir sistemhalinde olmalı, bu hizmetlerdeki tekrarlar ve kırtasiyecilik yok edilmelidir.4.1. Hiyerarşik DenetimYöneten yönetilen ilişkisinin olduğu her toplumsal ve yönetsel örgütte hiyerarşibulunmaktadır. Ast-üst biçiminde örgütlenmiş, hiyerarşik yapıya sahip olan her kamu kurumve kuruluşu, yasal bir dayanağa gerek olmaksızın üste; emri altındaki personelin işlemlerinidenetleme imkânı veren, hiyerarşik denetim sistemini kullanmaktadır.Merkezden yönetim sisteminin bir sonucu olarak doğup gelişen bu denetimde 318 üst,astın hukuki işlemini yerindelik ve kanunlara uygunluk açısından denetlemektedir. Daha çokhukuki işlemlerin, yerindeliğini denetlemek şeklinde yapılmakta olan bu denetimlerde üstler,mevcut şartlar altında o hukuki işlemin yapılmasıyla yerinde bir hareket yapılıp yapılmadığınabakmaktadırlar. 319Üst, astlar üzerinde iki tür denetim yetkisine sahiptir. Birincisi üstlerin, astlarüzerindeki denetimi, ikincisi üstlerin, astların yaptıkları işlemler üzerindeki denetimyetkisidir. Üstün astın kişisel durumu ile ilgili hiyerarşik yetkileri, esas itibarıyla memurhukukunu ilgilendirmekte olan atama, sicil verme, yükseltme, disiplin cezası uygulama,hizmet yerini değiştirme gibi işlemlerdir. Hiyerarşik denetimin asıl önemli kısmınıoluşturmakta olan işlemler üzerindeki denetim yetkisinde ise üst, astına emir ve yön vermeanlamında her zaman işlemleri denetleme yetkisine sahiptir. Bu denetim sonunda üst, işlemiuygun bulabileceği gibi işlemin uygulamasını geciktirme veya iptal etme kararı daverebilir. 3204.2. Vesayet DenetimiYerinden yönetim kuruluşlarının yasalarca belirlenmiş standartlar çerçevesinde, kendikuruluş yapıları içinde bulunmayan kuruluşlarca denetlenmesine vesayet denetimidenilmektedir. 321 Vesayet denetimi “idarenin bütünlüğü” ilkesinin doğal bir sonucudur. Budenetim yönetimin bir bütün halinde ve uyumlu olarak çalışmasını sağlamanın temel aracıolarak, 322 yerinden yönetim ilkesi sonucunda oluşturulmuştur. 323318 SANAL, a.g.e., s.31; ERTEKİN, a.g.m., s.501.319 TORTOP, İSBİR ve AYKAÇ, a.g.e., s.173.320 GÖZÜBÜYÜK, Yönetim Hukuku, s.307; TAN ve GÖZÜBÜYÜK, a.g.e., s.930,931.321 SANAL, a.g.e., s.8.322 ERYILMAZ, a.g.e., s.309.323 ERTEKİN, a.g.m., s.501.